Əli Məsimli: "Əmanətlərin banklardan geri çəkilməsi ciddi problemlər yarada bilər"
"Dünya bazarında neftin qiymətinin aşağı düşməsi Azərbaycana Rusiya qədər dağıdıcı təsir göstərməyəcək"
"Mərkəzi bank Mərkəzi Bank milli valyutanın məzənnəsini müəyyənləşdirilən zaman manatın birbaşa dollara kursunu əsas götürmək siyasətindən manatın məzənnəsi müəyyənləşdirilən zaman avronun qiymətini də nəzərə almaqla manatın yumşaq devolvasiyasına həyata keçirmək istəyir".
Bu sözləri Ölkə.az-a danışan millət vəkili, İqtisadi və Sosial İnnovasiyalar İnstitutunun rəhbəri Əli Məsimli manatın aqibəti barədə danışarkən deyib. Millət vəkilinin manat barədə dediyi geniş şərhi təqdim edirik:
"Bu sahədə atılan addım bir sıra bədbin proqnozlara gətirib çıxardı, bu isə öznövbəsində çox təəssüf ki, süni ajiotaj yaradıb.Yeni qayda tətbiq olunması ilə manat rus rublunun vəziyyətinə düşə bilməz. Dünya bazarında neftin qiymətinin aşağı düşməsi Azərbaycana Rusiya qədər dağıdıcı təsir göstərməyəcək. Çünki Rusiya ilə müqayisədə Azərbaycanın iqtisadi manevr imkanları daha güclüdür. Manat bu üsulla tədricən çox yumşaq surətdə ucuzlaşacaq. Banklarda olan 7 milyard manat əmanətin çoxu 5 min manata qədər olan əmanətlərdir. Həmin məbləğdə əmanəti olan şəxs manatın dollara olan kursunun 0.78 manatdan 0.79 manata enməsindəm 29 manat itirir.
Göründüyü kimi, 5000 manatadək əmanəti olan əmanətçi əmanətlərin hazırkı məzənnə dəyişməsindən çox cüzi bir məbləğ itirir. Fikrimizcə, buna görə üzücü bir ajotaj yaşamaqdansa, həmin 29 manatı da itirmək istəmirsə, banka gedib, əmanətin dollarla saxlanılması variantına keçməsi kifayətdir. Amma əhali təşvişə düşüb əmanətlərini banklarda geri çəkib onu lazım oldu-olmadı, nə gəldi almağa sərf etsə, bu ciddi problemlər yaşadacaq. Ona görə də belə addımlardan çəkinmək lazımdır.
Yeni məzənnə siyasəti səliqəli və sistemli şəkildə həyat keçirilsə, həm də neftdənkənar sahələrdə iqtisadi fəallığın artmasına, həmin sahənin eksport imkanlarından istifadənin bir qədər genişlənməsinə və dövlət büdcəsinə əlavə gəlirin daxil olmasına müsbət təsir göstərə, Mərkəzi Bankın valyuta bazarına müaxilə xərclərini də azalda bilər.
Fikrimizcə, manatın yumşaq devolvasiyası müəyyən dərəcədə qiymət artımına da səbəb olsa da, güclü inflyasiya yarada bilməz. Bu sahədə daha problemli məsələ manatın tənzimlənməsinən doğacaq əlavə inflyasıya yox,süni qiymət artımı ola bilər. Ona görə də əsas diqqəti süni qiymət artımının qarşının alınmasına yönəltmək lazımdır ki, həmin siyasəyi bəhanə gətirib, vəziyyətdən sui istifadə halları olmasın".
Qeyd edək ki, AMB rəhbəri banklara müraciət edərək əhalinin əmanətlərinə qarşı maksimum həssas olmağı tövsiyə edib.
Fatimə İbrahimova
Ölkə.az
