Azərbaycanda gənclərin cəmiyyətdə və dövlətin gələcək həyatında rolu

Sonradan dəyişən davamlı inkişaf kontekstinin tələblərinə uyğun olaraq 2011-2015-ci və 2017-2021-ci illər üçün yeni “Azərbaycan gəncliyi” dövlət proqramları hazırlanıb təsdiqləndi. Eyni zamanda, Prezident İlham Əliyevin 19 dekabr 2011-ci il tarixli 542 nömrəli fərmanı ilə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Gənclər Fondu yaradıldı.  Gənclər Fondunun yaradılması isə gənclər siyasətinə yeni nəfəs vermiş oldu. Gənclər Fondu tərəfindən ayrılan vəsaitlər sayəsində minlərlə Azərbaycan gəncinin innovativ fikirləri artıq daha geniş dəstəklənməyə başlandı və onların fərqli beynəlxalq layihələrdə ardıcıl və fəal iştirakı üçün imkanlar təmin olundu. Ölkədə gənclər siyasətinin daha uğrula həyata keçirilməsi məqsədi ilə dövlət büdcəsində vəsaitlər ilb-il artırılır.  Bundna əlavə olaraq  gənclərin aparıcı qüvvəyə çevrilməsi istiqamətində müxtəlif qrant layihələri verilir. Bunun nəticəsidir ki,  Azərbaycanda hazırda 130-dan artıq gənclər təşkilatları fəaliyyəti göstərir. Bu siyasət artıq öz bəhrəsini verməkdədir. Ölkədə həyata keçirilən  kadr islahatlarında gənclərə üsünlük verlir. Gənclər qanunvericilik və yeri özünüidarəemtə orqanlarında  daha geniş formada təmsil olunurlar.

Bu gün Azərbaycan gəncləri bütün sahələrdə özlərini doğruldurlar. Bu gün Azərbaycan gəncliyi ölkəmizi beynəlxalq aləmdə layiqincə təmsil edirlər. Bu istər idman sahəsində, istər  elm, istərsə də digər sahələrdə olsun özünü sübut edir. Beynəlxalq  səviyyəli idman yarışlarında Azərbaycan gəncliyinin aktiv iştirakı nəticəsində ölkəmiz idman ölkəsi kimi tanınıb. Bu gün gənclərimiz təkcə idmada deyil, mədəniyyət, incəsənət, elm sahəsində də uğurlara imza atmaqdadırlar.

Gənclərimizin cəmiyətin aparıcı qüvvəyə çevrilməsi və salam gəncliyin yetişdirilmsəi istiqamətində  siyasət davamlı olaraq həyata keçirilməkdədir. Bu məqsədlə həm qanunvericilik bazası təkmilləşdirilir, həm də digər sahələrdə islahatlar həyata keçirilir. Sağlam gəncliyin yetişdiirlməsi bu gün  dövlətin qarşısında duran əsas vəzifələrədn biridir. Bu məqsədlə ilk olaraq qanunvericilik bazasının təkmilləşdirilməsi istiqamətində addımlar atılıb və 2019-cu ilin əvvəlində “Gənclər siysəti haqqında” qanuna ciddi dəyişikliklər edilərək parlamentdə qəbul edilib.  Qanuna edilən dəyişiklikdə əsasən aztəminatlı gənc ailələrin sosial müdafiəsi, gənc alim və tədqiqatçıların elmi fəaliyyətinin dəstəklənməsi, gənclərin sosial-iqtisadi və mədəni inkişafı üçün tədbirlərin həyata keçirilməsi, sosial müdafiəyə ehtiyacı olan aztəminatlı gənclərin sosial, mənzil, təhsil problemlərinin həlli və asudə vaxtlarının səmərli keçirilməsinə yönələn tədbirlərin həyata keçirilməsi, gənclər arasında könüllülük fəaliyyətinin təşviqi, gənclər arasında hər növ ekstremizmin və radikalizmin qarşısının alınması, gənclərin fərdi inkişafı üçün qeyri-formal və informal təhsilalma imkanlarının yaradılması, gənclərin inkişafı, yeni biliklərə yiyələnməsi məqsədilə informasiya texnologiyaları, sosial şəbəkə və multimedia vasitələrindən istifadə sahəsində imkanların artırılması, bu sahədə qanunvericiliyin tələblərinə riayət edilməsinə, insanların şərəf və ləyaqətlərinin və şəxsi həyatın toxunulmazlığı hüququnun qorunmasına nəzarətin təmin edilməsi  kimi müddəalar əksini tapıb.

Bundan əlavə olaraq qanunda  “Gənclər evi”nin yaradılması nəzərdə tutulur.  “Gənclər evi” sosial xidmət müəssisələrində risk qrupundan olan gəncələrə aşağıdakı xidmətlər göstəriləcək:

1.Risk qrupundan olan gənclərin hüquqi və sosial-psixoloji yardımla təmin edilməsi,

2. Risk qrupundan olan gənclərin aktiv məşğulluq tədbirlərinə cəlb olunmasına köməklik göstərilməsi,

3. Risk qrupundan olan gənclər üçün sosial-psixoloji reabilitasiya kursunun təşkil edilməsi,

4.Cəzaçəkmə müəssisələrindən azad edilən sosial adaptasiyaya ehtiyacı olan gənclərin sosial adaptasiya mərkəzlərinə yerləşdirilməsinə köməklik göstərilməsi,

5.Risk qrupundan olan gənclərlə könüllülər arasında qarşılıqlı yardım qruplarının təşkil edilməsi,

6. Risk qrupundan olan gənclərin sosial müdafiəsini və sosial təminatı ilə bağlı digər tədbirlərin həyata keçirilməsinin təmin edilməsi,

7.18 yaşınadək gənclərin mənəvi-əxlaqi tərbiyəsinin təmin edilməsi və sağlam gəncliyin formalaşdırılması məqsədilə bunlar qadağan edilir: Onlara tütün məmulatlarının, spirtli və enerji içkilərinin satışı, onların idman mərc oyunlarında birbaşa və ya dolayı iştirakı, gecə klublarında və barlarda olması.

Müvafiq icra hakimiyyəti orqanları 18 yaşınadək gənclərin mənəvi-əxlaqi tərbiyəsinin, onların sağlamlığına və inkişafına ziyan vuran informasiyalardan qorunmasını təmin etmək məqsədilə “təhlükəsiz internet” mexanizminin yaradılmasını təmin edirlər.

Azərbaycanda gənclərin təhsili, tərbiyəsi, asudə vaxtının təşkili, fiziki və mənəvi inkişafı ilə bağlı fəaliyyət göstərən obyektlər özəlləşdirildikdən sonra 5 il deyil, 10 il müddətinə funksional təyinatının dəyişdirilməsinə və ya başqa məqsədlər üçün istifadə edilməsinə yol verilməyəcək.

Bütün bunlar bir daha göstərir ki, gənclərin ölkəmizin gələcəyinin daha etirbarlı əllərdə təmin olunması məqsədi ilə genişmiqyaslı siyasət yürüdülür. Gənclərimizə olan bu münasibət isə  onu deməyə əsas verir ki, dövlətimizin gələcəyi  etibarlı əllərdədir.

Mürtəza Bünyadlı
Ölkə.az