Belə işləmə, canına yazığın gəlsin... – Hesabat əvəzi
Həmişə imzamın tanınmasının tərəfdarı olmuşam, nəinki simamın, görüntümün və ya şəklimin. Sonradan isə gördüm ki, yox, elə deyilmiş, mütləq şou göstərməlisən. Və bu, işin bir parçasıdır, hətta ən əsas elementlərindən biridir. Məsələn, kimsə xırda bir xəbər tapdıqda, yazdıqda bunu el-aləmə o qədər şamplena iş kimi təqdim edir ki, istəyirsən deyəsən, “Allah haqqı, hə, əl çək”.
Mətnin sonundakı imzan və ya pərdəarxasındakı qarışqa kimi çalışmağın çoxlarına o qədər də fərq etmir. Bunu yalnız işlədiyin kollektiv bilir. Necə deyərlər, obyektiv və subyektiv səbəblərdən.
Məsələn, sən avtobusda sükan arxasında narkotik vasitə hazırlayan şəxsin videosunu çəkib ictimailəşdirərsən, rəsmi qurum belə, sənin mətninin böyük hissəsini götürüb öz bəyanatı kimi təqdim edər, bu yöndə ciddi tədbirlər start götürər, amma səni heç kim tanımaz. Və bunun kimi kifayət qədər xəbər materiallarını misal çəkmək olar.
Bir fakt yadımdadır: redaksiyasına video və mətn göndərdiyim şəxs, saytında imza gedən media nümayəndəsi, hətta statusumu xəbərə çevirməyə çalışan o insan saytında məni “sosial şəbəkə istifadəçisi” kimi təqdim etmişdi. Çox kədərlidir. Kədərlidir ona görə ki, əmək sərf edənlər yox, sosial mediada tədbirlərdən şəkil çəkib paylaşanlar, informasiyanı təqdim etməyi bacarmayanlar daha çox “jurnalist” kimi qəbul edilir və ünlüdürlər. Və bu, bir çox hallarda bizim cəmiyyətin də günahıdır.
Bir dəfə o qədər özümü yüklədim ki, qocaman jurnalistlərdən biri “canına yazığın gəlsin, ona görə jurnalistlər tez ölür də, belə işləmə” söylədi və bu, ilk deyildi, hələ də deyənlər var. Doğrudan da məni çox düşündürdü. İndiyə qədər də ağlımdadır. Gününü cek-pot üçün xərcləyənlərə baxdım, bir də özümə: foto və video çəkilişlər, montaj, mövzular vermək, redaktə işi, foto-kollaj, poster düzəltmək, video yaradıcılıqla da işlə, xəbər yaz, tərcümə et, özündən razı qalma, həmişə öyrənib özünü daha da yüklə və s. və i., habelə sadalananların içərisində də bir o qədər də var.
Məsələn, dünən yazdığım bir xəbər yerli mediada gündəm oldu, bu, çox normaldır. Belə halları mən də, digərləri də kifayət qədər yaşayıb. Amma və lakin 4 saat sonra dövlət televiziyasının eyni xəbəri eyni başlıqda təqdim etdiyini görəndə bütün yorğunluğum aradan qalxdı, dincəldiyimi hiss etdim. Çünki bu xəbər yerli mətbuatda ilk Ölkə.Az-da yayımlanmışdı.
Ondan öncə isə “Erməniləri qorxuya salan tərs A hərfi” başlıqlı xəbər nəinki mətbuatda, ölkə üzrə aktual mövzuya çevrildi. O işarə həmin ərəfədə ara-sıra bəzi sosial media profilləri tərəfindən gündəmə gətirilirdi. Amma sözügedən xəbər bütün saytlarda Ölkə.Az-a istinadla dərc olunduqdan sonra geniş vüsət almağa başladı. Xəbərdə incə detal ondan ibarətdir ki, həmin hərbi texnikaların hərəkət trayektoriyası və Azərbaycana məxsus olması bilinməməli, lakin informasiyanın bir yolla təqdim olunması zəruri idi. Xəbər qeyd olunan formada da yüksək peşəkarlıqla təqdim olundu. Heç bir sirr verilmədən, qadağan olunan informasiya yönündə xəta buraxmadan.
Bu dəfə təvəzökarlıqdan uzaq mövqe tutmaq istəyirəm. Çünki mövzu səndən hər şeyi olduğu kimi təqdim etməyi tələb edir. Çünki sağ qolunda sistem olduğu halda, sol qolu ilə rus dilində çıxışı dinləyib təcümə edən və bunu xəbərə çevirən insan azca "qanunları pozsa", günah işləmiş sayılmaz. Bəli, bəli, o mənəm. Təbii ki, burada da mətni kəsib-doğrayacağam. Təvəzökarlıqdan kənar çıxışın da bir həddi-hududu var.
Bütün bunlar yüklənmə ilə sevə-sevə işləməyimə sövq edir. Artıq jurnalistika sahəsində yubiley qeydimə bir neçə ay qalıb. 10 il tamam olacaq. Gec də olsa, əziyyətlərinin yerdə qalmaması, boşuna əmək sərf etmədiyini göstərir. Məsələ ondadır ki, yaşım az olduğu üçün qocaman jurnalistlərin, yəni “böyüklərin yanında kiçik danışmaz” prinsipinə oxşar mövqedə olmağım hadisləri təxirə salıb.
Çalışdığım dövrlər ərzində arxa planda olmağa üstünlük vermişəm, hərçənd bu sahədə göz önündə olmaq şərtdir. Hazırda bunu “yüksək səviyyədə” edən jurnalistlər var. Məsələn, işləri və yazıları ilə deyil, yalnız fotoları ilə gündəmdə qalmağı yaxşı bacarırlar. Və ya şou xarakterli – ağlamalı və ya gülməli fərq etməz - paylaşımları ilə tempi tutub xətdə qala bilirlər. Bu da bir bacarıqdır, necə deyərlər, fərəsətdir.
Ölkədə kifayət qədər peşəkar jurnalistlər var və onlardan öyrəniləsi məqamlar da çoxdur. Öyrənməkdə davam edirik də...
Bu məqaləni “özünüvəsf” kimi də qəbul edə bilərsiniz. Amma təcrübənin paylaşılması, nəticələrin çıxarılması kimi qəbul edilməsini diləyirəm.
Hamıya bir-birinə sevgi ilə yanaşaraq daşı daş üstə qoyub bu sahəyə töhfə verməyi arzulayıram.
Unutmamalıyıq ki, işləyənlər, çalışanlar, bacarıqlılar və çalışdığı müəssisənin uğurları üçün qızıl vaxtını ayıranlar, təkcə maddiyyatını düşünməyənlər təqdir olunası insanlardır.
Samir Mirzə Miri
Ölkə.Az-ın məsul redaktoru
