Gündəlik istifadə etdiyimiz ƏN ZƏRƏRLİ QİDALAR

"Ölkə.Az" bugün oxuculara faydalı sayılsa da, əslində tərkibində ziyanlı maddələr olan qidaların siyahısını təqdim edir:

1.Toyuq naqqetsləri

Ziyanlı inqredient: diqliseridlər, 40 nömrəli qırmızı karragen
Toyuq naqqetslərinin tərkibində çoxsaylı sintetik inqredientlər olur. Bu inqredientlər ətə dad verir və uzun müddət xarab olmaması üçün nəzərdə tutulub.

2.Meyvə şirəsi

Ziyanlı inqredient: fruktuoza
Hətta 100 fazilik təbii meyvə şirəsinin tərkibində 36 qram şəkər var (1 stəkanda). Bu fruktoza dərialtı piy hüceyrələrinin toplanmasına səbəb olur.

3.Ağ şəkər

Ziyanlı inqredient: şəkər
Ağ şəkər ziyanlıdır. Eyni zamanda qənnadı şəkəri də piylənməyə səbəb olur

4.Popkorn

Ziyanlı inqredient: trans-yağlar
Məlumdur ki, trans-yağlar ürəyin fəaliyyətinə çox pis təsir edir.

5.Enerji içkiləri

Ziyanlı inqredient: şəkər, qlükoza, kofein
İstənilən enerji içkisi bahalı kimyəvi kokteyldir. Tərkibində kofein və çoxlu şəkər var (bəzən şəkəri əvəz edən maddələr də olur). Enerji içkiləri kolaya nisbətən kariesə 11 faiz daha çox səbəb olur.

6.Pəhriz kolası

Ziyanlı inqredient: karamel boyaq maddəsi, bromlaşdırılmış bitki yağı,  A bisfenolu, aspartam
Tərkibindəki kanserogen boyaq maddələri və sintetik şəkər piylənməyə səbəb olub.
Sitrus içkilərinin tərkibində isə bromlaşdırılmış bitki yağları olur. Bu isə sonsuzluğa səbəb olur və mədəaltı vəzin fəaliyyətinə mənfi təsir edir.

7.Bulyon kubikləri

Ziyanlı inqredient: natrium qlutaamat, 5 nömrəli və 6 nömrəli sarı
Qlutamat iştahı süni stimulyasiya etmək üçün istifadə edilir. Sintetik sarı boyaq maddələri də uşaqlarda hiperaktivlik və diqqət yayınmasına səbəb olur.

8.Ərinmiş yağda qızardılmış qidalar

Ziyanlı inqredient: qızartma yağı
Naqqets, kalmar, kartof vəs. qızardılmış qidalar əlavə çəkiyə səbəb olur. Bundan başqa qidanın qızardıldığı yağ depressiyaya səbəb ola bilər və damarlarda tromb yaranmasına şərait yarada bilər.

9.Broyler qızılbalığı (okean)

Ziyanlı inqredient: omeqa-8, süni boyaq maddəsi
Atlantik okeanının qızılbalığı fermalarda yetişdirilir və tərkibində omeqa-6 yağı olur. Bu isə soyuqdəymə yaradır. Bundan başqa balığın ətini konserogen kimyəvi maddələr vasitəsilə çəhrayı rəngə boyayırlar. Bu maddə 1979-cu ildə qadağan edilib.

10.Şüşə qabda soyuq çay

Ziyanlı inqredient: "E405" maddəsi
Bu maddə ürək-damar və neyrotoksik xəstəliklərə səbəb ola bilər.

11.Ət məhsulları

Ziyanlı inqredient: nitrat, natrium
Nitrat orqanizmdə şəkərin əriməsini çətinləşdirir və bu da şəkər xəstəliyinə səbəb ola bilər. Bundan başqa mədəaltı vəz və bağırsaq xərçəngi riski artır. Natrium isə gipertenziyaya səbəb olur və bu da ürək-damar xəstəlikləri ilə nəticələnə bilər.

12.Xiyar şorabası

Ziyanlı inqredient:natrium benzoat, kalium benzoat
Təcrübələr göstərir ki, benzoat hüceyrələrin mitoxondriyasına ziyandır. Qısa sözlə, DNK-nı dağıdır.

13.Rəngli portağal

Ziyanlı inqredient: 1 və 2 nömrəli sitrus boyaq maddəsi
Bir çox hallarda portağalın yaxşı görünməsi üçün boyayırlar. Hər iki rəng maddəsi xromosomları dağıdaraq xərçəngə səbəb ola bilər.

14.McDonalds mayonezləri

Ziyanlı inqredient:kalium sorbat
Kalium sorbat kanserogen kimi qəbul edilir. Çünki  hüceyrələrin mutasiyasına səbəb olur.

15.Dondurulmuş balıq və balıq məhsulları

Ziyanlı inqredient: Butilqidroxinon
Bu konservant böyük dozalarda qəbul ediləndə mədə xərçənginə səbəb ola bilər.

16.Saqqız

Ziyanlı inqredient: Hidroksianizol
Bu maddə saqqızı çeynəyəndə ağızda saqqızdan ayrılır. Konservant maddə qan dövranına ziyan vurur və bədxassəli şişin yaranmasına səbəb olur. Böyük Britaniya, Yaponiya və bir çox ölkələrdə saqqıza bu maddəni vurmaq qadağan edilib.

17.Ağ un

Ziyanlı inqredient: xlor dioksidi
Bu ağardıcı maddə kanserogen sayılır.

18.Plastik qabda su

Ziyanlı inqredient: A bisfenolu
A bisfenolu plastik qablarda olur və kiçik dozalarda fəaliyyət göstərir. Bu maddə hormonal pozğunluğa, kişilərdə sinənin böyüməsinə, xərçəng və sonsuzluğa səbəb ola bilər.

19.Süni şokolad

Ziyanlı inqredient: polisorbat-60
Bu emulqator qarğıdalıdan, palma yağından və neftdən alınır. Heç vaxt xarab olmur. Bir çox hallarda bu maddənin tərkibində 1.4-dioksan olur. Bu maddə isə öz növbəsində xərçəngə səbəb olur.

Hikmət Həsənov
Ölkə.Az