Təkamül real zamanda - 30 illik təcrübə nəticə verdi

Alimlər dəniz ilbizlərindəki təkamülün gedişatını proqnozlaşdırıblar və 30 illik təcrübədə öz proqnozlarını təsdiq ediblər. 

Ölkə.az Qaynarinfo-ya istinadən xəbər verir ki, araşdırmanın nəticələri "Science Advances" jurnalında dərc olunub.

1988-ci ildə İsveçin qərb sahillərindəki Koster arxipelaqı zəhərli yosunların çiçəklənməsinə məruz qalıb. Littorina saxatilis dəniz ilbizlərinin populyasiyası praktiki olaraq məhv edilib. Böyük adalarda rəqəmlər iki-dörd il ərzində 1%-dən normal dəyərlərə qayıdıb. Lakin kiçik adalar zərbədən özünə gələ bilməyib.

1992-ci ildə dəniz ekoloqu Kerstin Yohannesson fəlakəti unikal bir fürsət olaraq görüb. O, 30 illik təcrübəyə başlayaraq ilbizləri adalardan birinə qaytarıb. Beynəlxalq alimlər qrupu heyvanların necə inkişaf edəcəyini, necə görünəcəyini və hətta genomun hansı bölgələrinin iştirak edəcəyini proqnozlaşdırıb.

İlbizlər adada məskunlaşdıqdan qısa müddət sonra yeni mühitə uyğunlaşmaq üçün formalarını dəyişiblər. Lakin populyasiya da tez genetik olaraq dəyişməyə başlayıb.

Alimlərin proqnozları özünü doğruldub və heyvanlar öz saylarını minlərlə fərdə qaytara biliblər. Bu işdə onlara digər adalarda saxlanılan ilbizlər kömək edib. Onlar artıq arxipelaqda sağ qalmaq üçün lazım olan xüsusiyyətlərə malik olublar. Zaman zaman kiçik adalara atılır və yeni ilbizlərlə cütləşdiriblər. Bu, yeni ilbizlərin lazımi xüsusiyyətlərin əldə edilməsini sürətləndirib: onlar tez bir zamanda populyasiyada yerləşiblər.

Tədqiqat nəinki təkamülü real vaxtda görməyə imkan verib, həm də böyük populyasiya genofondunun vacibliyini vurğulayıb: əgər heyvanların artıq adaptasiya olunmuş fərdlərlə cütləşmək imkanı olarsa, yeni əlamətlər daha tez formalaşacaq.