Müasir müharibələrdə istifadə edilən ən qəddar silahlardan biri: Napalm Bombası
Tarixdə əsrlər boyu çoxlu müharibələr olub. Bu müharibələrdə istifadə edilən bəzi silahlar və bu silahların təsirləri illər keçsə də, unudulmur.
Ölkə.Az Sfera.az-a istinadən bu yazıda müasir müharibələrdə istifadə edilən və insanlara dəhşətli təsir göstərən Napalm Bombası haqqında yazı təqdim edir.
Napalm bombası ilk dəfə 1940-cı illərdə Lui Fizerin sədrlik etdiyi kimyəvi komissiya tərəfindən hazırlanmışdır.
Harvard Universitetində bu mövzuda çalışan alimlər Napalmanın hərbi silah kimi istifadə oluna biləcəyini aşkar ediblər. Bütün bu araşdırmalar Napalm Bombasının ilk addımlarını atmasına təkan verib
Kimyəvi komponentlər
Napalm bombaları ilk vaxtlarda yanar maddə olan benzindən istifadə edirdi. Bundan əlavə, bombanın tərkibində benzol və polistirol da var idi. Napalm adının mənşəyi onun istehsalında geniş istifadə olunan naften və palmitik turşu adlarının birləşməsindən yaranmışdır.
İlk dəfə Tinian dilində istifadə olunub
Napalm bombası ilk dəfə 1944-cü ilin yayında Sakit okeanda Tinian döyüşündə istifadə edilmişdir. Amerika təyyarələri Yaponiyanın müdafiə xətlərini və cəbhələrini napalm bombaları ilə vuraraq piyadalara dəstək verib. Şübhəsiz ki, bu bombanın partlamasına şahid olan əsgərlər gördüklərindən qorxaraq, heyrətə düşüblər.
2000 kvadrat metrdən çox yayılan enerji
Təyyarələrdən napalm atıldıqda və partladıqda, təxminən 800-1200 dərəcə arasında bir temperatur buraxılır. Bomba ilə yaxın təmasda olan insanlar heç bir şeyin fərqinə varmadan saniyələr ərzində həyatlarını itirirdilər. Sağ qalmağı bacaranlar bədənlərindəki yanıqlar səbəbindən inanılmaz ağrılar keçiriblər. Bundan əlavə, bombanın təsirinə məruz qalmayan insanlar belə, partlayış nəticəsində buraxılan dəm qazından zəhərlənərək həyatını itirə bilər.
Vyetnam müharibəsinin aparıcı “aktyoru”
Sonrakı illərdə başlayan Vyetnam müharibəsi zamanı da Napalm bombalarından tez-tez istifadə olunurdu. O günlərdə müharibədə olan jurnalist və fotoqraf Nik Ut “Napalm təsəvvür edə biləcəyiniz ən ağrılı silahdır”-deyir.
Bu bombaların istifadəsini qadağan edən heç bir beynəlxalq müqavilə yox idi. Lakin onun mülki şəxslər üçün istifadəsi 1980-ci ildə Birləşmiş Millətlər Təşkilatı tərəfindən qadağan edilib.
Dəhşətin fotosu:
Dünyada ən məşhur döyüş fotoşəkillərindən biri də Napalm bombalarının Vyetnama atılmasından qısa müddət sonra çəkilmiş bu şəkildir. Fotodakı Kim Phuc adlı kiçik qız bu bombardmandan sonra iki qardaşını itirib. Bu fotoşəkil tez bir zamanda dünyanın diqqətini Vyetnam müharibəsinə cəlb edib. Şəkil bu gün də ən təsirli müharibə fotoşəkillərindən biri hesab olunur.
Vyetnam müharibəsi zamanı ABŞ napalm bombaları ilə bağlı yeni irəliləyişlər əldə etmək istəyirdi. Bunun üzərində çalışan alimlər Super Napalm bombası olaraq da bilinən “Napalm-B”ni yaradıblar. İlk dizayndan fərqli olaraq, bu bomba yanan material kimi benzin əvəzinə aviasiya yanacağı, yəni kerosin istifadə etmişdir. Kerosin bomba partlayanda temperaturun daha yüksək səviyyəyə çatmasına səbəb olub.
Napalm Bombası dünya tarixində müharibələrdə istifadə edilən çoxsaylı qəddar silahlardan yalnız biridir. Bu gün tarixdə istifadə edilən bu silah növləri elmi cəhətdən araşdırılır. Amma bu silahların təsirinə məruz qalan insanların iztirablarını unutmaq olmaz. Ümid edirik ki, keçmişdə yaşanan ağrılar, müharibələr, kədərli hadisələr gələcəkdə də yaşanmayacaq.
