Maliyyə problemləri Rəşt-Astara dəmir yolunun tikintisini çətinləşdirə bilər

Qlobal enerji bazarında qiymətlərin azalması, Rusiyanın maliyyə problemləri və geosiyasi risklər Rəşt-Astara dəmir yolunun nəzərdə tutulan 48 aylıq müddətə tamamlanmasını çətinləşdirə bilər.

“Ölkə.az” xəbər verir ki, bu barədə "Fitch Solutions” “İran-Azərbaycan dəmir yolunun “Şimal-Cənub” nəqliyyat dəhlizinə töhfəsi” adlı proqnozunda bildirilib.

Qeyd edilib ki, qlobal enerji qiymətlərinin düşünüləndən daha çox ucuzlaşması Rusiyanın Rəşt-Astara dəmir yolu üçün nəzərdə tutduğu 1,6 milyard ABŞ dolları məbləğində öhdəliyini yerinə yetirmək istəyinə təsir edir: "Ukrayna ilə müharibə xərcləri də bu vəsaitin ödənməsinə marağı azalda bilər".

Proqnozda bildirib ki, Rusiyanın Rəşt-Astara dəmir yolunun tikintisini maliyyələşdirməsi ilə bağlı razılaşması Moskvanın şərq yönümlü ticarət siyasətinə meylli olmasını, eləcə də Kremlin Tehranla iqtisadi və strateji əlaqələri gücləndirmək istəyini əks etdirir: "Rusiya Ukrayna ilə müharibə səbəbindən Avropa ölkələri ilə yaşadığı ixrac itkisini kompensasiya etmək üçün “Şimal-Cənub” nəqliyyat dəhlizinin son halqasını maliyyələşdirməyə könüllü olub. Lakin Rəşt-Astara dəmir yolunun başa çatması, “Şimal-Cənub” nəqliyyat dəhlizi Rusiyanın Aİ ilə ticarətində yaranan itkisini kompensasiya etməyəcək. Səbəb isə dəmir yolları ilə daşımalarda müəyyən problemlərin mövcud olmasıdır. Buna misal olaraq Azərbaycan, Rusiya və İran arasında müxtəlif ölçülü dəmir yollarını göstərmək olar".

Reytinq agentliyi qeyd edib ki, “Şimal-Cənub” nəqliyyat dəhlizi Süveyş kanalına alternativ kimi nəzərdə tutulsa da ABŞ və Avropanın Rusiyaya qarşı davam edən sanksiyaları bu məqsədə nail olmağa imkan verməyəcək: "Ukrayna ilə müharibə başa çatsa belə 2030-cu ilə qədər Rusiya ilə Qərb arasında sürətli yaxınlaşma ehtimalı çox azdır.

Mövcud sanksiyalara baxmayaraq düşünürük ki, “Şimal-Cənub” nəqliyyat dəhlizinin tamamlanması İran üçün bir sıra iqtisadi faydalar da təmin edəcək. Belə ki, İran Rusiyanın 10 şəhərinə, o cümlədən Moskvaya, eləcə də Mərkəzi Asiya və Qara dəniz regionlarına birbaşa dəmir yolu çıxışından faydalanacaq. Həmçinin İran Rusiya və Azərbaycanın yanacaqlarından da faydalanmaq imkanı qazanacaq. Bundan əlavə, İran Rəşt limanı vasitəsilə Xəzər dənizi bazarlarına çıxışını yaxşılaşdıracaq, yüklərin daşınması üçün tranzit haqqı ala biləcək”.