“Azərbaycan əsgəri təxribatçıların planlarının qarşısını aldı”
Bölgədə yaşanan son durumla bağlı mövqeyini “Ölkə.Az”a müsahibəsində açıqlayan sabiq Xarici işlər naziri Tofiq Zülfüqarov bildirib ki, ümumiyyətlə son aylarda baş verən hadisələrin kökündə Gürcüstandakı proseslər dayanır.
“Yəni baş verən proseslər Gürcüstandakı siyasi böhranın təzahürüdür. Bu böhran isə Gürcüstanda keçirilən prezident seçkilərindən sonra daha da aktivləşib. Nəticədə Gürcüstanda siyasi elita iki yerə bölünüb. Ruspərəst və qərbəstə qüvvələrə. Hazırda mübarizə bu qüvvələr arasında gedir. Lakin erməni diasporuna bağlı qüvvələrin də aktivliyi hiss olunmaqdadır. Ermənipərəst qüvvələr yaranmış durumdan faydalanaraq Gürcüstan-Azərbaycan münasibətlərini pozmağa cəhd edirlər. Onlar çalışırlar ki, iki ölkə arasındakı problemlər münaqişə həddinə çatsın. Bunun üçün də müxtəlif təxribatlara əl atrılar. Elə “Keşikçidağ” məbədindəki son təxribatı bunun bariz nümunəsi kimi dəyərləndirmək olar.
- Sizcə, rəsmi Tiflis bunu görmürmü? Bilmirlər ki, bundan daha çox ziyan çəkən onlar ola bilər və niyə vaxtında adekvat addımlar atmırlar?
- Görünən odur ki, bu təxribatçılar tarix boyu çox yaxşı münasibətə, eyni zamanda strateji tərəfdaşlıq münasibətlərinə malik Gürcüstan- Azərbaycan münasibətlərini pozmaq planlarından əl çəkmək niyyətində deyil. Məqsədlər bəlli deyil. Həmin qüvvələrin niyyəti bir yandan Azərbaycanla münasibəti korlamaqdırsa, digər tərəfdən Gürcüstanda qərbyönümlü siyasətin qarşısını almaqdır. Yəni niyyət həssas geopolitik nöqtədə münaqişə yaratmaqdır.
Ancaq sonuncu təxribat göstərdi ki, rəsmi Tiflisin baş verən təxribatların vaxtında qarşısını almaq üçün yetərincə təsirə malik deyil.
- Tofiq müəllim, son olaylarda bəzi qüvvələr və insanlar Azərbaycan hakimiyyətini və əsgərini hədəf seçir və onu qınaq obyektinə çevirirlər. Siz necə düşünürsünüz, Azərbaycan əsgəri həmin məqamda silah işlətsəydi və yaxud digər hər hansı addım atsaydı vəziyyət hansı iqtiqamətdə inkişaf edərdi? Azərbaycan əsgərinin hərəkətini necə dəyərləndirisiniz?
-Hesab edirəm ki, baş verən hadisə həddən artıq şişirldiir. 18 yaşında olan əsgəri ititham etmək və barəsində müxtəlif fikirlər səsləndirmək düz deyil. Bun yanlış yanaşmadır. Əslində əsgər həmin zaman düzgün addım atıb.
Burada bir məsələyə diqqət yetirmək lazımdır ki, belə şərait olan yerlərdə təxribatın qarşısını ala biləcək təlim keçmiş əsgərlər yerləşdirirlər. Dünya praktikasında belə təcrübələr yetərincədir. Həmin çevik qruplardan təxribatların qarşısını almaqda istifadə olunur. Ona görə də əsgərin orada hər hansı təxribata uymaması və başqa hərkət etməməsi düzgün hərkətdir. Digər tərəfdən də ona orada təxribatlara yol verməmək əmr olunub. İndi siz təsəvvür edin, birdən əsgər hansısa səbəbdən silah işlətsəydi nə baş verərdi?
Hesab edirəm ki, o zaman təxribatçıların ssenariyə uyğun cızılmış planları işə düşmüş olacaqdı. Və bundan ciddi şəkildə faydalancaqdılar. Məqsəd Gürcüstan ictimaiyyətini Azərbaycan ictimaiyyəinin üzərinə və əksinə qaldırılacaqdı. O baxımdan hadisələrin belə sonluqla bitməsi yaxşı yoldur.
- Bəs gələcəkdə belə halların baş verməməsi üçün hansı addımlar atılmalıdır?
- Əvvəla onu qeyd edim ki, iki ölkə arasında problemlər var və bu həllini tapmalıdır. Məsələyə gəldikdə isə sərhədçilərimiz daha çevik hərəkət fəaliyyətini təmin etməlidirlər. Gürcüstanlı həmkarları ilə operativ əlaqə yaradıb planlaşdırılan təxribatların qarşısını koordinasiya olunmuş şəkildə birgə almalıdırlar. Bir daha qeyd edirəm ki, bu təxribat reallaşsa idi, bu nə Gürcüstanın, nə də Azərbaycanın xeyrinə olacaqdı. Belə hadisələrin qarşısını almaq hər bir vətənpərvər insanın borcudur. Burada hər hansı emosional fikirlərə və çağrışlara yol vermək olmaz. Bu vəziyyəti daha da gərginləşdirməyə xidmət edir. Odur ki, təmkinli olmaq lazımdır.
-Bir yandan beynəlxalq güclərin maraqlarınını ciddi surətdə toqquşmasının və digər tərəfdən isə ermənilərin bu toqquşmadan öz maraqları naminə faydalanmasının şahidi oluruq. Ermənilərin məkrli niyyətlərinin arxasında nə dayanır?
- Yuxarıda qeyd etdiyim kimi, hadisənin kökündə Gürcüstandakı iki qüvvənin toqquşması durur. Ermənilər də hər iki qüvvədən faydalanaraq öz məkrli niyyətlərini həyata keçirmək istəyir. Hansı ki, sonda bu, Gürcüstanın özü üçün ciddi problemə çevriləcək. Qərbyönümlü siyasətçilər də daha ciddi təzyiq altına düşəcəklər və sair. Erməni məsələsinə gəldikdə Azərbaycan ictimaiyyətində buna elə də lazımi səviyyədə diqqət yetirilmir. Mən bu hadisələrin fonunda daha çox erməni diaspor qüvvələrinin fəallığının şahidi oluram, onların yazdıqlarını oxuyuram. Xüsusən də Rusiyada olan ermənilər daha çox canfəşanlıq edirlər. Onlar hətta belə şüarlar səsləndirirlər ki, Rusiya Gürcüstanda yaşayan erməniləri xilas etməlidir. Bu məqsədlə Rusiya Gürcüstan təzyiq etməlidir və sair.
Bilirsiniz, əslində burada söhbət nədən gedir? Ermənilər yaxşı başa düşür ki, hansısa mərhələdə Paşinyan hakimiyyəti ilə Azərbaycan arasında genişmiqyaslı hərbi əməliyyatlar baş verə bilər və o zaman Rusiya ermənilərə əvvəlki kimi dəstək verməyəcək. Və bu sual altındadır. Ermənilər bu təhlükəni gördüklərindən Azərbaycanın başını qatıb ikinci cəbhə açmaq istəyirlər. Ermənilər Gürcüstan-Azərbaycan sərhədində gərginlik yaratmaqla, diqqəti ora çəkməklə əsas məsələnin həllindən Azərbaycanın diqqətini yayındırmağa çalışırlar. Ümumiyyətlə ermənilər ikinci cəbhə açmaqla özlərinə olan aktual təhlükənin qarşısını almaq istəyirlər. Təqribən geopolitik məqamlar bundan ibarətdir.
- Belə olan şəraitdə Azərbaycan və Gürcüstan hansı addımı atmalıdır. Siyasət necə qurulmalıdır?
- Yaranmış vəziyyətə uyğun olaraq Azərbaycan öz siyasətini aktivləşdirməli və təşəbbüsü ələ almalıdır. İlk növbədə kənar qüvvələrin dəstəyi ilə həyata keçirilən təxribatların qarşısını alaraq, münaqişənin yaranmasına imkan verməməlidir.
Bu məqsədlə Gürcüstanla danışıqlar prosesi daha aktiv fazaya keçirilməlidir. “Keşikçidağ” ərazisində xüsusi şəraitin yaradılmasına çalışılmalıdır.Yəni ora gələn ziyarətçilər və turistlər özlərini rahat hiss etsinlər. Təbii ki, “Keşikçidağ” məbəd ərazisi Azərbaycanın ərazisi olaraq qalmalıdır. Orada gələn turistlərin təhlükəsizliyini təmin etmək, hər hansı təxribatlara yol verilməməsi üçün müştərək qurum yaradılmalıdır. Ora hətta Azərbaycandan gələn turistlərin də səfərlərini təşkil etmək yaxşı olar. Bu onlar üçün maraqlı olar. Belə bir layihə reallaşdırılsa yaxşı olardı.
Yəni münaqişə tendensyasının qarşısını almaq üçün alterativ tendensiya ortaya qoyulmalıdır. Bu birgə əməkdaşlıq tendensiaysı olmalıdır. Burada Azərbaycan daha fəal olmalıdır. Prosesə sərhədlərin delimitasiyası və demorkasiyası ilə bağlı komissiyası ilə yanaşı, mədəniyyət, turizm, hətta dini qurumlara aid müvafiq təşkilatlar da cəlb oluna bilər. Biz bu yolla gərginliyi azalda və onu başqa tendensiya ilə əvəz edə bilərik.
Mürtəza
Ölkə.Az