Mətn ölçüsü:
  • 100%

ABŞ Çini bu üsul ilə “ağıllandıracaq”

ABŞ ilə Çin arasındakı münasibətlər daha da korlanmaq üzrədir. Əgər bel ədavam edərsə, ABŞ-ın apardığı siyasət nəticəsində Çin dövlət kimi tamam çökə və onun iqtisadiyyatı “blok”a düşə bilər.
 
Bu barədə siyasətçi Qabil Hüseynli Ölkə.Az-a açıqlamasında bildirib. Onun sözlərinə görə, ABŞ-ın yeni seçilən prezidenti Donald Tramp artıq Çinlə əlaqələrin tam korlanması üçün lazımı addımlar atıb.
 
“Tramp ABŞ-ın ənənəvi siyasətinin ziddinə olaraq Honkonqun başçısı ilə telefon əlaqəsi yaratdı, Vahid Çin ideyasından imtina etdiyi və Honkonqun müstəqilliyini tanıya biləcəyini işarə etdi. Bu Çinin özündən çıxması üçün şərt olan əsas səbəbdir”, - deyə Qabil Hüseynli bildirib..
 
Ekspertin fikrincə bu adımla ABŞ-ın Çinlə onsuzda pis olan münasib ətləri daha da korlanıb:
 
“Bundan əvvəl isə Çin Cənubi Çin dənizində süni adalar yaratmağa başlamışdı. Həmin adaları ona görə yaradırdı ki, Cənubi Çin dənizi böyük bir ticarət akvatoriyasının bir hissəsidir. Buradan böyük gəmilər keçir. Həmin gəmilərdən çoxlu gömrük xərcləri alınır. Bir sözlə, həmin ərazi ciddi valyuta mənbəyidir. Digər tərəfdən Cənubi in dənizində böyük neft və qaz ehtiyatları olması haqqında ehtimallar var. Çinin də burada süni adalar yaratmaqda məqsədi dəniz üzərindəki suverenliyini tam bərpa etməkdir”.
 
Q.Hüseynlinin sözlərinə görə, artıq Tramp Çinin iqtisadiyyatını çökdürmək üçün lazımı üsullar da fikirləşib:
 
“ABŞ-ın bir sıra iri şirkətlərinin, xüsusilə avtomobilqayırma şirkətlərinin Çində öz filiallarını açmasıdır. Elə şirkətlər var ki, bütünlüklə Çinə köçüb. Səbəb isə Çində verginin çox aşağı və işçi qüvvəsinə verilən məvacibin də ABŞ-la müqayisədə çox az olmasıdır. İndi Tramp həmin şirkətləri Amerikaya geri qayıtmağa və istehsalı orada təşkil etməyə çağırır. Əgər bu çağırışa əhəmiyyət verilməsə, həmin şirkətlərin cəzalandırılacağı bildirilir. Onsuzda “Asiya pələngi” kimi Çin Amerikanın birinci düşməni idi. Düzdür bu düşmənçilik rəsmi surətdə elan edilməmişdi, amma Çinin sürətlə inkişafı və sərbəst iqtisadi fəsliyyəti ABŞ-ı qıcaqlandırırdı. Bu rəqibi sıradan çıxartmaq ABŞ-ın gündəmdə qoyduğu məsələlərdən idi”.
 
 
Q. Hüseynli deyir ki, Çin ABŞ-la bu müharibədə təklənəcək və məğlub olacaq:
 
“Çin yalnız Rusiya və İranla əlaqə qura bilib. Bu məsələdə İran Çinin hərbi müttəfiqi ola bilməyəcək. Rusiyadan da Çinə həmdəm olmayacaq. Son 30 ildə baş verənlərə görə, Rusiya Çinə yaxından hərbi yardım göstərə bilməyəcək. Onunla bir cəbhədə vuruşa bilməyəcək. Çünki Çinin özünün də Rusiyaya qarşı ərazi iddiaları var. Bu iddialar Uşaq Şərqin böyük bir hissəsinə aiddir. Ural dağlarından o tərəfə 10 milyon kilometrə qədər ərazini itirilmiş torpaqlar hesab edir. Bu torpaqlar uğrunda SSR dövründə müharibə də aparmışdı. Lakin SSRİ güclü olduğu üçün Çini qorxutmuşdu.
 
Bundan başqa, Cənubi Koreya, Yaponiya, Hindistan və əksər dövlətlər Çinə qarşıdır. ABŞ Çinə qarşı böyük alyans yarada bilib. Həmin alyansdakı ölkələr də kifayət qədər güclüdürlər. Çin özü də hərbi potensialına görə çox da güclü ölkədeyil. Lakin elmi və texnoloji cəhətdən çox inkişaf edib. ABŞ çalışacaq ki, Çinə Amerika, Yaponiya və Cənubi Koreyadan texnologiya və sənaye məhsullarının axınını dayandırsın. Bununla da, Çinin iqtisadi inkişafını bloka salacaq. Bundan sonra Çinə qarşı müəyyən sanksiyalar tətbiq edəcək. ABŞ Çini bu üsul ilə “ağıllandıracaq”. Amerika Çinlə müharibə aparmayacaq” – deyə Q. Hüseynli bildirib.
 
Ziya Səccad