Mətn ölçüsü:
  • 100%

Azərbaycan Avrasiya İnkişaf Bankı üçün Ermənistandan daha maraqlıdır

Aprel ayının sonunda Avrasiya İnkişaf Bankı (AİB) Ermənistana investisiya proqramını dayandırdı. Bu qərar Ermənistanda meyvə və tərəvəzin ixracı ilə məşğul olan ən iri şirkət sayılan “Spayka” şirkətinə qarşı cinayət işi açıldıqdan sonra qəbul edilib. Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyan bir ildən çoxdur ki, ölkəyə investisiya axınını vəd edir, amma ortada heç nə yoxdur. Bundan başqa, Paşinyan hərəkətləri ilə Ermənistanda əvvəllər işləyən investorları da küsdürür.

Bununla yanaşı, Avrasiya İnkişaf Bankı üçün Ermənistandansa, Azərbaycanla əməkdaşlıq etmək daha vacibdir. Bəzi məlumatlara əsasən, Bankın Azərbaycanda və Türkiyədə ofislərinin açılması istisna edilmir.

“Ölkə.Az” xəbər verir ki, Media.Az “Ali İqtisadi Məktəb” Rusiya Elmi-tədqiqat universitetinin şərqşünaslıq məktəbinin rəhbəri professor Aleksey Maslovla müsahibə edib.

- Avrasiya İnkişaf Bankı bildiyim qədər Azərbaycanda fəaliyyət göstərmir. AİB-in Bakıda ofisinin açılması hər iki tərəf üçün nə dərəcədə maraqlı ola bilər?

- Bu, üç səbəbə görə çox sərfəlidir. Birincisi, biz dünyada bir çox paralel strukturların yaradıldığını görürük. Ola bilər ki, bu tendensiyanı Çin başladıb. Məlum olub ki, alternativ bank strukturları kifayət qədər yaxşıdır.

İkincisi, Avrasiya İnkişaf Bankı Avrasiya İqtisadi Birliyi beynəlxalq təşkilatı ilə əlaqəlidir. Çinin təklif etdiyi alternativ inteqrasiya sistemindən fərqli bir sistem təklif edir. Çin Xalq Respublası üçün bu sistem “Bir qurşaq, bir yol” proqramıdır. Layihənin əsas sponsoru Çindir və öz ehtiyatlarından pul ayırır. Nəticədə isə Çindən kredit götürür. Amma Avrasiya İnkişaf Bankı başqa sistemi nəzərdə tutur. Əgər bank Azərbaycanda və ya digər bir dövlətdə nümayəndəliyini açsa, o zaman bu dövlət bankın idarə edilməsində və kreditlərin paylanılmasında iştirak edə bilir. Yəni bu, Çindəki kimi təktərəfli qayda yox, bütün ölkələrin şansını bərabərləşdirən çoxtərəfli qaydadır.

Üçüncüsü, Avrasiya İnkişaf Bankı müştərək layihələr, loqistik yollar üzərində işləyir. Bu marşrutlar Qazaxıstandan, Rusiyadan keçməklə Yaxın Şərqə qədər uzanır. Bu isə Azərbaycan üçün çox səmərəli ola bilər, çünki söhbət müştərək maliyyələşdirmədən gedir. Buna görə də təkrar edirəm, səmərə ortadadır.

AİB-in investisiya proqramlarından danışsaq? Azərbaycanı necə maraqlandıra bilər? Təbii ki, pula istənilən ölkədə ehtiyac var, amma Azərbaycan digər dövlətlərə nisbətən, investorlardan daha az asılıdır.

- Əgər biz Azərbaycandan investisiyalara maraq göstərən ölkə kimi danışsaq, bu elə deyil. Azərbaycan başqa mənbələrdən kifayət qədər pul alır. Amma Azərbaycan şirkətlərindən danışsaq, onlar da investisiyalarda maraqlı deyilsələr də, böyük, qlobal layihələrə qoşulmaqda maraqlı ola bilərlər.
Bu gün biz görürük ki, AİB-in balans portfeli iki milyard dollardan çoxdur. Belə qlobal layihəyə qoşulmaq loqistika zəncirinə qoşulma imkanı da verir: Azərbaycandan, Azərbaycan üzərindən, Azərbaycana məhsulların idxalı və ixracı kimi. Bunlar isə yaranan kanallar vasitəsilə reallaşdırılır.

- Azərbaycan Avrasiya İqtisadi Birliyinin üzvü deyil. Bu, Avrasiya İnkişaf Bankı üçün hansısa əhəmiyyət daşıyırmı, Bakıda nümayəndəlik açma işini çətinləşdirirmi?

- Yox. Bankın nizamnaməsinə baxsaq, Avrasiya İqtisadi Birliyinə üzvlük barədə heç bir tələb yoxdur. 

- Aprel ayının sonunda məlum oldu ki, Avrasiya İnkişaf Bankı Ermənistanda investisiya proqramını dayandırdı. Bankın Ermənistanda istədiyi uğuru ala bilməməsi Bakıda ofisin açılması üçün əlavə stimul ola bilərmi?

- Burada ya Azərbaycan, ya Ermənistan prinsipi yoxdur. Avrasiya İnkişaf Bankının maliyyələşdirməni məhdudlaşdırma və dayandırma ilə bağlı dəqiq konturları var. Bu, beynəlxalq konvensiyaların pozulması, Avrasiya İqtisadi Birliyinə üzv olan ölkələrin təhlükəsizliyinə aid məsələlərdir.

Bank yeni strukturdur və digər ölkələrdə yeni filiallarını açmaq imkanlarını axtarır. Fikrimcə, bu gün AİB-in inkişaf nöqteyi-nəzərincə, Azərbaycan Ermənistana nisbətən kifayət qədər maraqlıdır. Ermənistan iqtisadi və ən əsası da siyasi inkişaf cəhətdən çox geri qalır.

Rusiya müəyyən mənada Azərbaycan və Türkiyə ilə aktiv işləyən Çini ötüb keçmək istəyir. Çin üçün Azərbaycan məhsullarının Avropaya daşınmasında önəmli ölkələrdir. Bu səbəbdən Avrasiya İnkişaf Bankı bir sıra layihələri maliyyələşdirir.

- Yəni, perspektivdə bank Türkiyədə ofis aça bilərmi?

- İstisna deyil. Əgər biz coğrafiyaya Avrasiya İqtisadi məkanı kimi baxsaq, görərik ki, Vyetnam, Sinqapur bura aktiv şəkildə qoşulub. Hazırda Türkiyə prezidenti Rəcəb Tayyip Ərdoğanla danışıqlar aparılır. Ola bilər ki, gələcəkdə bu, müsbət rol oynasın.

Ölkə.Az