Qərb hegemoniyasına qarşı müqavimət simvolu

 Bunu “Ölkə.Az”a açıqlamasında politoloq Fuad Hilalov deyib.

 Onun sözlərinə görə, bu şübhənin səbəbini Türkiyə yeni tarixində axtarmaq lazımdır:

“Məsələ ondadır ki,  İkinci Dünya müharibəsindən dərhal sonra ilk Amerika əgkəri heyətinin Türkiyəyə gəlməsi və 1951-ci ildə Türkiyənin NATO-ya üzv olmasından sonra Türkiyə Qərb blokunun regionda ən sadiq üzvü və müttəfiqi rolunda çıxış edib. Bu günə qədər Türkiyədə hərbi çevrilişlərdən tutmuş iqtidar dəyişməsinə qədər bütün irili-xırdalı siyasi prosesslərdə  NATO-nun və xüsusilə də ABŞ-ın şəksiz rolu olub. Xatırladaq ki, iqtidara gəldiyi ilk illərdə də Türkiyədəki hakim AKP ABŞ və NATO ölkələri ilə əməkdaşlığa xüsusi diqqət yetirirdi”.

Ekspertin fikrincə, NATO və Qərb ölkələrinə bütün bu sədaqətinə  baxmayaraq qeyd etmək lazımdır ki, Türkiyə hər zaman Qərb düşərgəsində özünə qarşı ögey münasibət görüb: “Bircə onu demək kifayətdir ki, Türkiyənin  havadan müdafiə sistemi bu günə qədər demək olar yoxdur.  Türkiyədəki NATO hərbi bazalarında  zaman zaman yerləşdirən Amerikan istehsalı olan Patriot zenit qurğuları isə Türkiyənin yox NATO-nun nəzarətində olub. Türkiyə dəfələrlə bu qurğuları satın almaq üçün müraciət edərək yüksək məbləğ təklif etsə də mənfi cavab alıb”. 

 F.Hilalov bildirib ki,  belə olan halda, gərginliyin daimi olaraq yüksək olduğu regionda yerləşən Türkiyənin hava hücumundan müdafiə sistemini başqa ölkələrdən təmin etməkdən savayı yolu qalmamışdı.

 “Bir müddət əvvəl Çin ilə belə danışıqlar aparılırdı. Amma o vaxt Vaşinqtonun sərt reaksiyası ilə üz üzə qalan Ankara bu işdən vaz keçdi. 
Bütün bu deyilənləri nəzərə alaraq Türkiyənin bu addımı həyata keçirəcəyinə sonuna qədər inam olmasa da hal hazırda baş verənlər mənim də hələ ki, yanıldığımı göstərir. Artıq zenit qurğuları Türkiyəyə gətirilib. Bu qurğular birbaşa Türkiyə dövlətinin ixtiyarına veriləcək. Onları türk hərbçiliəri idarə edəcəklər.  Maddi cəhətdən Patriot qurğularından çox daha ucuz S-400-lər hərbi ekspertlərin fikrincə texniki baxımdan da onları bir neçə dəfə üstələyir”,- ekspert qeyd edib. 

 Məsələnin təhlükəsizlik və geosiaysi tərəflərinə toxunan ekspert bildirib ki, bu məsələnin hərbi təhlükəsizlik tərəfi, siyasi və geosiyasi tərəfləri isə daha da vacib və rezonans gətirəbiləcək məqamlara sahibdir: 

“Belə ki, ilk dəfə bir NATO ölkəsi həm də Türkiyə kimi əhəmiyyətli bir NATO ölkəsi bloka üzv olmayan və hətta ona rəqib olan bir dövlətin zenit raketlərini öz ölkəsində yerləşdirməyə başlayır. Təbii ki, bu hadisə  son dövrlərdə ziddiyətlərin başladığı NATO blokundakı çatların gələcəkdə daha da dərinləşəcəyindən xəbər verir. Çünki digər dövlətlərdən Türkiyədən nümunə götürə bilərlər. Bu ümumilikdə dünyadakı hərbi siyasi iqtisadi Qərb hegemoniyasına qarşı ciddi bir təhdiddir”. 

 S-400-lərlə bağlı Türkiyəyə olan reaksiyalara gəldikdə isə  ekspert deyib ki, ABŞ prezidenti və onun administrasiyası ümumilikdə bu hadisəyə anlayışla baxır: 

“Amma Amerikada çox güclü olan qlobal liberal maliyyə mafiyası və onlarını nəzarətində olan parlamentdən sərt reaksiyaların artıq gəldiyini və bundan sonra rəsmi Ankaraya təzyiqlərin güclənəcəyini deyə bilərik. Ən absurd məsələ odur ki, NATO rəhbərliyi Türkiyəni müttəfiqlik prinsiplərinə əməl etməməkdə günahlandırır. Bu belə deməki mümkündürsə, artıq öyrəşdiyimiz ikili siyasətin və arsızlığın təzahüründən başqa bir şey deyil. Soruşmaq lazımdır ki, bəs bütün bu onillər ərzində Türkiyə pulu ilə sizdən hava hücümündən müdafiə sistemləri almaq istədikdə sizin mənfi cavablarınız “müttəfiqlik prinsiplərinə”  çox mu uyğun idi? Nəticə etibarı ilə Türkiyənin Rusiyadan bu zenit raket sistemlərini əldə etməsi çox dərin və gələcək qlobal siyasətdə təsirləri olacaq bir addımdır”.

Mürtəza
Ölkə.Az