İkinci dəfə İran prezidenti seçilən Ruhani kimdir?

"Ölkə.Az" xəbər verir ki, Ruhani bir müddət Tehranın hərbi beyin dəstəsinin önəmli şəxslərindən olub.

İranda keçirilən prezident seçkilərində Həsən Ruhani 59 % səs toplayaraq yenidən prezident seçilib. Qərblə nüvə müzakirələrinin fayda vermədiyi, sanksiyalar labirintində itən İranda 2013-cü il prezident seçkiləri yeni bir ümid havası gətirmişdi. İslahatçıların dəstəklədiyi Həsən Ruhani prezident seçilmişdi.

Ruhani ilk olaraq BMT baş mərkəzi, sonra isə ABŞ-ın o dövrdə hakimiyyətdə olan prezidenti Barak Obama ilə telefon danışığı həyata keçirmişdi. 34 il sonra ilk dəfə idi ki, Amerika və İran liderləri telefon vasitəsilə də olsa, dialoqa girmişdilər.

Həsən Ruhani 1948-ci ilin 12 noyabr tarixində Tehranın şərqindəki Sorkreh qəsəbəsində anadan olub. Məktəbin istedadlı şagirdi olub. Tehran universitetinin konstitusiya hüququ fakültəsində oxuyub. Rza Şah Pəhləviyə qarşı keçirilən etiraz nümayişlərində ön cərgələrdə yer alıb. 16 yaşında həbs edilib.

18 yaşı olanda İran sərhədini keçib və Ayətullah Xomeyni ilə görüşüb. İran İslam İnqilabından sonra Xomeyninin yaxın çevrəsində yer alıb. Hətta Xomeyniyə "İmam" ünvanını ilk dəfə o verib. Dini liderlərlə yaxın münasibəti onun akademik karyerasına kömək etdi. Qlazqo universitetində magistratura oxuyub.

Şiəliyi yaşamaq üçün qəbul edilən fətva vermə səlahiyyəti olan Müctəhidlərdən biri olub. Ali milli təhlükəsizlik şurasının üzvü, İranın xarici siyasətinin ən önəmli postlarından olan nüvə baş müzakirəçisi olub. İranlılar onu "diplomatik Şeyx" adlandırırlar.

Ruhani İranda hərbi hava qüvvələrinin komandanı olub. Müdafiə şuralarına rəhbərlik edib. İran-İraq müharibəsində Tehranın hərbi beyin komandasında yer alıb. Eks-prezident Əhmədinecaddan 13 il əvvələ qədər bütün prezidentlərin hərbi müşaviri olub.

Ruhani 2013-cü ildə seçiləndə Qərb ilə yaxşı münasibətlər vəd etdi. Amma İranda hərbi-siyasi tarazlıq dini liderdən asılı olduğu üçün Ruhaninin Qərbə dair islahatları da ondan asılı idi. Ruhani Xamneini tənqid etməyə cürət edən tək-tük diplomatdan biridir.

Hikmət
Ölkə.Az