Sosial şəbəkədə döyüş videolarına görə cəza: “Bu, özbaşınalığa gətirib çıxara bilər”
“Məsuliyyət o zaman nəzərdə tutula bilər ki, adam hərbi sirr mahiyyətli məlumatı təsadüfən əldə etsə belə, onu yaysın, ya da casusluq edərək harasa ötürsün”.
Bunu “Yeni Sabah”a açıqlamsında vəkil Əsabəli Mustafayev deyib.
O, Milli Məclisin İnsan hüquqları komitəsində müzakirə olunan və parlamentin plenar iclasa tövsiyə edilən Cinayət Məcəlləsinə əlavələri şərh edib.
Xatırladaq ki, təkliflərə əsasən, Silahlı Qüvvələrinin şəxsi heyətinin, hərbi silah, sursat və ya hərbi texnikanın hərəkəti, yaxud dislokasiyası haqqında məlumatları yaymaya görə yeni cəzalar müəyyənləşir. Yeni 284-2 maddəyə görə, bu cür məlumatları yayma müharibə vaxtı və ya döyüş şəraitində törədildikdə ağır nəticələrə səbəb olursa, 5 ildən 8 ilədək azadlıqdan məhrumetmə ilə cəzalandırılacaq. CM-in 274-cü, 276-cı və ya 284-cü maddələrində nəzərdə tutulmuş əməllərin əlamətləri olmadıqda isə 3 ildən 6 ilədək müddətə.
Belə olan halda, hərbi sirrin nədən ibarət olduğunu bilməyən sıravi vətəndaş informasiyanı paylaşırsa,eyni məsuliyyətin daşımalıdırmı?
Ə. Mustafayevin fikrincə, bu məsələdə qəsd amili vacib sayılmalıdır:
“Hərbi sirlərin qəsdən yayılması şəraitində sözügedən cəza tətbiq edilə bilər. Yəni vətəndaş bilir ki, bu, hərbi sirdir və onun yayılması ağır nəticələrə səbəb ola bilər. Lakin bilməyərək və ehtiyatsızlıqdan hər hansı şəxs belə bir foto, yaxud video paylaşırsa, məsuliyyətə cəlb olunmaqdan söhbət gedə bilməz. Məsuliyyət o zaman nəzərdə tutula bilər ki, adam hərbi sirr mahiyyətli məlumatı təsadüfən əldə etsə belə, onu yaysın, ya da casusluq edərək harasa ötürsün. Amma bu, faktla sübut edilməlidir”.
Hüquqşünas qeyd edir ki, bununla bağlı siyahı tərtib olunub, cəmiyyətə təqdim edilməlidir:
“Nəticəsi ağır olduqda orduya aid məlumatı yayan şəxsə cəza vermək doğrudur. Hərbi sirrin nədən ibarət olması isə qanunvericilikdə təsbit olunmalıdır. Azərbaycanda hərbi sirr, dövlət sirri, kommersiya sirləri kimi anlayışlar ümumi olaraq ifadə olunur və dəqiqləşdirilmir. Ona görə də, bəzən subyektiv mülahizələr ortaya çıxır. Belə hallarda insanlar məsuliyyətə cəlb olunur və cəzaya məruz qalırlar. Problem bu kimi sirlərin qanunvericilikdə dəqiq çərçivəsinin göstərilməməsidir. Bu da özbaşınalığa gətirib çıxara bilər. İlk növbədə sözügedən məsələ barədə siyahı tərtib olunub, cəmiyyətə təqdim edilməlidir.
Beləliklə, hər kəs öz məsuliyyətini daha yaxşı dərk edə bilər”.
