Hansı dilin lüğət tərkibi daha zəngindir? - Filosof

Konkret cavab vermək çətindir. Çünki göstəricilərdə ziddiyyətli və mübahisəli məqamlar çoxdur. Amma hər halda bir çox mənbələrə əsasən gəldyim qənaət belədir.

Dünyanın ən zəngin dillərindən biri, sözsüz ki, ingilis dilidir. İngilis dilinin Oksford sözlüyünün 2-ci nəşrində bu dildə 273 min sözün olduğu göstərilir.

Bir çox mənbələrdə ingilis dilinin “xəzinəsində” 500 min söz olduğu vurğulanır.

Global Language Monitor isə  bildirir ki, ingilis dilində 1 milyondan çox söz var.

Ərəb dilində 1 milyondan çox söz var. Bir çox mənbələrdə bu rəqəm 2,5 milyonacan artırılır.

Çin dilində 500 min söz var.

Zəngin Yapon dilində 500 min sözün olduğu bildirilsə də, izahlı lüğətdə 200 min söz olduğu bildirilir.

Müasir ispan dilində 250 min söz olduğu bildirilsə də lüğət tərkibində və izahlı lüğətdə bu rəqəm 100 min göstərilir.

Rəsmi məlumata əsasən, müasir rus dilində 200 min söz vardır. Böyük Akademik lüğətdə 131 257 söz olduğu bildirilir. Amma bir çox qeyri-rəsmi mənbələrdə rus dilində 500 minə yaxın söz olduğu da bildirilir.

Alman dilində 300 mindən çox söz var.

Fransız dilində 200 min söz olsa da, izahlı lüğətdə 100 min söz olduğu bildirilir.

Türk dilində də vəziyyət təxminən fransız dili ilə eynidir; yəni bu dildə 200 minə yaxın söz olsa da, izahlı lüğətdə 100 min söz olduğu göstərilir.

Azərbaycan dilində 150 minə yaxın  söz var. Amma izahlı lüğətdə bu rəqəm xeyli aşağıdır, 97 min söz. Orasını da deyək ki, dialektizmlərlə birlikdə Azərbaycan türkcəsində 200 mindən çox söz vardır.

Gürcü dilində 115 min söz olduğu bildirilir.

Ermənilər öz dillərində gah 100 min, gah da 300 mindən çox söz olduğunu bildirirlər. Adam bilmir hansına inansın.

Fars ədəbi  dilində 260 mindən çox söz olduğu bildirilir.

Yazılanlara inansaq, ən zəngin dil yunan dilidir, bu dildə beş milyon sözün olduğu iddia olunur.

Həmin sözlərin bir çoxu müasir yunan dilində işlədilmir. Orasını da bilirik ki, yunanlar da ermənilər kimi bir çox hallarda faktları təhrif edirlər.

Yer üzündə “təmiz” dil yoxdur. Dillər yalnız qarşılıqlı əlaqə nəticəsinsə inkişaf edir. Və çağdaş dövrümüzdə texnoloji inqilab dillərin inkişafına əsaslı şəkildə təsir göstərir. Buna misal kimi ingilis dilini göstərmək olar. Artıq yuxarıda qeyd etmişdik: ingilis dilində olan sözlərin sayı 1 milyon civarındadır. Təbii ki, bu sözlərin çoxu ümumişlək sözlər deyil, texnoloji terminlərdir.

Bir sözlə, dillərin inkişafı həm də həmin xalqın ədəbi-mədəni və elmi-texniki səviyyəsini özündə ehtiva edir.

Yazıçı, filosof Firuz Mustafa