Rəşid Behbudovla bağlı ilk dəfə oxuyacağınız XATİRƏLƏR

“Ölkə.Az” olaraq dahi sənətkarla uzun illər çalışmış Xalq artisti Mübariz Tağıyevlə əlaqə saxladıq. O, əməkdaşımız ilə söhbətində bildirib ki, çox xoşbəxt insandır ki, Rəşid Behbudovla uzun müddət çalışıb, onu yaxından tanıyıb.

“Mən çox xoşbəxtəm ki, 18 il Mahnı teatrında onunla çalışmışam. O müddətdə gördüklərim, eşitdiklərim ömrümün sonuna qədər mənə bəs edər. Ora böyük bir akademiya idi. Rəşid müəllim bizə yaxınlaşıb heç nə demirdi. Sadəcə hər zaman tapşırırdı ki, o, çıxış edəndə, səhnənin arxasında dayanıb baş verənlərə baxaq. Burada səhnə mədəniyyətindən söz getmirdi, sadəcə o, istəyirdi ki, biz mahnının yaranma prosesini, onu tamaşaçıya necə çatdıracağımızı bilək.

Mən bir daha çox xoşbəxtəm ki, Mahnı teatrı ilə Azərbaycanın rayonlarını, kəndlərini qarış-qarış gəzmişəm. Müəyyən yerlər var ki, inandırım sizi, qış vaxtı biz balaca lampanın altında konsert proqramı ilə çıxış etmişik. Rəşid müəllim hər işin incəliklərinə qədər düşünürdü. Elə yerlər vardı ki, ora elektrik generatoru belə aparırdı. Bəzən deyirdilər ki, Rəşid müəllim biz də var narahat olmayın, deyirdi ki, yox mənim inandığım bu cihazdı bunu qurun. O, işinə bu cür məsuliyyətlə yanaşan biri idi. Adi xırda məsələlərə belə incəliklə yanaşırdı ki, konsert zamanı heç bir problem olmasın. Çünki, Rəşid müəllim üçün fərqi yox idi hansı səhnədə konsert verir. Onun üçün böyük, kiçik proqram yox idi. Bütün çıxışlarına çal-çağır kimi yanaşırdı, hamısı onun üçün eyni idi”.
Əməkdaşımızla söhbətində Xalq artisti Behbudovun insanı keyfiyyətlərindən də söz açıb.

“Bundan başqa Rəşid müəllimin böyük ürəyi vardı. Onu tanımayanlar çox xəsis insan kimi qələmə verməyə çalışırlar. Mən dəfələrlə müsahibələrimdə demişəm. Ansambl üçün, kollektiv üçün ailə başçısı kimi əlindən gələni edirdi. Sadəcə ad günlərində, toylarda çox iştirak etməyi sevmirdi, öz maddi köməyini edirdi. Çünki, məclislərdə iştirak edəndə insanların diqqəti onda qalırdı, məclis yaddan çıxırdı. Bu da onu çox sıxırdı”.

Daha sonra ifaçı Rəşid Behbudovla bağlı əsgərlik xatirəsini də yada salıb.

“1972-ci ildə əsgərlikdə idim. Bir də gördüm məni qornizonun generalının yanına çağırırlar. Mən də əsgərəm, özümü itirdim. Generalın otağına papaqsız girmdim, içəri girən kimi generala əsgər salamı verdim. General mənə baxıb güldü. Gülə-gülə mənə “əlini sal aşağı, papaqsız əsgər salamı verməzlər” dedi. Mən də cavan adam, generalın qarşısında özümü itirdim.

General təəccüblə mənə baxıb dedi ki, “Rəşid Behbudov şəxsən özü sənə görə, mənə teleqram vurub. Sən çox xoşbəxt insansan”. Daha sonra məndən soruşdu ki, “Məgər siz, tanışsınız?”. Mən də sıxılaraq cavab verdim. O gündən mənim üzümə bütün qarnizonun qapıları açıq idi. Rəşid Behbudova böyük hörmət var idi. Bir tərəfdən də  məndə böyük bir məsuliyyət yarandı ki, bir səhv addım atıb, onun adına xələl gətirməyim.  Sonra 1973-cü ildə əsgərliyimi bitirib,  qayıtdım Bakıya, yenidən Mahnı Teatrında çalışmağa başladım.

Bilirsiniz, dahiləri yetişdirmək mümkün deyil. Dahilər doğulanda dünyaya dahi kimi gəlir. Rəşid Behbudov da məhz belə dahilərdən idi. O, rejissorluğu da, musiqinin bütün janrlarını da bilirdi. İncəsənətin bütün sahələrindən xəbərdar idi. 

Hərdən Rafiq Babayevlə məşq edirdi. Ona caz musiqisi ilə bağlı tövsiyələrini verirdi. Rafiq təəccüblə mənə deyirdi, cazın dərinliklərini Rəşid haradan bilir, haradan oxuyub. O, vaxt məlumat almaq üçün internet yox idi. Görün, bu necə dərin insan idi. O, böyük bir kollektivin atası idi. Burada cazz da, estrada da, xalq musiqisi də, rəqs də vardı. Təsəvvür edin, Rəşid müəllimin rəqsdən necə anlayışı vardı.  Biz Hindistanda səfərdə olanda orada bir musiqiyə rəqs qurulurdu. Hind rəqsləri jestlərdən ibarətdir, hər hərəkətin öz mənası var. Rəşid müəllim bunun dərinliyini bilirdi. Rəqqasə nəyisə səhv edəndə tez onu tuturdu, deyirdi bax burada bunu yanlış etdin. Rəqqasəni yormuşdu (gülür). Orada çox möhtəşəm konsert proqramı ilə çıxış etdik. Sən demə, konsert zamanı rəqqasə bir hərəkəti yanlış edib. Bu Rəşid müəllimin nəzərindən qaçmayıb, konsertdən sonra qızdan soruşur ki, sən bunu niyə belə etdin? Moskvada bir rəqs müəllimi vardı, Monoxin rəqqasə dedi ki, müəllimim mənə belə demişdi edim. Rəşid Dehlidən Moskvaya zəng vurub o müəllimdən soruşur ki, həqiqətənmi o hərəkəti rəqqasəyə elə öyrədib. Yəni o insan bu cür dahi idi”.

Əməkdaşımızla söhbətində Xalq artisti Rəşid Behbudovun çox gözəl natiq olduğunu da bildirib.

“O, həm də böyük diplomat, natiq idi. Bir dəfə biz İngiltərədə olanda ziyafətə dəvət olunmuşduq. İki nəfər Moskvadan diplomat vardı, bir də biz. Ziyafətdə Rəşid müəllimə söz verildi, o durub orada elə bir çıxış etdi ki, inandırım sizi diplomatlara söz veriləndə dedilər ki, bizim əvəzimizə Rəşid müəllim çıxış etdi. Demək istədiyimiz bütün sözləri bizim əvəzimizə o dedi”.

Sonda ifaçı Rəşid Behbudovun Azərbaycanı dünyada təmsil edən dahi insanlardan biri olduğunu da vurğulayıb.

“Azərbaycanı uzun illər Rəşid ilə tanıyıblar. O, hər zaman Azərbaycanı dünyada layiqincə təmsil edib. Allah ona qəni-qəni rəhmət etsin. Qəbri nur ilə dolsun”.

Vüsalə Balayeva
Ölkə.Az