Ən mürəkkəb riyazi sirlərdən biri çözüldü

 "Ölkə.Az" Rusiya mətbuatının verdiyi məlumata istinadən  xəbər verir ki, Birləşmiş Ştatlardan olan Endryu Suzerland (Andreu Sutherland) və Böyük Britaniyadakı Bristol Universitetindən gələn Endryu Buker (Andreu Booker) 1954-cü ildə qoyulmuş məsələni tamamilə həll etməyə müvəffəq olmuşdur.

Söhbət bütöv ədədlərin üç ədəd kub formasında 100-dən az təqdim edilməsindən gedir.  Mütəxəssislər nömrələrin sonuncusu üçün kubların məbləğini — 42-ni tapmağa müvəffəq olublar. Suzerland və Buker problemin həlli üçün bütün planet üzrə 500 mindən artıq ev kompüterinin hesablama gücünü vahid "superkompüter"ə birləşdirən" Charity Engine " layihəsindən istifadə ediblər. Çözüm axtarışı bir milyondan çox saat hesablama alıb.

Məlum olub ki, X, Y və Z kublarının məbləği 42, bərabər olan -80538738812075974, 80435758145817515 və 12602123297335631 sırasıyla. Əvvəllər Endryu Buker 33: 8866128975287528, -8778405442862239 və -2736111468807040 bir sıra üçün bir fikir tapıb. Hal-hazırda, yüzdən az olan nömrələr üçün bütün üç kublar tapmaq mümkün olmuşdur. Həll olunmamış qalan ən kiçik hadisə 114 sayıdır. Aprel ayında bildirilib ki, Avstraliya və Fransadan olan riyaziyyatçılar adi üsullar üçün çox böyük nömrələri Tez bir zamanda vurmağa imkan verən yüksək effektiv alqoritm yaratmışlar. Alimlər bu metodu təxminən 50 il ərzində 1971 — ci ildə Şenhaqe-Ştrassen alqoritminin təklif olunduğu vaxtdan aramışdılar.                                           

MüşfiqMəmmədov
Ölkə.Az