Azərbaycanda “Malyutka” brendinə kim badalaq gəlmək istədi?

Uşaq qidaları – bu, çox həssas mövzudur və buna görə “Malyutka” uşaq qidasının qutusunda qumun aşkarlanması ilə bağlı dünən yayılmış məlumat Azərbaycan mətbuatında geniş müzakirəyə səbəb oldu. Və bu tamamilə təbiidir, çünki hər bir valideyn öz övladı üçün ən yaxşı, ən keyfiyyətli məhsulu almaq istəyir.

Lakin, araşdırma apardıqda, “Malyutka” uşaq qidasının ətrafındakı hadisələr bizə kifayət qədər qəribə gəldi və bu barədə oxucularımıza danışmaq istədik. Belə ki, araşdırmamız bu məsələdə təxribatların olduğuna işarə edir. Azərbaycanın distribüter-şirkətlərinə qarşı, yüksək keyfiyyəti və bazardakı ən münasib qiymətinə görə “Malyutka”nı seçmiş azərbaycanlı valideynlərə qarşı təxribat. 

Təbii ki, hazırda “Malyutka” ətrafındakı hadisələrlə bağlı hüquq-mühafizə orqanları araşdırma aparır, biz isə yalnız öz gümanlarımız, versiyalarımız və KİV-dəki yazılar, tərəflərin bəyanatlarını təhlil edərək gəldiyimiz nəticələri sizinlə bölüşmək istəyirik. 

“Malyutka-2”. Başlanğıc

Hər şey isə ondan başladı ki, Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi və Baş prokuror yanında Korrupsiyaya qarşı baş idarənin əməkdaşları müxtəlif satış nöqtələrində birgə əməliyyat keçirərək, “Malyutka-2” uşaq qidasını araşdırıblar. Beləliklə, əməliyyat zamanı məhsulların içində “yad cisimlər” aşkarlanıb, məhsul özü isə laborator tədqiqatlar üçün göndərilib.

Qida Təhlükəsizliyi Agentliyinin əməkdaşları ilə yanaşı korrupsiyaya qarşı idarənin əməkdaşlarının nə üçün keyfiyyətsiz məhsul axtarması barədə suala cavab tapmayıb, diqqəti “yad cisim” anlayışının üzərində cəmləmək istərdik. Adətən, yad cisim dedikdə hansısa məhsula ona aid olmayan bir şeyin düşməsi nəzərdə tutulur.

Lakin Qida Təhlükəsizliyi Agentliyinin təqdim etdiyi fotoşəkillərdə biz “Malyutka” qablaşdırmasının içində uşaq qidası əvəzinə qum (Abşeron sahillərindən yığılmış qumu çox xatırladır, düzdür, bu, yalnız onilliklər ərzində Abşeron sahillərində yaşayan adamların rəyidir, hesab edin, çox subyektiv yanaşmadır) görünür.

Və buna görə də, laborator tədqiqatlarının aparılması haqqında abzas kifayət qədər qəribə səslənir, çünki yoxlamaya ölkədə hər yerdə satılan “Malyutka” uşaq qidası deyil, adi qum göndərilib.

Həm də çox qəribədir ki, qumun qutuya necə düşməyini öyrənmək əvəzinə (kim, harada edib, istehsalın hansı mərhələsində və ya yaxud bunu istehsal prosesində etmək mümkün deyilsə (bu barədə ayrıca danışacağıq) kim tərəfindən?) o, məhsulun uşaq qidası standartlarına uyğunluğunu yoxlamaq üçün laborator tədqiqatlarına göndərilib.

Qum heç zaman insanlar, xüsusilə də uşaqlar üçün qida olmayıb və buna görə də, suala daha dəqiq cavab tapmaq istərdik: laboratoriyada qumu tərkibində nəyin olması ilə bağlı yoxlayırlar? 

İnformasiyada həmçinin dövlət strukturlarının sahibkarlara çağırışı yer alıb və deyilir ki, onlar “Malyutka-2” əmtəə nişanlı uşaq qidasını satışdan çıxarsınlar, valideynlər isə həmin məhsuldan uşaqlarını qidalandırmaq üçün istifadə etməsinlər.

Kifayət qədər qəribə bəyanatdır. Nə üçün bir neçə qablaşdırmada (təqdim olunmuş şəkillərə əsasən belə qablaşdırmaların sayı 2 ədəd olub) qumun aşkarlanması belə bəyanata səbəb olub? 

Araşdırmanın səbəbi qablaşdırmada qumun aşkarlanmasıdırsa, o zaman valideynlərə “Malyutka”dan uşaqlarını qidalandırmada istifadə etməmək barədə bəyanat nəyə gərəkdir? Axı uşaq qidasının tərkibində qum aşkarlayan heç bir valideyn onunla öz övladını qidalandırmayacaq, hər hansı bir məhsulun zərərli olması barədə xəbərdarlıq isə yalnız onun tərkibinin dəqiq (laborator) müəyyənləşdirilməsindən sonra səsləndirilə bilər.

Konkret məhsulda belə qüsurlar (misal üçün qumun aşkarlanması) onun gətirildiyi partiyanı şübhə altında qoyursa, laborator şəraitdə zərərli, yad cisimlərin (mikroblar) aşkarlanması bütün məhsulu. Bizim məsələdə aşkarlanan qumdur, bizim məsələdə partiya şübhə altına düşür (axı heç kim düşünməz ki, istehsalçı ardıcıl uşaq qidası əvəzinə qutulara qum doldurub satır). 

“Malyutka” haradan gəlir?

Uzun illər Azərbaycan bazarında “Malyutka-2”nin distribüteri “Veysəloğlu” şirkəti idi. Belə ki, şirkətin öz bəyanatına əsasən, o, 1 aprel 2018-ci ilədək bu brendin Azərbaycana idxalı ilə məşğul olub. Bu tarixdən sonra “Veysəloğlu” “Malyutka-2” uşaq qidasının istehsalçısı olan “Nutricia” şirkətində sifariş yerləşdirməyib. Bu tarixdən sonra “Nutricia” öz məhsullarının (aralarında “Malyutka” da var) Azərbaycandakı distribusiya hüquqlarını “İDC 2000” MMC-yə təqdim etdi.

“Veysəloğlu”nun nümayəndələri qeyd edirlər ki, “Nutricia” ilə əməkdaşlığa xitam haqqında müqavilənin imzalanmasınadək onlar ölkəyə gətirdikləri məhsula görə məsuliyyət daşıyıblar.

Onların bəyanatından həmin abzası olduğu kimi təqdim edirik:

“Əməkdaşlıq müqaviləsinə xitam verilməsi ilə əlaqədar olaraq, qeyd edilən tarixdən etibarən respublikamıza idxal edilən “Nutricia” fabrikinin bütün məhsulları, həmçinin də mətbuatda adı hallanan “Malyutka 2” ( 350 gr) uşaq qidası ilə bağlı yaranan hər hansı bir problemə görə “Veysəloğlu” MMC məsuliyyət daşımır”.

Çox maraqlı bəyanatdır: şirkət 1 apreldən “Nutricia” ilə əməkdaşlığı dayandırdığına istinad edərək, həmin şirkətin Azərbaycandakı bütün məhsullarından imtina edir. Bəs o zaman ölkəyə “Veysəloğlu” tərəfindən gətirilmiş, hələ də bazarda qalan, satılan və istifadə müddətinin bitməsinə kifayət qədər zaman qalmış məhsullar necə olsun? (“Malyutka-2” ilə bağlı məsələdə “Veysəloğlu” bəyan edir ki, onların ölkəyə gətirdikləri məhsulun son istifadə tarixi 06.03.2020-ci ildir). Yeri gəlmişkən, qum məhz “Veysəloğlu” MMC tərəfindən ölkəyə gətirilmiş “Malyutka-2”nin qablaşdırmasının içində aşkarlanıb.

Heç bir halda “Veysəloğlu”nu məhsulun içində qumun aşkarlanmasında ittiham etməyə çalışmayaraq (bu barədə məqalənin sonunda ətraflı danışacağıq), yenə də diqqəti şirkət nümayəndələrinin məsuliyyəti üzərlərindən atmaq cəhdini xatırladan bəyanatının üzərinə çəkmək istərdik. Yəni, ölkəyə gətirdiyin məhsuluna görə məsuliyyət daşımaq istəmirsənsə, onda zəhmət çək bazarda adınla təqdim olunan nə varsa, hamısını topla, geri al. “Veysəloğlu”nun məsələ ilə bağlı fikri başqadır.

Belə ki, bildirilir ki, əməkdaşlıq dayandırıldıqdan sonra “Veysəloğlu” MMC-nin nümayəndəsi “istehsalçı və idxalçılara yazılı şəkildə, həmçinin telefonla satış nöqtələrində sərgilənən məhsulların üzərində rəsmi distribüterin “Veysəloğlu” MMC şirkətinin qeyd olunduğu və son istifadə müddətinin az qaldığı üçün yığışdırılması tələb edilmişdir”.

“Əlavə olaraq əməkdaşlığın xitamından sonra istehsal edilən qablaşma üzərində idxala dair qeyd olunan “Veysəloğlu” MMC-nin adının çıxarılması xüsusi ilə tələb edilmişdir”, - şirkət bəyan edir.

Razılaşın, belə tələbi eşidən satış nöqtələrinin dərhal “Veysəloğlu” şirkətinin ölkəyə gətirdiyi məhsulu piştaxtalarından yığışdıracaqlarını gözləmək kifayət qədər qeyri-ciddidir, həm də elə bu bəyanatın özündə onlara malın geri çağırılması ilə bağlı hansısa kompensasiyadan söhbət belə getmir. 

Beləliklə, indiyədək bazarda idxalçı qismində “Veysəloğlu”nun göstərildiyi məhsulu tapmaq mümkündür. Buna görə, şirkətin “mənim mənzilim qıraqdadır” prinsipini rəhbər tutaraq, məsuliyyəti üzərindən atmaq cəhdi, yumşaq desək, əvvəla, “Veysəloğlu” kimi böyük şirkətin imicinə uyğun gəlmir, ikincisi – sadəcə qeyri-ciddidir.

Yeri gəlmişkən, əməkdaşlarımız bu gün “Veysəloğlu” şirkətinin anbarını ziyarət edib və onların nümayəndələri ilə görüşüblər.

Şirkətdən bildiriblər ki, “Nutricia” ilə əməkdaşlıq dayandırıldıqdan sonra həmin istehsalçının bütün məhsulları yeni distribüterə - “İDC 2000” MMC-yə təqdim olunub.

“Bütün məhsullar “Nutricia”nın müəyyən etdiyi “İDC 2000” şirkətinə verildi, yararsızlar isə “İDC 2000” nümayəndələrinin iştirakı ilə rəsmi şəkildə məhv olundu, “yəni anbarımızda “Malyutka-2” məhsulu yoxdur.

Lakin təəssüf ki, şirkət nümayəndələri “Baku.Tv”nin onları anbara buraxmaq və həmin məhsulun yoxluğuna əmin olmaq barədə xahişlərinə rədd cavabı verdilər və “Veysəloğlunun” anbarının strateji obyekt olduğunu bildirdilər.

Yeri gəlmişkən, xatırlatmaq istərdik ki, dünyada aşağıdakılara strateji obyekt deyilir: hərbi əməliyyatlar zamanı məhv edilməsi yaxud ələ keçirilməsi hərb teatrında şəraitin köklü dəyişməsinə, strateji hədəflərin yerinə yetirilməsinə səbəb olacaq və ümumilikdə müharibənin necə bitəcəyini müəyyənləşdirəcək böyük inzibati-sənaye obyektləri və hərbi obyektlər. 

Onlara aiddir: raket mövqeləri, aviasiya baza və aerodromları, hərbi-dəniz bazaları və limanlar, komanda məntəqələri və qərargahlar, həmçinin dövlət hakimiyyəti və idarəetmə orqanları, böyük inzibati-siyasi, sənaye mərkəzləri, enerji qovşaqları.

Digər tərəfdən, “İDC 2000” şirkəti də təsdiqləyir ki, distribüter dəyişdikdən sonra “Veysəloğlu” şirkəti anbarlarındakı “Nutricia”nın qalıq mallarını onlara təhvil verdi, yararsızları isə (istifadə müddətinin bitməsi, qablaşdırma qaydalarının pozulması və s.) məhv etdi. 

Mən öz məhsuluma cavabdehəm

Qeyd etdiyimiz kimi, 2018-ci ilin aprelindən “Nutricia” məhsullarının Azərbaycandakı distribusiya hüquqlarını (o cümlədən “Malyutka-2”) “İDC 2000” şirkətinə verib.

Biz bu şirkətin də anbarını tapdıq və aldığımız məlumatlar, həmçinin kadrlar göstərir ki, “İDC 2000” məhsulları tamamilə steril şəraitdə, bütün normalara əməl olunmaqla saxlanılır. Və şirkət rəhbərliyi də bəyan edir: mən öz məhsuluma cavabdehəm, onlarda sağlamlıq üçün təhlükə yarada biləcək heç bir şey yoxdur.

Ətraflı “Baku.Tv”nin süjetində:

.... Heç olmazsa maşın yağı!

Lakin hər iki distribüterə - indiki və keçmişdəkinə qulaq asdıqdan sonra, bir sıra suallar yaranır, hansılara ki, cavab tapmaq ümidindəyik: qum necə uşaq qidasına düşdü və xüsusilə də belə “yaş” halda?

Qeyd edək ki, “Malyutka-2”nin istehsalçısı “Nutricia” şirkəti “Danone” şirkətinin (məhsullarının qüsursuz keyfiyyəti ilə tanınan məşhur dünya brendi) şəbəkəsinə daxildir.

Azərbaycana gətirilən “Nutricia” məhsulları Avropada istehsal olunur, qablaşdırılır, sonra steril şəraitdə ölkəmizə gətirilir və yerli distribüter tərəfindən bütün normativlərə cavab verən şəraitdə saxlanılmaqla, bazara paylanılır.

Ümumiyyətlə, uşaq qidasının əsas komponenti quru süddür. İstehsal prosesində uşaq qidasının tərkibinə heç bir aidiyyatı olmayan qumun hansısa bir şəkildə sistemə daxil olması, sonra da “Malyutka” qablaşdırılmasına doldurulmasını təsəvvür etmək çox çətindir.

Bir damcı, nə bir, iki və hətta üç qram yox, birdən-birə 350 qram və dərhal bir neçə qablaşdırmaya! Və necə oldu ki, zavodda bundan xəbər tutmadılar, axı yaş qum (şəkillərə əsasən), qablaşdırma aparatına tamamilə quru uşaq məhsulunun daşındığı sistemi asanlıqla korlaya bilərdi?!

Heç olmazsa maşın yağı tapılsa idi... O zaman demək olardı ki, haradasa borunu düzgün qaynaq etməyiblər, hansısa qablaşdırma maşınından yağ axıb və qutuya düşüb...

Bəli, biz konkret məhsulun istehsal oldunduğu zavodu ziyarət etməmişik. Lakin bizim məntiqimiz və YouTube-mız var. Hər kəs belə müəssisələrdə istehsal prosesi ilə tanış ola bilər. Bir daha xatırladırıq ki, söhbət uşaq qidası sahəsində lider “Danone” şirkətinin tərkibində fəaliyyət göstərən “Nutricia” şirkətinin məhsulundan gedir 

Buna görə də başqa sual yaranır... təxribat... “Malyutka-2”nin Azərbaycandakı hazırkı idxalçısı “İDC 2000”ə qarşı təxribat, keçmiş idxalçı və adı içində qum aşkarlanan qablaşdırmanın üzərində yer almış “Veysəloğlu” şirkətinin imicinə qarşı təxribat... 

Təxribat

Adətən, belə “qara işlər” “xırda ticarət müharibələri” fonunda baş verir. Versiyalara gəlincə, bunun bir hissəsini oxucularımızla bölüşmək qərarına gəldik, çünki sizin fikirləriniz də hər zaman bizim üçün önəmli olub. 

1. Ola bilər ki, hansısa digər uşaq qidası brendi qiyməti daha sərfəli olan “Malyutka 2” məhsullarını bazardan çıxartmaq istəyir. 

2. Mümkündür ki, distribütorluğu ələ keçirmək üçün yeni bir “maraq” var və o, həm köhnə, həm də yeni distibütoru vurmaqla, bazara girməyə çalışır. 

3. Heç kimə sirr deyil ki, xarici məhsulların qablaşmasından istifadə etmək halları Azərbaycanda da var, yəni əksər məhsulların saxtası ilə qarşılaşmaq riskimiz kifayət qədərdir. Yəni, xaricdən quru süd alan, tanınmayan yerli istehsalçı “Malyutka 2” və digərlərinin qablarından istifadə edərək “öz uşaq qidasını” vətəndaşlarımıza satır. Bu arada qablaşmada bilməyib içinə bir az da “Abşeron qumu” əlavə edib, ola bilərmi? Çünki qum ancaq 2-3 qutudan tapılıb. 

4. Bu ticarətdə “kiminsə maraqları” təmin olunmayıb. 

P.S. Qeyd edək ki, bu məsələ daşıdığı sosial yükünə və əhəmiyyətinə görə olduqca ciddidir. Respublika Prokurorluğu məsələni araşdırır və əminik ki, uşaqlarımızın sağlamlığı, ölkəmizin qida təhlükəsizliyi üçün mühüm önəm daşıyan bu tip “olaylar” düzgün, ədalətli həllini tapacaq və günahkarların “uşaq qidaları” üzərindəki bu “çirkin biznesləri”nə hüquqi qiymət veriləcək, günahkarlar Azərbaycan dövləti qarşısında məsuliyyət daşıyacaq.

P.P.S. Bu materialı dərc etməyə hazırlaşarkən Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi “Malyutka-2” qablaşdırmasında “yad cismlərin” aşkarlanması hadisəsi ilə bağlı ekspertizanın nəticələrini elan etdi.

Belə ki, agentliyin məlumatına görə, qablaşdırmanın tamlığı məqsədyönlü şəkildə pozulub, içərisinə yad cisimlərin doldurularaq kustar üsullarla yenidən qablaşdırılıb.

Ekspertiza gümanlarımızı təsdiqləyərək, qablaşdırmanın içində adi qum olduğunu bildirib.

Həmçinin qeyd olunur ki, “Malyutka-2” əmtəə nişanlı uşaq qidaları ölkəyə “İDC 2000” MMC tərəfindən idxal edilir. 

“Digər qida məhsulları kimi “Malyutka-2” əmtəə nişanlı uşaq qidaları da risk əsaslı ekspertizaya cəlb olunur və təhlükəsizlik göstəriciləri yoxlanıldıqdan sonra idxalına icazə verilir.

Adıçəkilən məhsul idxal olunarkən 11 nümunə üzrə ekspertizaya cəlb edilib və istehlak üçün hər hansı uyğunsuzluq aşkar olunmayıb”, - deyə, agentlik bildirir.

Ölkə.Az