Mətn ölçüsü:
  • 100%

Meymunçiçəyinə yoluxan türk danışdı: "Öldürməsə də, koronavirusdan ağırdır" - FOTO

İngiltərədə yaşayan Harun Tulunay adlı türk meymunçiçəyi xəstəliyinə yoluxub.

Ölkə.Az Onedio.com-a istinadla xəbər verir ki, Harunun müalicəsi hazırda Londondakı xəstəxanalardan birində davam etdirilir.

Cinsi oriyentasiyasına görə gey olan Harun Tulunay məhz bu səbəbdən 7 ildir İngiltərədə yaşadığını  deyib. 2016-cı ildə İİV diaqnozu qoyulan H. Tulunay meymunçiçəyinə yoluxmasının bu xəstəliklə əlaqədar olmadığını bildirib:

“HİV idarə oluna bilən xəstəlikdir. HİV çox dəyişib, amma təəssüf ki, insanlar bundan xəbərsizdirlər. Müalicə ilə nəzarət altında saxlanılır və qorunmayan cinsi əlaqə ilə belə ötürülə bilməz. Başqa sözlə, elm o qədər inkişaf edib ki, HİV indi tamamilə idarə olunan və risksiz bir xəstəlikdir. Müvəffəqiyyətli müalicə ilə mənim viral yüküm sıfırdır, buna görə də HİV təhlükə deyil. Meymunçiçəyi də HİV ilə əlaqəli xəstəlik deyil. Bu həm də viral xəstəlikdir, lakin onlar hətta HİV ilə eyni virus qrupu deyillər. Beləliklə, meymunçiçəyi yalnız HİV-ə yoluxmuş insanlara və ya yalnız LGBT+ fərdlərinə təsir edən bir xəstəlik deyil”.

O, meymunçiçəyinə yoluxmanın əlamətlərini belə sadalayıb:

“Yüksək temperatur, limfa düyünlərimin şişməsi və boğazın qıcıqlanması ilə meydana çıxdı. Başlanğıcda tonzillit və ya ağır qriplə qarışdırmaq çox mümkündür. Doğrudan da, mən də zənn elədim. Amma qızdırmam 39 dərəcədən yuxarı idi və günlərlə aşağı düşmürdü. Bu müddətdə təcili yardımı çağırdım, buradakı ailə həkimim, amma hər kəs tonzillit olduğunu düşündü. Sonra bütün bədənimdə səpgilər əmələ gəldi. Həqiqətən yarı qırmızı yarı ağ göbələk kimi görünürdüm.

Qızdırma heç düşmürdü. Əslində burnumda kiçik bir zədə var idi. Başa düşdüm, amma çox yeni xəstəlik olduğu üçün çox təəssüf ki, həkimlər dəqiq bilmirlər. Böyük Britaniyada meymunçiçəyi  testi də hər laboratoriyada aparılmır. İşlərin kəskin artması ilə əlaqədar 5 günə yaxın nəticə gözləməli oldum. Əslində, həm burnumdan yaxma testi, həm də qan testi müsbət çıxdı.

 

Meymunçiçəyi çox yeni xəstəlikdir və suçiçəyi xəstəliyinin mutasiyaya uğramış yüngül bir versiyasıdır. Simptomların bütün hallarda eyni olacağına dair heç bir qayda yoxdur, lakin hərarət və limfa düyünlərində ağrı adətən tez-tez olur. Qızartı və şişkinlik daha sonra görünə bilər”.

Xəstənin sözlərinə görə, qabarıqlar adətən üzdə, cinsiyyət orqanlarında və boğazda görünə bilər:

“Təxminən 10 gün sonra üzümdə və boğazımda qabarcıqlar/xoralar əmələ gəldi. Xəstəlik mənə münasibətdə olduğum şəxsdən keçib. Amma burada bir məqamı qeyd etmək istəyirəm, meymunçiçəyi cinsi yolla keçən xəstəlik deyil. Meymunçiçəyi hissəcikləri bədən mayeləri və yaxın dəri təması ilə ötürülür. Başqa sözlə, yoluxmuş şəxsin tüpürcək və ya dəri/lezyonla təması ilə ötürülə bilər və s. Əslində cinsi əlaqə zamanı dəri təması olur və həkimlər mənim bu yolla yoluxduğumu düşünürlər”.

H.Tulunay bədənindəki yaralar sağalana qədər təcrid edildiyini söyləyib:
“Yəni yoluxmuş şəxsin ağzından çıxan tüpürcək göz, ağız, burun və s. başqasının yaralanmış/zədələnmiş dərisinə düşərək onu yoluxdura bilər. Onun tam olaraq necə ötürüldüyü ilə bağlı klinik tədqiqatlar davam edir. 

Bir çox insan (hətta 90-95%) bu xəstəliyi çox yüngül şəkildə keçirir. Təəssüf ki, mən çox ağır günlər keçirdim. Qızdırmam düşmədi və ağzımda,boğazımda yaralar başladı, udqunmağıma tamamilə mane oldu. Tüpürcəyimi belə uda bilmirdim. Buna görə də qidalana bilmirdim və sonda xəstəxanaya yerləşdirildim. Ancaq virusun təkrarlanmasını və ya fəaliyyətini məhdudlaşdıran eksperimental müalicələr var. Tecovirimat - TPOXX onlardan biridir. Bu, hazırdaABŞ-da CDC tərəfindən təsdiqlənmiş yeganə müalicədir. Bu müalicə HİV müalicəsinə bənzəyir. Virusun çoxalmasının qarşısını alaraq, xəstəliyə qalib gəlmək üçün orqanizmə dəstək olur. Hazırda Avropada təsdiqlənib, lakin bu üsulla insanlar üzərində heç bir elmi təcrübə aparılmayıb. Buna görə də təsir dərəcəsi aydın deyil. İngiltərədəki həkimlər mənim kimi çox çətin günlər keçirmiş insanlara onların razılığına uyğun olaraq bu müalicəni təklif edə bilərlər. Mən bunu qəbul etdim və hesab edirəm ki, bu, mənim bərpa prosesimi xeyli sürətləndirdi”. 

10 gündür xəstəxanada müalicə aldığını deyən Harun bildirib ki, ümumilikdə 3 həftəyə yaxındır infeksiya ilə mübarizə aparır:
“Əgər siz meymunçiçəyinə yoluxan biri ilə təmasda olmusunuzsa, Böyük Britaniyada 21 gün təcrid olunmalı və simptomların olub-olmadığını yoxlamaq üçün bədənini müşahidə etməlisən.
Əgər yoluxmusunuzsa, bu zaman təcrid prosesi bədəninizdəki son yara sağalana qədər davam edir. Təcrid prosesi hər kəsin bədəninə və sağalma sürətinə görə dəyişə bilər. Daha 2-3 həftə təcrid olunacağımı təxmin edirlər”.
Xəstənin sözlərinə görə, koronavirusla müqayisədə meymunçiçəyi daha ağır virusdur:
“Məsələn, mən 2 dəfə koronavirusa yoluxsm da heç bir simptomlar göstərmədim. Amma meymunçiçəyi mənim üçün çox ağrılı idi. Məndən soruşsanız, koronavirusun daha yumşaq olduğunu deyərdim. 
Meymunçiçəyi öldürən xəstəlik deyil. Ona görə də hər kəsə panikaya düşməməyi məsləhət görürəm. Suçiçəyi kimi, hamı bu xəstəliyə yoluxa bilər. Qorxuya ehtiyac yoxdur. Amma vacib olan doğru və etibarlı məlumatları oxuyub araşdırmaq, şayiələrə fikir verməməkdir”, - deyə o əlavə edib.

Billurə Yunus