Çöküşöncəsi Mokvanın təlaşı, dirənişi və ya itin quyruğunun əsməsi məsəli

Moskva bu gün keşmiş postsovet məkanında olan ölkələrin xarici siyasət kursuna çox həssaslıqla və qısqanclıqla yanaşıb, sərt reaksiya verməkdədir. Kreml bunu özünün təhlükəsizliyinə təhdid hesab edib, beynəlxalq hüquqa zidd olaraq həmin ölkələrin suverenliyini ciddi təhlükə altına almaq istiqamətində addımlar atmaqdan çəkinmir.

Rusiya hərbi cəhətdən  güclü ölkə olsa da, iqtisadi cəhətdən bunu reallaşdırmaq gücündə deyil. Digər tərəfdən Rusiyanın yürütdüyü  “sərt siyasət” imperiya düşüncəsi keçmiş postsovet məkanında olan ölkələri Moskvadan uzaq durmağa vadar edən əsas səbəblərdən biridir. 
Rusiya imperiya siyasəti və iqtisadi cəhətdən sabahı olmayan bir ölkə olduğundan heç bir ölkə öz gələcək taleyini onunla bağlamaq istəmir. Bu baxımdan hazırki vəziyyət vaxtilə SSRİ-nin dağılma ərəfəsindəki prosesləri xatırladır. Bu isə Moskvanı ciddi narahat edir. Rusiyalı ekspertlərin belə Moskvanı “yumşaq siyasət” yürütməyə çağırmalarına baxmayaraq bütün bu çağırışlar hər zaman nəticəsiz qalıb. Əksinə mərkəzdənqaçma meylləri baş verdikdə Moskva daha aqressiv mövqe sərgiləyib və biz bunu son günlərdə postsovet məkanında - Ukrayna, Qazaxıstan, Belarusda baş verən hadisələr zamanı görməkdəyik. Amma Rusiyanın bu sərt mövqeyi itin misalını da xatırladır: Bir gün itdən soruşurlar niyə hürürsən? Deyir, qorxuduram. Bəs o zaman quyruğun niyə əsir? Deyir, qorxudan. İndi Moskvanın üzləşdiyi durumu Rusiyanın çöküşöncəsi dirəniş və müqavimət gücü hesab etmək olar.

Rusiya çalışır ki, bacardığı qədər qlobal güc olması mövqeyini qoruyub saxlasın. Digər tərəfdən isə proseslərin Rusiya daxilinə sıçramasının qarışını almağa xidmət edir. Lakin  Kreml də bunun fərqindədir ki, baş verən proseslər heç də onların istədiyi kimi yox, əksinə gedir. Üzləşdiyi vəziyyətdən çıxış yolu tapa bilməyən Rusiya dağıdıcılıq, açıq hədə-qorxu yolunu seçib. Kreml bununla həm qlobal güclərə, həm də təsir dairəsində olan ölkələrə hədə-qorxu gəlir. Düzdür, qarşı tərəf Rusiyanın bu hədəsindən ehtiyat etsə də, yolundan döndərə bilməyəcək. Adddım-addım niyyətinə nail olacaq.

Birincisi, Qərb Rusiyanın iqtisadiyyatını daha da zəiflətmək yolunu seçib və bu proses bundan sonra da ən müxtəlif formalarda davam edəcək. Bu da nəticə etibarı ilə hərbi cəhətdən nə qədər qüdrətli olsa da, Rusiyanı güzəştə getməyə vadar edəcək.

İkincisi, postsovet məkanında olan ölkələri isə özlərini Rusiyanın təhdidlərindən qorunmaq üçün etibarlı dayaq axtarışına sövq edəcək və bu proses getməkdədir. Bu gün də olmasa, bir müddətdən sonra postsovet məkanında olan ölkələrin Rusiyaya qarşı açıq şəkildə birgə dirəniş əməkdaşlıq formatı da yarana bilər. Yəni tək-tək deyil, fəaliyyətlərini koordinasiya edib birgə müqavimət göstərmək istiqamətində addımlar atıla bilər. Bu da Moskvanı nəinki çətin və çıxılmaz durum qarşısında qoyar, eyni zamanda Rusiyanın parçalanmasına yol açar. Odur ki, Rusiya təcili olaraq yanlış imperiya düşüncəsindən əl çəkib qonşu ölkələrlə normal münasibətlərə üstünlük verib, yürütdüyü daxili və xarici siyasətdə hörmət nümayiş etdirməlidir.

Mürtəza
Ölkə.Az