“Əsrin müqaviləsi”nin uzadılmasından sonra formalaşmış vəziyyət və imkanlar
İbrahim Məmmədov
“Əsrin müqaviləsi”nin müddətinin məhz indi uzadılmasından sonra formalaşmış vəziyyət və imkanlar: Makroiqtisadi sabitlik dövrü geri qayıdır.
Prezident İlham Əliyev və Birinci vitse-prezident Mehriban Əliyeva 2018-ci il Prezident seçkilərinə güclü iqtisadi, sosial gözləntilər və ciddi beynəlxalq siyasi çəki ilə gedəcəklər.
- Xarici investorların “Əsrin müqaviləsi”nin müddətinin uzadılmasına reaksiyası müsbətdir. Beynəlxalq maliyyə strukturları, maliyyə bazarının yeni müqaviləyə reaksiyası qənaətbəxşdir. Məsələn, Avropa Yenidənqurma və İnkişaf Bankı (AYİB) Azərbaycan Beynəlxalq Bankının səhmdarı olmaq arzusunu ifadə edib.
- İki gün əvvəl Dünya Bankı (DB) yatırımlarını davamlı olacağını elan etdi;
- 3 hadisə: Müqavilənin müddətinin uzadılması, AYİB ve DB-nin investisiyaları Azərbaycanın kredit reytnqini yüksəldir;
- Makroiqtisadi sabitlik dövrünün qayıdışı başlanır;
- Qarabağ münaqişəsinin həlli üzrə danışıqlardakı həlledici məqamda Azərbaycanın mövqeyini xeyli gücləndirir...
- Prezident İlham Əliyevə daha dərin iqtisadi və siyasi islahatlar keçirmək üçün dayaq nöqtəsi rolunu oynaya bilər;
- 2018-ci ilin prezident seçkiləri üçün əlverişli beynəlxalq və daxili sosial –iqtisadi zəminin formalaşması prosesi başlandı.
Daha ətraflı:
Deməli, makroiqtisadi sabitləşmə dövrünün geri qayıtması qətidir. Odur ki, Mərkəzi Bankın sədri Elman Rüstəmovun makroiqtisadi sabitləşmə haqda sözləri ciddi beynəlxalq və daxili iqtisadi əsaslara söykənir;
1. Bu hadisə beynəlxalq arenada Azərbaycanın balanslaşdırılmış mövqeyini xeyli gücləndirdi;
2. Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həlli istiqamətində danışıqların həlledici mərhələyə daxil olması haqda məlumatların yayıldığı dövrdə bu çox vacib idi. Danışıqlarda Azərbaycanın beynəlxalq çəkisi xeyli artmış oldu. Beləki, Minsk Qrupu həmsədrlərindən ikisi-ABŞ və Rusiya müqavilənin iştirakçılarıdır. Eyni zamanda Azərbaycanın siyasi və maliyyə imkanlarının artması perspektivi bu qarşıdurmada Ermənistanı daha çıxılmaz dalana salır;
3. Ermənistanın post-neft dövrünə olan ümidləri puç oldu;
4. ABŞ və Britaniya ilə münasibətləri yeni səviyyəyə qaldırır. Qeyd etmək lazımdır ki, ABŞ-ın yeni prezidenti Donald Tramp neft şirkətlərinin də maraqlarına xüsusi həssalıqla yanaşır və seçiləndən dərhal sonra onların ifadə edən qərarlar qəbul edib (Meksika körfəzində neft çıxarılmasına Obama tərəfindən qoyulan məhdudiyyətləri aradan qaldırıb);
5. “Əsrin müqaviləsi”nin müddətinin məhz indi uzadılması Azərbaycan iqtisadiyyatına, xüsusilə çətin dövrünü yaşayan bank sektoruna xarici investorların marağını artırdı. Avropa Yenidənqurma və İnkişaf Bankının Beynəlxalq Bankın səhmdarı olmaq arzusunu mqqavilənin müddətinin uzadıldığı günün səhəri bəyan etməsi də yəqin ki, təsadüf deyil. Bu artıq bank sektorunda sabitləşmənin də dönmız mərhələyə qədəm qoyması kimi başa düşülə bilər. Bu çox ciddi bir beynəlxalq maliyyə strukturunun Azərbaycandakı iqtisadi və siyasi gəlişməyə verdiyi reaksiyadır. Bu reaksiya öz arxasınca başqa ciddi investorları da çəkib aparacaq. Azərbaycana xarici investor marağının artmasının yeni mərhələsi başlaya bilər;
6. Deməli, makroiqtisadi sabitləşmə dövrünün geri qayıtması qətidir. Odur ki, Mərkəzi Bankın sədri Elman Rüstəmovun makroiqtisadi sabitləşmə haqda sözləri ciddi beynəlxalq və daxili iqtisadi əsaslara söykənir;
7. Bu müqavilədən sonra Azərbaycanın kredit reytinqi yüksəlmiş olur. İndi beynəlxalq maliyyə qurumları Azərbaycana kredit vermək üçün yüksək faiz tələb edə bilməyəcəklər. Ona görə ki, Azərbaycanın hələ uzun illər ödəniş qabiliyyətli olmasına güclü beynəlxalq zəmanət əldə olundu. Bu da öz növbəsində kreditlər üçün vacib olan risk dərəcəsini xeyli aşağı salır;
8. Azərbaycan yaranmış vəziyyətdən istifadə edərək ucuz kreditlərdən istifadə edə bilər və yəqin ki, bundan yararlanmağa üstünlük veriləcək;
9. Nəhayət, strateji deyil, cari siyasi proseslər baxımından da müsbət məqamlar var. “Əsrin müqaviləsi” Prezident İlham Əliyev və Birinci vitse-prezident Mehriban Əliyevanın Nyu-York səfəri zamanı dünya liderlərinin toplaşdığı forumda danışıqlar üçün əlverişli diplomatik zəmin formalaşdırdı;
10. Prezident İlham Əliyev və Birinci vitse-prezident Mehriban Əliyeva 2018-ci il Prezident seçkilərinə güclü iqtisadi, sosial gözləntilər və ciddi beynəlxalq siyasi çəki ilə gedəcəklər.
