\"Hökumət səhiyyəyə milyardlar xərcləyib, bəs nəticəsi?\"

“Azərbaycan hökuməti səhiyyənin inkişafı, tibbi avadanlıqların alınması və əmək haqlarının ödənişi üçün milyardlar xərcləyir. Amma gəlin görək bunlar effekt verirmi? Milyardlar xərclənsə də, səhiyyənin səviyyəsi yüksəlmir. “Tibbi xidmət pulsuzdur”, “Xəstələrin məsrəfləri dövlət tərəfindən ödənilir” deyilir, amma buna heç bələkdəki uşaq da inanmır. Çünki o bələkdəki uşaq da şahiddir ki, onun ata və anası əlini cibinə salıb çıxarmaqdan yorulub. O, uşaq həm də bunu bilir ki, gözünü də dünyaya rüşvətlə açıb. Səhiyyə sisteminin yarıtmazlığı nəticəsində dövlət büdcəsi milyardlar itirir. Elə ölkə iqtisadiyyatının ən böyük problemlərindən biri də səhiyyə sisteminin təkmil olmamasıdır”.

Bu sözləri Ölkə.Az-a Azərbaycanda səhiyyənin durumuna münasibət bildirən AXCP sədri Razi Nurullayev deyib. Partiya sədri qeyd edib ki, hökumətin icbari tibbi sığortaya keçməyə gücü və cəsarəti çatmırsa, o zaman səhiyyə tam olaraq təsərrüfat hesabına keçməlidir:

“Ölkə iqtisadiyyatı düzələn zaman isə icbari tibbi sığortanın tətbiq edilməsi zəruridir. İcbari-tibbi sığorta haqqında prezident fərmanından bu günə kimi on milyardlar göyə sovrulub. Nəticə isə təmir edilmiş, yeni tikilmiş və yeni avadanlıqlarla təchiz edilmiş binalardır. Dövlət büdcəsi hesabına alınmış bu avadanlıqlardan məmurlar, baş həkimlər və Səhiyyə Nazirliyi cibini doldurmaq üçün istifadə edir. Dövlət büdcəsi hesabına bir ovuc insan varidatını daha da artırır”.

“Təbii ki, həll yolu var və onu bu sahəyə cavabdeh olanlara xatırlatmaq yerinə düşər” deyən Razi Nurullayev, problemin həlli yollarını da göstərib:

“Bilirik ki, onsuz da hazırda “pulsuz” xəstəxanalarda pulla müalicə olunuruq, “pulsuz” verilən dərmanları pulla alırıq, “pulsuz” cərrahi əməliyyatları “pulla” etdiririk, “pulsuz” doğum evlərində atalar talan edilir. Amma bu pullar büdcəyə getmir, onlar hamısı gizli pullardır ki, kimlərinsə cibinə axır.

Bunun qarşısını inzibati yolla almaq olarmı? Bəlkə də hə. Amma o zaman həkim acından öləcək, çoxusu iş yerini tərk edib, başqa peşə seçəcək. Məhz elə həkimlər də qeyri-qanuni “bəxşiş” sayəsində yaşaya bilirlər. Amma bu “bəxşiş” də tibb işçiləri arasında bərabər bölünmür. Kimlərsə qaz vurub, qazan doldurur, kimlərsə qırıntılarla qidalanır. Bunun həlli yolu bütün tibbi xidmətlərdə Tarif Şurası tərəfindən qiymətlərin tətbiq olunmasıdır. Onda vətəndaş narazı qalmayacaq. Onsuz da “pulsuz” tibbi xidmətlərə görə pul ödəyir və bəzən “pulsuz” xəstəxanalarda özəl xəstəxanalardan daha çox pul xərcləməli olur. Təcrübədən bilirik ki, bir uşağın doğum evində dünyaya gəlməsi üçün 600 AZN-dən 1500 AZN-dək pul tələb olunur.

Ən yüngül cərrahi əməliyyat üçün 500 AZN-dən 3000 AZN-ə qədər rüşvət verilir. Bu isə bir neçə nəfərn cibinə daxil olur. Faktdır ki, özəl xəstəxanalarda cərrahi əməliyyat daha ucuz başa gəlir.

Əgər bir cərrahi əməliyyat belə “pulsuz” edilmirsə, bir resept belə pulsuz yazılmırsa, o zaman dövlət xəstəxanası ilə özəl xəstəxana arasındakı fərq nədir? Elə bu ədalətsiz fərqi aradan qaldırmaq və vətəndaşların xərclərini azaltmaq üçün pullu xidmətə keçməyin tam zamanıdır. Əgər bu gün ata doğum evində qanunsuz şəkildə 800 AZN rüşvət verirsə, muştuluq, şirinlik və digər xərclər də daxil olmaqla, bu xərclər 1200-1500 AZN-ə çatırsa, hər bir valideyn 500-600 AZN verməyə razı olacaq.

Ölkədə kifayət qədər imkansız vətəndaş var. Ünvanlı sosial müavinət alan ailələr və fərdlər isə tam olaraq pulsuz müayinə və müalicəyə cəlb edilməlidir. Pullu xidmətlər vasitəsilə əldə edilən vəsaitlə nəinki bu kateqoriyadan olan insanlara tam pulsuz xidmət göstərilə bilər, həm də xəstəxana bütün tibb işçilərinin əmək haqlarını ödəyə, həm də xəstəxananın gündəlik xərclərini ödəyə bilər. Özümüzü aldatmayaq. Onsuz da “pulsuz” tibbi xidmət yoxdur”.

Ölkə.Az