Azərbaycana avtomobil idxalı niyə azalıb?

Dövlət Gömrük Komitəsinin son hesabatına görə, 2015-ci ilin Yanvar-Aprel ayları ərzində Azərbaycana 12 890 ədəd nəqliyyat vasitəsi idxal olunub. Bu da, 2014-cü ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 13842 ədəd və ya 51,9% azdır. Yəni 2014-cü ilin ilk 4 ayında ölkəyə 26 732 ədəd avtomobil idxal olunub.

Hesabatda göstərilən 51,9% azalma hansı zərurətdən yaranıb? Azərbaycanda avtomobil biznesi iflasa uğraya bilərmi?

Məsələ ilə bağlı Ölkə.az-ın suallarını cavablandıran iqtisadçı-ekspert Pərviz Heydərov bildirib ki, ölkəyə avtomobil, xüsusən də minik avtomobillərinin idxalının azalmasının bir neçə səbəbi var:

"Əslində bunun, hökumətin istəyinə uyğun - düşünülmüş siyasət nəticəsində baş verdiyini desək, yanılmarıq. Belə ki, məlum olduğu kimi keçən ilin aprelin 1-dən ölkədə yanacaq məhsulları standartları ilə bağlı “Avro-4” ekoloji normasna keçildi. Bu, ölkəyə buraxılış ili köhnə olan avtomobillərin gətirilməsi prosesini dayandırdı. Bəzi ölkələrin istehsalı olan avtomobillər üzrə bu müddət hətta 2010-cu ildən bərini də əhatə etdi. Şimal qonşumuz Rusiyadan isə hətta bir sıra əlavə texniki göstəricilərinə görə avtomobil idxalı ümumiyyətlə, dayandırılmalı oldu...

İkinci səbəb, ötən il ölkədə banklar üzrə istehlak kreditlərinin, xüsusən avtomobil kreditlərinin verilməsi qaydalarının sərtləşdirilməsi və yaxud məhdudlaşdırılması oldu. Artıq, ölkədə kredit yolu ilə ilkin ödənişi 20 %-lə avtomobil almaq 1 ildən çoxdur ki, mümkün deyil. Köhnə avtomobillərin kredit vasitəsilə alışı isə ümumiyyətlə sərfəli deyil".

Ekspertin sözlərinə görə, manatın ucuzlaşması da burada əsas amillərdən ola bilər:

"Bəlli olduğu kimi bu ildən aksiz dərəcələri də artırıldı. Ölkəmizdə isə aksizli mallar sırasına minik avtomobilləri (xüsusi nişan və avadanlıqlarla təchiz olunmuş xüsusi təyinatlı avtonəqliyyat vasitələri istisna olmaqla) də daxildir. Odur ki, avtomobillərin qiymətləri bahalaşdı. Üstəlik, manatın ucuzlaşması ilə əlaqədar, qiymətlər əlavə olaraq da qalxdı. Təbii ki, bütün bunların nəticəsində də avtomobil idxalı azalmalı idi və bu tendensiya hələ davam edəcək. O ki qaldı, bu sahədə biznes dairələrinin itkilərinə, Azərbaycan avtomobil alqı-satqısı biznesi istər-istəməz getdikcə əvvəlki səmərəliliyini itirməli idi və itirəcək də".

Qeyd edək ki, ölkəmizə 2012-ci ildə 101 255 ədəd, 2013-cü ildə isə 104385, 2014-cü ildə 63368 ədəd, avtomobil idxal olunub.

Həsən
Ölkə.az