\"Bu qərar inqilabi islahatdır\" - Təhsildə nə dəyişəcək? (AÇIQLAMA)

Bunu "Ölkə.Az"a açıqlamasında təhsil eksperti Kamran Əsədov Prezident İlham Əliyevin təhsillə bağlı sərəncamlarından danışarkən deyib. O, bu sərəncamın çox böyük əhəmiyyətə malik olduğunu deyib.

"Hətta Prezident İlham Əliyev Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyinin strukturunun təkmilləşdirilməsi haqqında 24 İyul 2014-cü ildə sərəncam imzalamışdı və 2015-ci il yanvarın 1-dən təhsil şöbələri ləğv edilirdi. Amma proses süni şəkildə gecikdirildi. Rayon Təhsil Şöbələrinin ləğv edilməsi təhsilin keyfiyyətinin yaxşılaşdırılmasına, sağlam təhsil mühitinin yaradılmasına, müəllim peşəkarlığının artırılmasına, eləcə də təhsil sistemində hüquq və qanuni mənafelərinin təmin edilməsi kimi məqsədlərə xidmət edəcək. Bu struktur islahatının çox böyük əhəmiyyəti olduğunu düşünürəm. Təhsil şöbələrinin ləğv edilməsi və regional təhsil idarələrinin yaradılması təhsildə inqilabi müsbət struktur islahatıdır. Yəni əvvəllər hər rayonda bir təhsil şöbəsi vardısa, indi 4-5 rayon birləşir və təhsil idarəsi yaranır. Bunun da çox böyük əhəmiyyəti var – təhsilə müstəqillik verilir. Digər tərəfdən də, müəllimlərin əmək haqları artırılır, idarəetmədə struktur dəyişikliyi gedir. Müəyyən ixtisarlar olur ki, bu da maliyyə baxımından faydalıdır.  RTŞ-lərin ləğv olunması ilə təhsil sisteminə olan bütün müdaxilələr aradan qaldırılacaq. Təhsil İdarələri mobil bir təşkilat olaraq formalaşacaq, oraya təhsil sahəsində işləməyən vəzifəli şəxslərin müdaxiləsi sıradan çıxacaq. Məsələn, hansısa icra başçısı təhsil şöbəsini öz xidmətçisi hesab edir və hasar çəkilməsi və digər xərc çəkilən işləri ona tapşırır. O da naçar qalır. Nə etsin? Valideynlərdən və kimlərdənsə bunun üçün məbləğ toplanır və bu iş görülür. Daha belə olmayacaq. İndi Təhsil İdarələri birbaşa Təhsil Nazirliyindən təlimatı, göstərişləri alıb yerinə yetirəcək. Digər müdaxilələr də sıradan çıxacaq".

K.Əsədov uşaq bağçalarının yenidən təhsil Nazirliyinin tabeliyinə verilməsini də şərh edib:
"2011-ci ildə Prezidentin sərəncamı ilə məktəbəqədər təhsil müəssisələri, uşaq bağçaları və körpələr evi Təhsil Nazirliyinin balasından çıxarılaraq İcra Hakimiyyətlərinin tabeliyinə verildi. Bunun əsas səbəbi o idi ki, bağçaların maddi-texniki bazası, eyni zamanda təmir-tikinti bərpa işlərinin həyata keçirilməsi üçün daha çevik qərar qəbul etmək lazım idi. Çünki Təhsil Nazirliyi bu sahədə həmin dövrdə müəyyən qədər axsayırdı. Sonradan məlum oldu ki, bu bağçalara ciddi təsir göstərdi. 2011-ci ildən sonra uşaq bağçaları İcra Hakimiyyətlərinə verildikdən sonra bəzi hallarda İcra Hakimiyyətləri tərəfindən özəlləşdirildi, təmir adıyla söküldü və yerində binalar, şadlıq evləri və restoranlar tikildi. Bu isə təlim-tərbiyə prosesinin fəaliyyətinə birbaşa mənfi təsir etdi. Bağçaların yenidən düzgün bərpa edilməsi üçün Təhsil Nazirliyinə verilməsi mühüm və müsbət haldır. Hazırda bağçalarda 123 min uşaq oxuyur. Bu da ümümi uşaqların 25 faizi deməkdir. Dünyadakı ən aşağı nəticədir. Azərbaycanda 90 özəl uşaq bağçası var. Orda təhsil alan uşaqların sayı isə 3500-ə yaxındır. Bağça məktəbin bir pilləsidir. Azərbaycanda biz hələ də bağçanı təhsil pilləsi kimi qəbul etmirik. Bu yalnışdır. Bağçalar Təhsil Nazirliyinə verilməlidir ki, indi məktəblərdə keçirilən bəzi proseslər bağçada da tətbiq olunsun. Özəl bağçalardan məktəbə gedən uşaqlar çox şeyi bilir, amma dövlət bağçasından məktəbə gedənlər bunları bilmir. Nəticədə balans pozulur. Vahidliyin və varisliyin qorunması üçün bağçalar yenidən Təhsil Nazirliyinin tabeliyində olacaq ki, bu da təhsilin inkişafına müsbət təsir edəcək. Dünya təcrübəsində məktəbəqədər təhsil müəssisələri Təhsil Nazirliyi yanında yaradılmış bir quruma verilib. Əsas məsələ bağçaların necə qurulması, uşaqların orada necə qidalanması, gigiyenik-sanitar qaydaların və təzcihatın normal olmasıdır. Azərbaycanda elə bölgələr var ki, bağçalar çox bərbad vəziyyətdədir. İşəqəbul prosesi şəffaf deyil, tədris resurları yoxdur. Amma Təhsil Nazirliyinə verildikdən sonra bu hallar aradan qalxacaq", - deyə ekspert söyləyib.

Billurə Yunus