Moldovada dövlət çevrilişi olub?
“Ölkə.Az” xəbər verir ki, oktyabrın 20-də Moldovanın Konstitusiya Məhkəməsi Nazirlər Kabinetinin prezidentin öz vəzifələrini yerinə yetirməkdən imtina etdiyi halda dövlət başçısı səlahiyyətlərinin başqa vəzifəli şəxs tərəfindən icra edilməsinin mümkünlüyü ilə bağlı sorğusuna baxıb. Məhkəmə İ.Dodonun müvəqqəti olaraq öz vəzifələrini yerinə yetirmək vəziyyətində olmadığını və onun səlahiyyətlərinin parlament sədri və ya baş nazir tərəfindən icra edilə biləcyini açıqlayıb.
Bu qanundan bəhrələnən Moldova parlamentinin spikeri Andrian Kandu ölkə başçısı İqor Dodonun səlahiyyətlərinə yiyələnib. Bu barədə parlamenin mətbuat xidməti məlumat yayıb. Məlumatda bildirilir ki, A.Kandu Prezident Administrasiyasından parlamentə bütün zəruri sənədlərin daxil olacağı təqdirdə oktyabrın 24-də Eujen Sturzanın müdafiə naziri vəzifəsinə təyin edilməsi haqqında sərəncam imzalamaq niyyətindədir.
Moldovalı siyasətçilərin bir çoxu bu prosesi ölkədə dövlət çevrilişi kimi qələmə verirlər. Onların fikrincə, ölkə rəhbəri öz iradəsilə rəhbərlik edə bilmirsə, onun yerinə digərləri qərar qəbul edirlərsə, bu artıq liderin fəaliyyətsizliyidir. İqor Dodonun yerinə qərar qəbul etmək, onun vəzifələrini icra etmək ölkədə dövlət çevrilişi kimi izah edilir.
Azərbaycanlı siyasətçilər isə məsələyə birmənalı yanaşmırlar. Politoloq Maqsud Məmmədov “Ölkə.Az”a açıqlamasında bildirib ki, Moldovada məsələnin həll edilməsi üçün referendum keçirilməlidir. Ekspertin fikrincə, ölkə qanunlarına əsasən, əgər parlament həmin şəxsə ölkəni idarə etməyi etibar etmirsə, bu yekun qərar hesab olunmamalıdır.
“Bu hakimiyyətin mənimsənilməsi kimi başa düşülməməlidir. Əgər bu insanı ölkə idarəçiliyindən kənarlaşdırırlarsa, düşünürəm ki, artıq Moldovada dövlət çevrilişi baş verib. Ölkə rəhbərliyi referendumla dəyişdirilməli idi”, - deyə M.Məmmədov bildirib.
Politoloq Eldar Namazov “Ölkə.Az”a açıqlamasında bildirib ki, hazırda Moldovada hakimiyyət uğrunda çəkişmələr gedir. Onun sözlərinə görə, belə vəziyyət ölkə üçün yaxşı heç nə vəd etmir.
“Moldovada nazirlərin təyinatı ilə bağlı mübahisə düşmüşdü. Prezident də öz səlahiyyətlərini icra etməkdən imtina etmişdi. Ona görə də, məhkəmənin qərarı ilə həmin nazirləri parlamentin sədri qəbul etdi. Lakin bu qarşıdurma gec-tez kiminsə xeyrinə həll edilməlidir. Moldova prezidenti də istəyir ki, ölkəni prezident üsul-idarəsinə keçirtsin. Respublikanın bütün icra səlahiyyətləri onda olsun. Ona görə də, bu siyasətdə barışıq gözləmirəm. Moldovada ya prezident komandası qalib gəlməlidir, bununla da, ruspərəst qüvvələr hakimiyyətə gələcəklər, yaxud da, bu qarşıdurmada Nazirlər Kabineti ilə parlament qələbə çalacaq. Bu zaman prezident vəzifəsini itirmiş olacaq. Düşünürəm ki, Moldovada çox ciddi qarşıdurma ola bilər”, - deyə E.Namazov bildirib.
Politoloq Sülhəddin Əkbər “Ölkə.Az”a açıqlamasında bildirib ki, Moldovada əvvəldən prezidentlə parlament arasında ciddi fikir ayrılığı vardı. Onun sözlərinə görə, sonradan bu anlaşılmazlıq qarşıdurmaya səbəb olub:
“Moldovada əsasən xarici siyasətlə bağlı qarşıdurma yaranıb. Qərbyönümlü qüvvələrlə, rusiyapərəst qüvvələr arasında qarşıdurma yaranıb. Bu problem öz həllini tapmalıdır. Əks halda Moldova hökumətinin işləməsi mümkünsüzdür. Düşünürəm ki, Moldovada çıxış yolu erkən seçkilərin keçirilməsidir. Əgər erkən seçkilər keçirilməsə, bu münaqişə daha da böyüyəcək. Münaqişənin həlli üçün mütləq növbədənkənar seçkilər keçirilməlidir. Yoxsa Moldovada siyasi proseslər kənara da çıxa bilər”.
Ziya Səccad
Ölkə.Az
