Qohum evliliklərini qadağan etmək olmaz, çünki... - Professor
Mətn ölçüsü:
  • 100%

Qohum evliliklərini qadağan etmək olmaz, çünki... - Professor

"Əmi/bibi/xala/dayı uşaqlarının, başqa sözlə, 3-cü dərəcəli yaxın qohumların bir-biriləri ilə ailə qurmalarına qadağa qoymaq, elə bir qanun qəbul etmək konstitusiyada göstərilən və beynəlxalq hüquqla qoyulan hədlərə uyğun deyil".

Ölkə.Az xəbər verir ki, bunu professor, hüquqşünas Fərhad Mehdiyev deyib. Onun fikrincə, bunun qarşısını qadağalarla yox, şərtləri çətinləşdirməklə almaq olar:

"Şəxsən mən də yaxın qohumların nikah münasibətlərinə daxil olmalarına müsbət baxmasam da, bu məsələ qanuni qadağalarla deyil, aqitasiya və yaxın qohumların evlənməsini çətinləşdirməklə (məsələn, irsi xəstəliyin olub-olmadığının müəyyən edilməsi tələbi kimi) mümkün ola bilər.
Şəxsi və ailə həyatına dövlətin müdaxilə etməsi üçün müəyyən səbəblər olmalıdır. Bunları AİHK 8-ci maddədə də görmək mümkündür. Məsələn, sağlamlığın qorunması (inter alia) üçün belə bir müdaxilə mümkün ola bilər, amma müdaxilənin proporsional olması üçün bunda zərurət, son çarə olmalıdır. 
Bu səbəblə 1) yaxın qohum evliliklərində ciddi nisbətdə qüsurlu uşaqların doğulması, 2) ancaq yaxın qohumların irsi xəstəlik daşıyıcısı olmaları halında, belə bir nikaha "olmaz" demək mümkündür". 

Hüquqşünasın sözlərinə görə, əgər yaxın-qohum evliliklərində qüsurlu doğulan uşaqların nisbəti o qədər yüksək deyilsə (mən rəqəmləri bilmirəm), hər hansı məhdudlaşdırmadan söhbət gedə bilməz:

"Digər tərəfdən, fərz edilsə ki, postmodern dünyada  dayıoğlu-dayıqızı münasibət qursa, birlikdə yaşasa, kəbin kəsdirib övlad sahibi olsa, qanun bunların arasında rəsmi nikahı necə qadağan edə, batil saya bilər?  
Ümumiyyətlə, parlamentin qanun qəbul etmə səlahiyyəti hədsiz, sonsuz deyil. Onun sərhədləri 1-ci nəsil, ya da təbii, əsas insan hüquq və azadlıqlarıdır. Bəzi əməllər uğursuz olsa da, ictimai qaydanı, ictimai sağlamlıq və ictimai (ümumi) əxlaqı pozmadıqları təqdirdə məhdudlaşdırıla bilməz". 

Billurə Yunus