Erməni toplumunda yeni daxili savaş: Realistlər raşistlərə “Qarabağ Azərbaycandır” şüarı təklif edir
Ermənistan cəmiyyətində revanşistlərə “Biz niyə Azərbaycanla düşmənik, axı, onlar bizə nə pislik ediblər” sualları ilə cavab verənlərin sayı artıq təsminən 15 faizə yaxınlaşır... Erməni toplumu hazırda daha çox revanşist düşərgənin təsiri altında olsa da, bu vəziyyətin tədricən realistlərin xeyrinə dəyişə biləcəyi də qətiyyən istisna deyil...
"Ölkə.az" musavat.com-a istinadla bildirir ki, Ermənistan cəmiyyətində siyasi-ictimai təlatümlər davam edir. Bu ölkənin xarici işlər naziri Ararat Mirzoyan Ermənistanda siyasi böhranın olmadığını iddia etsə də, erməni toplumunda parçalanma inkaredilməz reallıqdır. Çünki hazırda erməni toplumu daha çox daxili mübarizəyə cəlb olunub.
Köçəryan-Sarkisyan cütlüyünün rəhbərlik etdiyi Qarabağ klanı israrla Ermənistanda dövlət çevrilişi törətməyə can atır. Paşinyan hakimiyyətinin mövqeləri isə hələlik bu kütləvi etiraz dalğasının tamamilə yatırılmasına yetəcək qədər güclü deyil. Ona görə də, Rusiyanın “5-ci kolon”undan – Qarabağ klanından müdafiə olunmaq üçün elə Kremlin özünə sığınmaq məcburiyyətində qalıb.
Ancaq Ermənistan cəmiyyətində maraqlı proseslərin başlandığı da müşahidə edilir. Ermənistan əhalisi arasında Qarabağ klanına qarşı müqavimətin olduğu nəzərə çarpır. Sosial şəbəkələrin erməni seqmentində bəzi İrəvan sakinlərinin paytaxt küçələrində kütləvi etiraz aksiyaları keçirən Qarabağ klanının təmsilçilərini “siyasi meymunlar” adlandırmaları barədə kadrlar yayılıb. Həmin kadrlarda Ermənistanın bütün fəlakətlərinin əsas səbəbkarları kimi, Qarabağ klanı və Daşnaksütyün partiyası təqdim olunur. Və Paşinyan hakimiyyətindən onların rəhbərlərinin həbs olunması tələb edilir.
Ancaq Paşinyan hakimiyyəti hələlik erməni müxalifətinə qarşı kütləvi həbslər keçirtməyə risk etmir. Bunun əvəzindəsə, tanınmış erməni prodüsser, teleaparıcı Armen Qriqoryan həbs olunub. O, Ermənistan əhalisinin bir qisminin milliyətcə türk olduğunu iddia etməkdə suçlanır. Və A.Qriqoryanın bu iddiası erməni toplumunun radikal qismi tərəfindən olduqca ağır təhqir kimi şərh edilir.
Belə anlaşılır ki, erməni toplumu hazırda daxili siyasi-ideoloji və psixoloji ziddiyyətlər mərhələsinə keçid edib. Ermənistanda son vaxtlar keçirilən ictimai rəy sorğularında “Dağlıq Qarabağ”ın Azərbaycanın tərkibində qalmalı olduğunu düşünənlərin sayı artıq təxminən 15 faizə yaxınlaşır. Ermənistan kimi “uzunmüddətli xəyallara” səcdə edən əlalisi olan bir ölkə üçün bu rəqəm kifayət qədər yüksək nəticədir. Və bu, erməni toplumunun normal məntiqə doğru çevrilməyə meyilli olduğunun ilkin əlaməti kimi də qəbul edilə bilər.
Eyni zamanda, Ermənistan cəmiyyətində kəskin antitürk mövqeyində olanlara, kütləvi etiraz aksiyaları keçirən Rusiyanın “5-ci kolon”unun Türkiyə və Azərbaycana qarşı aqressiv şüarlar səsləndirənlərə də etiraz edilməyə başlanılıb. Məsələn, İrəvan Dövlət Kukla Teatrının bədii rəhbəri və direktoru Ruben Babayan radikal düşərgənin “Türksüz Ermənistan” şüarının məntiqini anlamadığını bildirib: “Əgər Ermənistanda həqiqətən də türklər və onların hərbi bazaları olsaydı, “Türksüz Ermənistan” şüarını başa düşərdim”.
Ruben Babayanın fikrincə, Ermənistanda hazırda baş verən daxili siyasi prosesləri anlamaq olduqca çətindir: “Türkiyənin 102-ci hərbi bazası Gümrüdə yerləşsəydi, sərhədlərimiz türk sərhədçiləri tərəfindən qorunsaydı, mən “Türksüz Ermənistan” şüarını başa düşərdim. Qaz təsərrüfatımız tamamilə türklərin əlində olsaydı, Atom Elektrik Stansiyasını, eləcə də elektrik enerjisi sənayesini, dəmir yolumuzu türklər idarə etsəydi, bunu anlamaq olardı. Əgər, Türkiyə Ermənistanı türk məktəbləri açmağa və türk dilinin də ikinci dövlət dili kimi qəbuluna məcbur etsəydi, o zaman “Türksüz Ermənistan” şüarının məntiqini başa düşərdim”.
Son vaxtlarsa, Ermənistanda “milli qəhrəman” hesab edilən şəxslərin “heykəllər”inə və “xatirə lövhələr”nə etiraz edənlərin mövcudluğu da təsdiqlənməyə başlayıb. Bir neçə gün öncə Ermənistanın əyalət mərkəzlərinin birində “xatirə muzeyi” dağıdılıb. İrəvan sakini Karen Xaçaturyan isə I Qarabağ savaşıında çoxsaylı hərbi cinayətlər törətmiş Leonid Azqaldiyanın abidəsini sındırıb.
Hadisəni törətdikdən sonra Karen Xaçaturyan “Hraparak” nəşrinin redaksiyasına gedərək, atdığı addımın səbəblərini açıqlayıb: “Erməni xalqı Leonid Azqaldiyan və onun kimilərin ucbatından bu vəziyyətə düşüb. İstər 2020-ci ildə, istərsə də ondan əvvəl, ümumiyyətlə, son 30 ildə onların ucbatından çox qurbanlar vermişik”.
Karen Xaçaturyan bildirib ki, Ermənsitan Azərbaycan ərazilərini işğal etdiyinə görə indi bunun məsuliyyətini daşımaq məcburiyyətində qalıb: “Ötən əsrin 90-cı illərində qonşumuz olan dövlətə qarşı mənasız, quldur hücumu edildi. 30 il onların torpaqlarını işğalda saxladıq. Nəhayət, Azərbaycan öz ərazilərini işğaldan asad etdi. Biz niyə Azərbaycanla düşmənik, axı, onlar bizə nə pislik ediblər? Torpaqlarımızımı işğal etdilər, qətllərmi törətdilər, nə etdilər? Erməni millətinin satqınları Azərbaycanın torpaqlarını işğal edib, bizi düşmənə çevirdilər”.
O, Azərbaycanın hüquq-mühafizə orqanlarına da müraciət edib: “Azərbaycanın hüquq-mühafizə orqanlarını Ermənistana dəvət etmək pis olmazdı. Yalnız Azərbaycanın hüquq-mühafizə orqanları Ermənistanda nizam-intizam yarada, Fransa meydanını radikal müxalifətdən təmizləyə bilərlər. Ermənistanın hüquq-mühafizə orqanları isə mən “Qarabağ Azərbaycana məxsusdur”, deyəndə dərhal qəzəbləndilər və mənə işgəncə verdilər”.
Göründüyü kimi, erməni toplumu daxilində radikalizmdən, revanşizmdən kənar fərqli mövqelərin ortaya çıxmaqda olduğu müşahidə edilir. Bu, Ermənistan cəmiyyətinin parçalandığını göstərir və realistlərlə “xəyalpərəstlər” arasında mübarizənin başlandığını biruzə verir. Hələlik, Ermənistan cəmiyyəti hazırda daha çox revanşist düşərgənin təsiri altında olsa da, bu vəziyyətin tədricən realistlərin xeyrinə dəyişə biləcəyi də qətiyyən istisna deyil.
