Hədəf Türkiyədir: Amerikanın etirafı...
HƏMAS lideri İsmayıl Haniyənin ölümündən sonra hər an gözlənilən müharibənin uzanması Yaxın Şərqdə tamamilə fərqli bir situasiya yaratmaqdadır və proseslər yeni bir mərhələyə qədəm qoymaqdadır. HƏMAS liderinin Tehranda öldürülməsinin arxasında dayanan məqsədlər getdikcə daha da aydınlaşmaqdadır. Məqsəd təkcə İranın hazırlıqsız vəziyyətə yaxalamağa və onun əks-cavab addımları atmamağa xidmət etmir. Bu eyni zamanda Yaxın Şərqdə baş verən prosesləri başda ABŞ olmaqla Qərb və İsrail tərəfindən tam nəzarətə götürməyə xidmət edən çoxkombinasiyalı oyundur. HƏMAS liderinin ölümündən sonra ABŞ diplomatik aktivliklə yanaşı, Oman körfəzi və Aralıq dənizində əlavə hərbi qüvvələr yerləşdirməklə mövqelərini möhkəmləndirib hadisələrin istənilən böhranlı inkişaf variantına hazır duruma hazır olması bunun aydın sübutudur.
Kollektiv Qərbin bu planları təkcə İran və Rusiyanı Yaxın Şərqdən sıxışdırıb çıxarmağa yox, hədəfdə həm də Türkiyəyə qarşı məkrli planlar var. Kollektiv Qərb Türkiyəni bütövlükdə Avrasiya və Afrika coğrafiyasındakı artan rolunun təsirini azaltmaq üçün Ankaraya qarşı müxtəlif planlar hazırlayaraq həyata keçirməkdədir. Qərb zaman-zaman Türkiyəyə qarşı planlarını açıqlayıb.
Ötən həftədə təqaüddə olan amerikalı polkovnik Duqlas Makqreqorun terror təşkilatı olan PKK/YPG-ni Türkiyəyə qarşı hazırladıqlarını açıq şəkildə bəyan edib: "Suriyadakı qüvvələrimizi Türkiyəyə hücuma hazırlayırıq. Biz PKK-ni və bəzi başqa təşkilatları Türkiyəyə hücum etməyə təşviq edirik və silahlandırırıq. Türklər də bunun fərqindədirlər və narahatdırlar. Biz bunu keçmişdə etmişik, amma bu dəfə çox ciddidir.
Biz İsrailin iştirak etdiyi böyük müharibəyə doğru gedirik. Amerika artıq bunun bir parçasıdır".
Amerikalı polkovnik ABŞ-nin 2015-ci ildən bu yana 65 mindən çox PKK/YPG terrorçusuna təlim keçərək Türkiyəyə qarşı hücuma hazırladıqlarını da açıq şəkildə bildirib.
Təbii ki, belə çoxsaylı faktlar sadalamaq olar.
Yenə bu günlərdə "Türkiyə" qəzetində də Türkiyəyə qarşı hazırlanan məkrli planlar haqqında məqalə dərc olunmuşdu. Məqalədə İsrailin nəzarətində olan Qolan bölgəsində PKK terrorçularından, yezidi və druzlardan ibarət 35 minlik ordunun hazırlandığı və istənilən vaxt onların döyüşə girəcəyi barədə məlumatlar yer alıb.
Türkiyənin milli müdafiə naziri Yaşar Gülər də ötən həftə region üçün təhdid və təhlükələr artdığını bəyan edib.
Nazir Gülər bildirib ki, dünyanın bir sıra bölgələrində ciddi proseslər cərəyan edir: “Belə bir vəziyyətdə Türkiyə güclü olmağa məcburdur”.
Türkiyəyə qarşı hazırlanan bu oyunlar da aydındır. Çünki son illərdə Ankara nəinki Yaxın Şərqdə, o cümlədən dünyanın digər bölgələrdindəki böhranlı vəziyyətlərin həllində ciddi aktor rolunu oynamaqda və qlobal sülhə, təhlükəsizliyə öz töhfəsini verməkdədir. Yeni dünya düzənində Ankaranın qlobal sülhə, sabitliyə və təhlükəsizliyin təmin olunmasındakı rolu və təsir imkanları getdikcə artmaqdadır. Bu da təbii ki, bir çox dünya güclərini, xüsusən də Qərbi ciddi narahat etməkdədir.
Qərbin Yaxın Şərqin siyasi xəritəsindəki dəyişikliklə bağlı həyata keçirmək istədiyi planın qarşısını almağa yeganə güc də Türkiyədir. Ona görə də Ankara Suriya, İraq məsələsində böhranın ölkələrin ərazi bütövlüyü çərçivəsində, Fələstin məsələsinin isə ikili dövlət prinsipinə əsasən həllinin tərəfdarı kimi çıxış edir, fəlaiyyətini də bu istiqamətdə qurub.
Ankaranın son aylarda Suriya və İraq böhranın həllində atdığı addımlar təbii ki, kollektiv Qərbi narahat etməkdədir. Bilirlər ki, Ankara buna nail olarsa, o zaman Qərbin uzun illərdir hazırladıqları planları iflasa uğrayacaq və indiyədək xərclədikləri milyardlar havaya sovrulacaq. Ona görə də Türkiyənin başını özünə qatmaq üçün hər cür oyunlara əl atırlar. Bu qüvvələr Türkiyənin sərhədləri ətrafında həm xaricdən milli təhlükəsizlik sisteminə ciddi təhdidlər yaradırlar, həm də daxildə ictimai-siyasi, sosial-iqtisadi-maliyyə böhranı yaratmaqla istəklərinə nail olmağa çalışırlar. Böhran yaratmaqla həmin güclər Türkiyəyə sərmayə qoyuluşuna, o cümlədən Türkiyə üzərindən keçən Avrasiya və Afrikanı birləşdirən geosiyasi, geoiqtisadi cəhətdən mühüm cəlbedici transmilli nəqliyyat və enerji, digər kommunikasiya logistik layihələrində Ankaranın nəzarətini minimuma endirməyə çalışırlar. Bəzi nəzərdə tutulan layihələrin realaşmasına imkan verməməyə çalışırlar. Yeni dünya düzənində logistik dəhlizlərin nə qədər əhəmiyyətli olduğunu və nəzərdə tutulan logistik layihələrin Türkiyə üzərindən keçməsini nəzərə alsaq, o zaman məzərə tam aydın olar. Çünki bu layihələrin reallaşması Ankaranın hədəfi olan qlobal gücə çevrilməsində ciddi alət rolunu oynayır. Bu təkcə Türkiyənin deyil, eyni zamanda türk dünyasının tez bir zamanda siyasi-iqtisadi cəhətdən qlobal güc kimi formalaşaraq ortaya çıxmasını şərtləndirir. Bu da təbii ki, nə kollektiv Qərbin, nə də digər güclərin marağında deyil. Onlar amorf və ya nəzarət edilə biləcək bir gücün olmasını istəyirlər.
Türkiyəyə qarşı hiyləgər planların tərkib hissəsində biri də budur. Türkiyəni parçalamaq mümkün olmasa belə, zəif, idarəolunan bir ölkəyə çevrimək. Təbii ki, Ankara da bunun fərqindədir. Ona görə də Türkiyənin güclü olmaqdan başqa yolu yoxdur. Ankara diplomatiya masalarındakı oynadığı əvəzedilməz rolunu daha da artırmaq üçün hədəflərə xidmət edən daha çevik diplomatiya yürütməlidir.
Mürtəza Bünyadlı
Ölkə.Az