Rəisinin ölümündən sonra İran yol ayrıcında: Nə baş verəcək?
"İran prezidenti İbrahim Rəisinin vəfatı İran və Yaxın Şərq siyasətində yeni dövrün başlanğıcını göstərir. Rəisini əvəz edən müavinlər və yeni seçkilər İranın daxili və xarici siyasətini formalaşdıracaq".
Ölkə.Az xəbər verir ki, bu fikiləri haber7.com-un yazarı Zeynep Gül qeyd edib.
"Rəisinin ölümü Yaxın Şərqdə narahatedici bir məqama təsadüf edir. İsraildən başqa dünya liderləri başsağlığı verib.
Rəisi İran prezidenti olaraq, Ali Rəhbər Ayətullah Əli Xameneidən sonra ölkədə ikinci ən güclü şəxs idi.
İranın birinci vitse-prezidenti Məhəmməd Muxbir indi prezident səlahiyyətlərini icra edir, danışıqların aparıcısı Əli Baqeri Kani isə xarici işlər nazirinin səlahiyyətlərini icra edən təyin edilib", - o qeyd edib.
Gül əlavə edib ki, İran konstitusiyasına görə, yeni prezident 50 gün ərzində seçiləcək: "Bununla belə, Rəisinin mirası gələcəkdə İranın daxili və xarici əlaqələrinə təsir edəcək.
Mühafizəkarların əksəriyyəti Birgə Hərtərəfli Fəaliyyət Planı (JCPOA) kimi tanınan İran nüvə sazişinə qəti şəkildə qarşı çıxsalar da, Rəisi hökuməti onu canlandırmaq üçün hər cür səy göstərib.
Bayden Ağ Ev və Avropa Birliyi İranın Rusiya ilə, xüsusən də Ukrayna müharibəsində əməkdaşlığı və İranın İsrailə qarşı müharibədə HƏMAS-a sonrakı dəstəyi səbəbindən JCPOA-nı canlandırmaqdan çəkinir.
Bayden nəinki Donald Tramp dövründə İrana qarşı tətbiq edilən təxminən 1500 sanksiyanı qoruyub saxladı, həm də 700-ə yaxın yeni sanksiya əlavə etdi.
Avropa ölkələri də İrana qarşı onlarla yeni sanksiyalar tətbiq edib. Bunlara görə, 2024-cü ilin əvvəlində adi iranlılar yüksək inflyasiya və daha da zəif valyuta ilə üzləşdilər. Sərbəst bazar məzənnəsi Həsən Ruhaninin 2021-ci ildə prezidentliyinin sonunda 250.000 rialdan 2024-cü ilin martında 600.000 riala yüksəldi.
Nəticədə Rəisi hökumətinin ən mühüm cavabı JCPOA-dan uzaqlaşmaq, nüvə proqramını genişləndirmək və nüvə ərəfəsində dövlətə çevrilmək oldu. Bu, Rəisinin qoyub getdiyi mirasdır... Rəisinin ölümündən sonra İranın nüvə dövlətinə çevrilib-çevrilməyəcəyi hələ məlum deyil”.
Mürtəza
Ölkə.Az
