"Görünməz cəbhə"nin döyüşçüləri: Rusiya kəşfiyyatı ABŞ-a qarşı
Geosiyasi cəbhədə Rusiya-Qərb qarşıdurmasının qızışması kəşfiyyat orqanlarının toqquşması və gizli əməliyyatları ilə müşaiyət olunmaqdadır.
"Görünməz cəbhəninin" döyüşçülərinin qarşıdurması haqqında mətbuata çox az informasiya sızsa da, kəşfiyyat orqanları arasındakı "casus müharibəsi" geosiyasi konfliktin əsasını təşkil etməkdədir. Bu yaxınlarda ANŞ kəşfiyyat orqanlarının keçmiş rəhbərlərindən biri olan, Kəşfiyyat üzrə Amerika Milli Şurasının keçmiş rəhbəri, keçmiş prezidentlərdən Ronald Reyqanın xüsusi müşaviri Friç Ermartın "Amerikanın səsi" radiosuna verdiyi geniş müsahibədə "gizli cəbhənin" yatmadığı, xüsusi xidmət orqanlarının son aylar casus müharibəsinin daha da aktivləşdiyi haqda məlumat vermişdi.
Friç Ermart müsahibəsində kəşfiyyat savaşının 1970-80 ci illər "soyuq müharibə" dövründəkindən daha kəskin və qızğın bir fazaya keçdiyini vurğulamışdı.
ABŞ kəşfiyyatının vetranın bəyanatından sonra bu sahədə toplaya bildiyimiz məlumatlarla və hadisənin qısa analizi analizi ilə Ölkə.az oxucularını tanış etmək qərarına gəldik.
2014 cü ilin əvvəlindən Ukraynada başlayan Maydan hərəkatı geosiyasi müstəvidə nəhəng dövlətlər arasındakı münasibətləri gərginləşdirdi. Bir-birinin ardınca casus qalmaqalları ilə sarsılan dünya gündəmi bir daha "gizli cəbhədə" vəziyyətin ağırlığını göz önünə sərdi. ABŞ prokurorluğunun ölkədə ifşa edilmiş rus agentura şəbəkəsi haqqında yadığı rəsmi məlumatda Xarici Kəşfiyyat Xidməti və Baş Kəşfiyyat İdarəsinə işləyən rus şirkətlərinin əməkdaşlarının həbs olunduğu bildirilirdi. Rusiya "Vneşekonombank"ının ABŞ filiallarındakı ruslardan ibarət ölkədə çox geniş fəaliyyət göstərən casusluq şəbəkəsinin olduğu və bu şəbəkənin başçısı Yevgeni Buryakovun ifşası mətbuata sızan xəbərlərdən idi.
Friç Ermartın sözlərinə görə, Putinin hakimiyyətdə olduğu son 15 ildə rus kəşfiyyatının Qərb ölkələrindəki fəaliyyəti ağılasığmaq dərəcədə genişlənib və casusluq siyasi, hərbi sahədən başqa iqtisadi sahəyə, birjalara, banklara və korporasiyaların mərkəzi ofislərinə qədər yayılıb. İqtisadi sahədəki yeniliklər, sənayenin müəyyən sahələrindəki gizli informasiyaların əldə olunmasına hər il rus kəşfiyyatının yüz milyonlarla dollar xərclədiyi bildirilir. SSRİ-nin dağılması ilə birlikdə durmadan sayı artan rus şirkətlərinin ABŞ əıraqzisindəki fəaliyyəti XKİ və BKİ qarşısında geniç imkanlar açdı. Rus şirkıtlərinin, banklarının xətti ilə yüzlərlə casus ABŞ-ın canına "daraşdı". Anna Çapman qalmaqlından sonra özünə gələ bilməyən ABŞ, bir müddət sonra Culian Assanc və Eruard Snouden şoku, daha sonra isə iqtisadi sahədəki agentura qalmaqalı ilə bir daha sarsıldı.
Bundan əlavə rus kəşfiyyatı qarşısında geniş imkanlar açan başqa bir sahə media, jurnalistika sahəsi oldu. Çoxsaylı rus media orqanlarının akkreditasiyadan keçmiş müxbirlərinin cildində ABŞ başda olmaqla Qərb ölkələrinə yüzlərlə casus göndərildi. Hazırda geosiyasi qarşıpdurmanın qızışmasının fonunda hər iki ölkənin xüsusi xidmət orqanlarının müharibə vəziyyətində olduğunu təsəvvür etmək üçün heç bir rəsmi məlumata və ya açıqlamaya ehtiyac yoxdur. Hələlik "gizli cəbhədə" ölüm-dirim savaşının qızışdığı haqda həyəcan təbilini ilk olaraq ABŞ çaldı. Hadisələrin sonrakı inkişafı bu cəbhədə Rusiyanın durumunu da şübhəsiz üzə çıxaracaq. Amma hələ ki, Moskva susur, "görünməz cəbhənin" döyüşçüləri isə ölüm-dirim savaşındadırlar. Bu gpzli savaşda qələbə çalan, mütləq geosiyasi müharibədən də qalib kimi çıxacaq.
Qafqaz Ömərov
Ölkə.az, analitika xidməti