Dəyanət Rzayev: "V-VI sinif şagirdləri dərs ilindəki dəyişikliyə uyğunlaşa bilməyəcəklər"

Nazirlər Kabineti Təhsil Nazirliyinin təklifini nəzərə alaraq dərs ilinin artırılması ilə bağlı “Ümumtəhsil məktəbinin Nümunəvi Nizamnaməsi”nə dəyişiklik edib. Növbəti ildən ümumtəhsil məktəblərində dərs məşğələləri sentyabrın 15-də başlayıb iyunun 14-də başa çatacaq

Bəs ümumilikdə bu dəyişiklik şagirdlərin psixologiyasında hansı dəyişikliyə səbəb olacaq?

Ölkə.az-ın sualını psixoloq Dəyanət Rzayev cavablandırıb.

"Biz o vaxtı may ayının 25-nə qədər oxuyurduq. Havaların isti keçməsinə görə, ayın ortalarından artıq məktəblər boş olurdu, çünki o ərəfələrdə yeniyetmələrdə əhval ruhiyyə yüksək olur. Həmin aylarda (may, iyun) qavrama qabiliyyəti də azalır. Ona görə də bu dərs prosesində mütləq öz çətinliyini göstərəcək. Qabaq sovet strukturu var idi və bu sistem də çox uğurlu idi. Təəssüf olsun ki, proseslərin sürətlənməsi elmlərin geriləməsinə səbəb olur.

İnsan psixologiyası elədir ki, bütün dəyişikliyə, hətta ən böyük çətinliklərə belə uyğunlaşır. Ola bilər ki, bu valideynlərin narazılığına səbəb olsun, çünki dəyişiklik valideynlərin planlarının dəyişməsinə, həmçinin etirazlara səbəb ola bilər. Hər şeyə səbəb isə planların pozulmasıdır.

Birincisi dərs ilinin uzanması təhsilə elə də ciddi təsir göstərməyəcək. Birinci siniflər buna uyğunlaşsa da, 5-6-cı siniflərdə oxuyan şagirdlər müəyyən qədər çətinliklər yaşayacaqlar. İstənilən halda sonunda uyğunlaşma olacaq.

Ümumilikdə, insan ehtiyatlarının inkişafı və səmərəli istifadə olunması üçün insanların sosial adaptasiyası-onların cəmiyyətdə yeni iqtisadi şəraitə uyğunlaşması prosesi zəruridir. Sosial adaptasiyanın əsasını insanın mövcud sosial mühitlə qarşılıqlı əlaqəsi, eləcə də onun şəxsiyyətinin keyfiyyətcə dəyişdirilməsi təşkil edir. Sosial adaptasiya prosesini insanların dəyişən sosial mühitə qısa bir zamanda alışması, uyğunlaşması kimi də başa düşmək olar. Bu prosesin müsbət nəticəsi birinci növbədə insanların psixoloji keyfiyyətlərini, çətinliklərini üstələyə bilməsi qabiliyyətindən asılıdır. İnsanlar cəmiyyətə adaptasiya edilmələrinə çalışmalı, çətinliklə üzləşdikdə isə müxtəlif yollardan, metodlardan istifadə etməlidirlər. Düşünürəm ki, birincilər heç bir çətinlik yaşamayacaqlar".

Qeyd dərs ili iki yarımilə bölünəcək, birinci yarımil 15 sentyabr - 26 yanvar, ikinci yarımil - 1 fevral - 14 iyun tarixlərini əhatə edəcək. Dərs ili ərzində tətillər . 5 gün payız tətili (16-20 noyabr), 5 gün qış tətili (27-31 yanvar) və ibtidai siniflər üçün 5 günlük (1-5 may) əlavə yaz tətili müəyyən ediləcək. Yaranmış şəraitdən və vəziyyətdən asılı olaraq, Təhsil Nazirliyinin əmrinə əsasən respublikanın bütün ərazisində və yaxud bu və ya digər ərazi vahidində dərs ilinin müddətində və tətil günlərində dəyişikliklər edilə bilər.

Fatimə İbrahimova
Ölkə.Az