Türkiyənin 6 sualı - ABŞ cavab verə bilmir

Türkiyənin yaradılan koalisiyaya qarşı həssaslığı qalmaqdadır. ABŞ Prezidenti Barak Obamanın İŞİD-ə qarşı açıqladığı strateji plan, Ciddədə keçirilən zirvə, ABŞ Müdafiə və Xarici İşlər nazirlərinin bir-birinin ardınca reallaşdırdığı Türkiyə səfəri, bəzi suallara hələ də cavab tapılmadığını göstərir.

49 Türkiyə vətəndaşı üç aydır ki, İŞİD-in girovudur. Türkiyə koalisiyaya qoşulacağı təqdirdə vətəndaşlarının həyatının təhlükə altına düşəcəyini bildirir. ABŞ rəsmiləri isə bu barədə Ankaranı başa düşdüklərini, “Bu şərtlərlə hərbi dəstəyin çətin olduğunu” dilə gətirir.

ABŞ indiyə kimi müxtəlif bölgələrdə İŞİD-ə qarşı avia-zərbələr reallaşdırıb. Digər tərəfdən əməliyyatların genişləndiriləcəyi təqdirdə yerli vətəndaşların zərər görəcəyi problemi ortaya çıxır. ABŞ indiyə kimi bu problemə aydınlıq gətirməyib.

Ən böyük narahatlıqlardan biri də bölgədə məzhəb qarşıdurmasının yaranmasıdır. İŞİD-in “din” silahı ilə bölgədə “Xilafət” qurması ABŞ-ın hücumlarından sonra qarşı cəbhədə yer alan digər məzhəblərin qarşıdurmaya girişməsinə, bölgənin “Qan çanağına” dönəcəyinə gətirib çıxara bilər.

Məzhəb qarşıdurması başlayarsa, qarşısının necə alınacağı sualı da digər suallar kimi cavabsız qalmaqdadır.

ABŞ-ın əsas strateji planlarından biri də İŞİD-ə qarşı döyüşən radikal qruplaşmaların silahlandırılmasıdır. Ancaq bu qrupların necə idarə olunacağı və bir müddətdən sonra həmin silahların kimə tuşlanacağı qaranlıq qalır. Rəsmi Ankara qruplaşmalara göndəriləcək silah-sursatın digər terrorçu təşkilatlarının əlinə keçməsindən narahatdır. ABŞ-ın İraqda qoyub getdiyi silahların İŞİD-in əlinə keçdiyini xatırladan Ankara silahların yalnız İŞİD-ə qarşı istifadə ediləcəyi sualına isə cavab tapa bilmir.

Cavab axtarılan suallardan biri də müharibə başlayacağı təqdirdə milyonlarla qaçqın axının yaranma ehtimalı, başda türkmanlar və yezidilər olmaqla qaçqınların Türkiyə sərhədinə axın edəcəyidir. 1,3 milyon suriyalıya sərhədini açan Türkiyə bənzər problemlə İraq sərhədində qarşılaşa bilər. Belə olan təqdirdə Türkiyənin atacağı addım da sual altındadır.

Türkiyə vəziyyətin bu nöqtəyə gəlib çatmasının əsas günahkarı kimi Bəşər Əsədi görür. Amma ABŞ-ın strategiyasında Əsədlə bağlı bir söz belə yoxdur. Koalisiyanın Suriyaya girəcəyi təqdirdə Əsədə qarşı mübarizə aparılıb-aparılmayacağı və terrorçularla mübarizə bitdikdən sonra planın necə olacağı, ümumiyyətlə, Əsədin aqibəti Ankaranı düşünürən suallardandır. (axar.az)


Ölkə.Az