KTMT-nin Qazaxıstanda nə işi var? - Dərhal ölkəyə yerləşmək nədən xəbər verir...

Qazaxıstan prezidenti Qasım-Comərd Tokayevin dəvəti əsasında KTMT-nin 3000-ə yaxın hərbçisi bu ölkədə ictimai asayişi təmin etmək üçün bu ölkədə fəaliyyətə başlayıb.

Bəs görən KTMT-nin Qazaxıstana girməsi və daxili sabitliklə bağlı müdaxiləsi təşkilatın nizamnaməsinə və ya beynəlxalq hüquqa uyğundurmu?

Demək olar ki, yox. Çünki KTMT-nin əsas vəzifəsi üzv ölkələrə hər hansı xarici hərbi müdaxilə və ya işğal faktı olduğu təqdirdə, aqressiyaya məruz qalan üzv ölkənin rəsmi dəvəti ilə həmin ölkəyə daxil ola bilər. Qazaxıstana isə hər hansı xarici ölkə tərəfindən hərbi müdaxilə və ya işğal hərəkəti olmadığından, dəvət edilməsinə baxmayaraq, KTMT hərbi kontingentinin ölkə ərazinə daxil olması, ilk növbədə elə sözügedən qurumun imicinə və onun gələcək fəaliyyətinə ciddi xələl gətirən addım hesab etmək olar.

KTMT-yə üzv olan ölkələr iğtişaşların daxili məsələ olduğunu əsas gətirərək Qazaxıstan tərəfinin rəsmi müraciət etməsinə, təşkilatın nizamnaməsinə uyğun olmasına baxmayaraq belə, qoşun göndərməkdən imtina etməli idi. KTMT-yə üzv olan ölkələr Qazaxıstanda baş verən hadisələrin normal məcraya dönməsi üçün dialoq yolu ilə həllinə üstünlük verib, yalnız kənardan dəstək edə bilərdi. Bunun üçün yetərli imkanları da mövcuddur. Necə ki, digər ölkələr Qazaxıstanda baş verən hadisələrdən narahat olaraq, bunu daxili işi sayaraq, məsələnin dialoq yolu ilə həllinə çağırış ediblər. KTMT də bu cür analoji addımı atmalı idi, ancaq bunu etmədi. KTMT-nin təcili olaraq Qazaxıstana qoşun yeritməsi, təşkilatın və ilk növbədə Rusiyanın beynəlxalq sülh yaratma missiyası istiqamətindəki fəaliyyətinə kölgə saldı. Təşkilatın bu addımı daha çox Qazaxıstanın daxili işinə müdaxilə və proseslərin sülh, dialoq yolu ilə deyil, daha çox güc yolu ilə həllinə üstünlük verilməsini göstərdi. Bu da beynəlxalq ekspertlər tərəfindən dünyadakı demokratik dəyərlərə və beynəlxalq qanunvericiliyə zidd hərəkət kimi qiymətləndirildi. Çünki Qazaxıstanda baş verən hadisələr qısa zamanda alovlanıb, ölkə ərazisini bürüsə də, onu danışıqlar yolu ilə həlli imkanları tükənməmiş deyildi. Düzdür, Qazaxıstan hakimiyyəti bu istiqamətdə addımlar atdı, amma bu yetərli olmadı. Əslində, KTMT-nin dəvət edilməsi, Qazaxıstanın üzləşdiyi problemi həll etmək qüdrətinə malik deyil və bu əksinə, təşkilatın daha da nüfuzdan düşməsinə, barəsində xoş olmayan fikir formalaşdırmağa şərait yaradacaq. KTMT bu addımı ilə hansısa ölkədə sülhü, sabitliyi bərpa edən təşkilat kimi deyil, mövcud problemlərin daha da dərinləşməsinə xidmət edən qurum imici formalaşdırmış oldu.