Üçüncü dünya müharibəsinin "ayaq səsləri" eşidilir

 "Ölkə.Az" xəbər verir ki, mütəxəssislər nüvə silahının gündəmdə olduğu qarşılıqlı hədələrin 3-cü dünya müharibəsinə səbəb ola biləcəyini bildirirlər.

Əslində ABŞ və Şimali Koreya arasındakı gərgin münasibət bir müddətdir ki, bu formada davam edir. Amma xüsusilə ABŞ-ın sabiq prezidenti Barak Obamanın vəzifəyə başlamasından sonra Şimali Koreya beynəlxalq arenada önə çıxmağa başladı.

O dövrdə qitələrarası ballistik raketi sınaqdan keçirən rəsmi Pxenyan amerikalı jurnalistlər Euna Li və Laura Linqi saxlayaraq münasibətləri daha da gərginləşdirdi. Dövrün Şimali Koreya rəhbərliyi isə sərt bir qərar qəbul edərək Koreya müharibəsindən sonra 1953-cü ildə imzalanan silah tərketmə müqaviləsini "zibilliyə atacağı"nı bəyan edərək Cənubi Koreya və ABŞ-a meydan oxudu.

Obama dövründə ABŞ Şimali Koreya ilə müqavilə imzalayaraq ərzaq məhsulları əvəzində Yongbyondakı nüvə fəaliyyətlərini dayandırsa da, rəsmi Pxenyan keçmişdə olduğu kimi bu müqaviləni də heçə sayaraq qısa bir müddət sonra təhlükələri ard-arda sıralamağa davam etdi.

Bu həmlədən sonra Çin dənizində Cənubi Koreya-ABŞ birgə hərbi təlimlər keçirərək Şimali Koreyaya meydan oxudu. Eyni dövrdə "ABŞ-Cənubi Koreya əməkdaşlığı ABŞ-ın Sakit okean hövzəsindəki təhlükəsizliyinin bünövrəsidir" fikri ortaya çıxdı.

İki çılğın üz-üzə: Tramp və Kim Çen İn

Amma ABŞ-Şimali Koreya kontekstində baş verən bu gərginlik hər iki ölkə liderinin dəyişməsi ilə yeni və daha aqressiv bir səviyyəyə çatdı. Seçkilərdə qələbə qazanaraq cari ildən Ağ Evə rəhbərlik edən Donald Tramp vəzifəyə başlayan kimi Şimali Koreyanın bir neçə illik təcrübəyə sahib lideri Kim Çen İnə sataşmağa başladı hər iki tərəf "qılıncını çəkdi".

Şimali Koreya son günlərdə iki fərqli qitələrarası ballistik raketi sınaqdan keçirib. Ötən həftə həyata keçirilən "Hwasong-14" raketinin sınağının uğurla başa çatdığı bəyan edildi. Bəzi mütəxəssislər raketin ABŞ-ın Çikaqo şəhərini vura biləcəyini iddia edərkən ABŞ-ın tələbi ilə iclas çağıran BMT Təhlükəsizlik Şurası nüvə silah proqramını dayandırmayan Şimali Koreyaya qarşı yeni sanksiyaların tətbiq edilməsinə qərar verib. BMT Təhlükəsizlik Şurası sanksiyaların sərtləşdirilməsinə qərar verib və yeni sanksiyalar bu ölkəyə ixracatı qadağan edir və ediləcək investisiya qoyuluşlarını da azaldır. ABŞ-ın BMT-dəki nümayəndəsi Nikki Haley iclasdan sonra "Bu hər hansı bir ölkəyə qarşı tətbiq edilən ən çətin sanksiyalardır"-açıqlamasını verdi. Tramp isə Tvitterdə yeni sanksiyaların Şimali Koreyaya 1 milyard ziyan vuracağını yazdı.

İyulun ayının sonlarında sınaq atışı həyata keçirilən raketin 47 dəqiqə 12 saniyə ərzində 998 km yol qət etdiyini, 3.724 km hündürlükdə uçduğunu açıqlayan Şimali Koreya təhdidlərinə davam etdi. Mütəxəssislər raketin 6.700 km uzaqlıqdakı hədəfləri vura biləcəyini etiraf etdi.  Başda Çin və Cənubi Koreya olmaqla regionda gərginliyə səbəb olan raket sınaqları ilə birlikdə Kim Çen İn bunun ABŞ-a bir xəbərdarlıq olduğunu bəyan etdi.

"Washington Post" xəbəri vəziyyəti daha da gərginləşdirdi

İki ölkə arasında gərginliyi daha da pik nöqtəyə çatdıran isə "Washington Post" qəzetində yayımlanan xəbər idi. Xəbərə əsasən Şimali Koreya bir raketin içinə yerləşdirilə biləcək qədər kiçik bir nüvə başlığı istehsal edib. Xəbərdə qeyd edilir ki, Şimali Koreya ehtimal ediləndən də qısa müddətə ABŞ-ı vura bilmə gücünə sahib olacaq. ABŞ prezidenti Donald Tramp son hadisələrdən sonra "Şimali Koreya artıq ABŞ-ı təhdid etməsə yaxşı olar. Dünyanın heç görmədiyi bir atəş və qəzəblə üz-üzə qalacaqlar"- dedi.

Trampın bu açıqlamasından sonra isə Kim Çen bu günə qədər səsləndirdiyi ən sərt, iddialı və real təhdid dolu açıqlama verdi. Dünya ictimaiyyətinin diqqətini bu açıqlama çəkdi. Şimali Koreyanın rəsmi xəbər agentliyi sayılan "KCNA" Sakit okeanında ABŞ torpaq parçası olan Quam adasına orta və uzun mənzilli raket zərbələrinin endirilməsi barədə planın olduğunu bildirdi. Şimali Koreya Quam adalarını "Hwasong-12" raketləri ilə vurmağı hədəfləyir. Quamın ABŞ torpağı sayılması isə üçüncü dünya müharibəsinin çox yaxında olduğunu ortaya çıxarır.

Bu gərginlik isə Avropa birjalarında indekslərin aşağı düşməsinə səbəb olub. Quam qubernatoru Eddi Kalvo isə Şimali Koreyanın hədələrinə boyun əyməyəcəklərini bildirib. Kalvo deyib: "Quam ABŞ torpağıdır. Bura sadəcə bir hərbi baza deyil".

Qubernator ada xalqını qorumaq üçün lazım olan müdafiə tədbirlərinin görüldüyünü, istənilən hücuma hazır olduqlarını bildirib. Ağ Evlə əlaqə saxladığını da bildirən Kalvo "Müdafiə və daxili təhlükəsizlik nazirləri ilə keçirdiyimiz görüşlər nəticəsində təhdid səviyyəsinin artırılmamasına qərar verdik"- deyib.

Hikmət Həsənov
Ölkə.Az