Elm dünyasında inqilab

“Ölkə.Az” xəbər verir ki, alimlər  “Aplysia” adlı dəniz ilbizinə aşağı səviyyəli elektrik cərəyanı verərək reaksiyalarını araşdırıblar.

Nəticələrə əsasən, müntəzəm olaraq elektrik cərəyanına məruz qalan ilbizlər 50 saniyə gərilərək bir müdafiə reaksiyası verirlər. Elektrik cərəyanına məruz qalmayanlarda isə gərilmə cəmi 1 saniyə davam edib.

Beləcə, elektrik cərəyanına məruz qalan ilbizlər reaksiyaya qarşı təsirli bir hala gəlmiş olub. Sonra isə bu ilbizlərin sinir sistemindən əldə edilən RNA prosesdən kənarda olan digər ilbizlərə nəql edilib.

Əməliyyatdan sonra təcrübədə iştirak edən ilbizlərin də müdafiə gərilmələri 40 saniyə davam edib. Kaliforniya universitetinin professoru Devid Qlanzman nəticələr üçün “elə bil ki, hafizə nəql etdik” deyib.

Qlanzman ilbizlərə ziyan vurulmadığını qeyd edib:

“Bunlar dəniz ilbizləridir və təhlükə anında özlərini ovçulardan qoruyan çəhrayı mürəkkəb ifraz edirlər. Bu sınaqda iştirak edən ilbizlər də təhlükə anında mürəkkəb ifraz etdilər. Amma elektrik şoklarından fiziki ziyana məruz qalmadılar”.

Ənənəvi olaraq xatirələrin beyinin sinir qovşaqlarında yığıldığı düşünülürdü. Hər bir neyronun bir neçə sinir qovşağı var. Amma məlum olub ki, xatirələr sinir qovşaqlarında toplanmır. Xatirələr neyronların özündə toplanır.

İlbizlərdə 20 min, insanın mərkəzi sinir sistemində isə yüz milyard neyron var. Hər iki canı bənzər molekulyar və hüceyrə strukturuna malikdir.

Hikmət Həsənov
Ölkə.Az