"10-15 ilə Azərbaycanda ailə institutu ortadan qalxa bilər"
İlin əvvəlindən Azərbaycanda 73 mindən artıq nikah və 10 min boşanma qeydə alınıb. Təkcə bir il ərzində boşanmaların sayının 10 minə çatması ailə institutunun təhlükədə olduğunu açıq şəkildə göstərir.
Mövzu ilə əlaqədar psixoloq Tariyev Faziloğlunun fikirlərini öyrəndik. Ölkə.az-a danışan psixoloq bu göstəricinin təhlükəli olduğunu bildirdi.
"Azərbaycanda klassik ailə modeli tamamilə aşındırılıb və ortadan qaldırılıb. Yerinə Azərbaycan gəncini xoşbəxt edə biləcək bir ailə modeli isə qoyulmayıb. Avropada olan modern ailə modeli Azərbaycanda daha çox böyük problemlərlə ortaya çıxır. Azərbaycanlıların psixologiyasında insanların qaynar xarakterli və geniş davranış modellerinə malik olduğu aydındır. Bunun üçün də mütləq və mütləq klassik ailə modeli qorunmalıdır.
Klassik ailə modelində ailədə paylaşma daha geniş idi. Ailənin paylaşımları yaşa görə uyğunlaşdırılırdı. Yaş arasındakı balans qorunurdu və ailələr daha möhkəm təməllər üzərində qurulurdu.
Qarşılıqlı münasibətlər rəqabət üzərində qurulur. Belə olanda isə bütün keçmiş travmalar ortaya çıxır.
Azərbaycan insanında psixoloji xarakterlərdən doğan keçmişə bağlılıq öz problemlərini hər zaman yaradır.
Bu gün yeni qurulan ailələr güvən üzərində qurulmur. Ailədə güvən, qarşılıqlı inam olmursa, o şübhələr üzərində qurulduğu üçün bu qarşılıqlı aqressiyalara çevrilir və bu da sonda uğursuz evlilik olur.
Azərbaycanda 90-cı illərin əvvəllərinə qədər gənclərin ailəyə olan baxışları fərqli idi. Oğlanlar da, qızlar da münasibətləri daha çox ciddi münasibətlər üzərində qururdular. Çünki cəmiyyətin baxışı, cəmiyyətin təpkisi, ictimai qınaq var idi. Və insanların əxlaq anlayışı o dövrdə fərqli idi. Amma bu gün belə deyil. Bu gün sevgi ab-havasında qurulan sosial münasibətlərin evliliklə bitməsi üçün çalışan cütlüklər çox azdır. Sadəcə mənzərə yönümlü münasibətlər üstünlük təşkil edir.
Sonradan isə gənclər fərqində olmadan yaşadıqları hər münasibət şüur altında travma olaraq oturur və onun sabahkı həyatında böyük problemlər yaşadır.
Ümumilikdə isə iki nəfər ailə qurduqda onların ailəsi təkcə onlardan ibarət olmur. Onlar ailələrinə özləri ilə birlikdə şüur altında olan hər şeyi ailəyə daşıyırlar. Və nəticədə o ailə iki nəfərdən deyil, geniş bir çevrədən ibarət olur. İki nəfərin ünsiyyət qurması, ailə bağlarının möhkəmlənməsinə daimi maneə olur. Nəticə etibari ilə də boşanmalar çox sürətlə artır.
Azərbaycanda ailə institutunu, klassik ailə modelini, bayağı olmadan qorumaq lazımdır. Bu sürətlə gedərsə, 2020-2030-cu illərdə Azərbaycanda ailə inistutu ortadan qalxacaq və ortaya Latın Amerikası kimi model ortaya çıxacaq. Biz bunları yaşamamaq üçün Azərbaycan öz ailə modelinin üzərində işləməli, mental dəyərlərini qorumaqla, müasirləşdirməlidir".
Fatimə İbrahimova
Ölkə.az
