İmkan var, kredit şərtləri yumşalmalıdır - TƏKLİF

Milli Məclisin ötən iclaslarının birində Mərkəzi Bank nümayəndəsi İqtisadiyyat Nazirliyi və bank sektoru ilə birlikdə iqtisadi artımın təmin olunmasında bankların rolunun artırılması üzrə strategiya müəyyən etdiklərini bildirdi. 

Məlumdur ki, bu gün kiçik və orta biznesin ucuz kreditlərə çıxışı hələ də məhduddur. Bəs biznesin maliyyə problemlərinin aradan qaldırılması üçün sözügedən strategiyada nələr nəzərə alınmalıdır?

İqtisadçı ekspert, Azərbaycan Dövlət İqtisad Universitetinin (UNEC) professoru Elşad Məmmədov “Ölkə.Az”a açıqlamasında bildirdi ki, bank sektorunda pul-kredit siyasətində radikal islahatların həyata keçirilməsi zərurəti çoxdan yaranıb:

“Ölkənin bank sektoru öz əsas missiyasına sahib çıxmalıdır. Yəni bankların əsas missiyası ölkədə investisiyalar yaratmaqdan ibarət olmalıdır. Bu gün investisiyaların strukturunda bank kreditləşməsinin faizi cüzidir – təqribən 5%-ə yaxındır. Bu da çox kritik dərəcədə aşağı göstəricidir. Düşünürəm ki, bank sektorunun pul yaratmaq və istehsala, real sektora istiqamətləndirmək kimi missiyası olmalıdır. Bu missiyanın praktiki müstəvidə reallaşdırmaq üçün lazım gələrsə, normativ hüquqi bazada dəyişiklik edilməlidir. Əslində, normativ hüquqi bazada bunun üçün müvafiq imkanlar yaradılıb. Sadəcə olaraq, pul-kredit siyasətinə cavabdeh olan qurumlar bu işlə effektiv şəkildə məşğul olmalıdırlar”. 

Ekspertin fikrincə, banklar yumşaq kredit şərtləri tətbiq etməlidir:

“Bu gün iqtisadiyyatın kritik dərəcədə önəmli sahələri, qeyri-xammal sektoru, kiçik və orta biznes kəskin şəkildə pul axınları ehtiyacını hiss etməkdədir. Bank sektorunda iqtisadiyyatın kritik istiqamətlərinə yönəlik yumşaq kredit şərtləri işlənib tətbiq edilməlidir. Eyni zamanda həmin resursların effektiv idarəedilməsi üçün bank sektoru öz aktivlərinin idarəedilməsi nöqteyi nəzərindən daha effektiv yanaşmalara getməlidir. Ölkədə real iqtisadiyyatla bağlı olan layihələrin menecmentinin təşkilində bank sektoru aktiv iştirak etməlidir. Əgər kommersiya banklarının sturukturuna nəzər salsaq, burada bu tip layihələrin idarə edilməsi ilə bağlı bölmələrin olmadığını görərik”. 

“Müxtəlif sahələrdə rentabellik fərqli olduğundan kredit faizləri də fərqli olmalıdır. Mərkəzi Bank yalnız uçot dərəcəsi ilə iqtisadiyyatın maliyyələşdirilməsini tənzimləməyə çalışsa, kredit faizləri yumşalmayacaq. Azərbaycanda qiymətli kağızlar bazarı çox zəifdir, buna görə də, kredit xətləri şaxələndirilmiş şəkildə təqdim edilməlidir”, - deyə ekspert bildirib. 

E. Məmmədov deyir ki, bank sektoru yalnız istehlak kreditləri verməkdə mövqeləşməməli, investisiyaların şaxələndirilmiş şəkildə kredit siyasəti vasitəsilə artırılmasına nail olmalıdır:
“Mərkəzi Bankın burada müvafiq tənzimləyici və sektorun idarəetməsi ilə bağlı rolu nəhayət görünməlidir. Milli Bankda iqtisadiyyatın mühüm sahələrinin inkişafına yönəlik investisiya resurslarının əldə olunması üçün müvafiq yanaşmalar olmalıdır. Bu qurum ölkədə pul yaradan, emissiya edən qurum olaraq mütləq şəkildə investisiyaların, məşğulluğun, inflyasiyanın, məzənnə siyasətinin effektiv fəaliyyətinə cavabdeh olmalıdır”.

Könül
Ölkə.Az