Politoloq: \"Ukrayna təhdidlərlə üzləşib...\"

5 avqustda Kuala-Lumpurda Rusiya xarici işlər naziri Sergey Lavrov və ABŞ dövlət katibi Con Kerri ASEAN (Cənub-Şərqi Asiya Ölkələri Assosiasiyası) forumu çərçivəsində Ukraynadakı vəziyyəti müzakirə edəcəklər.

Bu görüşdən nələr gözləmək olar? Ümumiyyətlə, Ukraynada gedən proseslərdə vasitəçi qüvvələrin aparıcı rol alması nə dərəcədə doğrudur?

Ölkə.Az olaraq məsələ ilə bağlı Ukrayna İctimai Münasibətlər Mərkəzinin direktoru, politoloq, tanınmış ekspert, siyasi elmlər namizədi Yevgeniy Maqdanın fikirlərini öyrəndik.

- Sabahkı görüşdən nələr gözləmək olar?

Bu görüşdən heç bir irəliləyiş gözləmirəm. Donbasdakı vəziyyətin müzakirəsi günü-gündən hansısa ayini xatırladır. Rusiya bunu unutmağa can atsa da, ABŞ imkan vermir. Ancaq Ukraynanın Suriyaya və yaxud "altılığın" İranla razılaşması ilə əvəz olunmasını demək mənasızdır. Kreml kobud şəkildə beynəlxalq hüquq normalarının prinsiplərini ayaqlar altına atır, Vaşinqton isə buna laqeyd qala bilməz.

- Sizcə, bundan sonra Ukrayna probleminin hansı formatda həll edilməlidir? Vasitəçilər vacibdirmi?

Aydındır ki, Ukrayna Rusiya ilə təkbətək danışıqlar şəklində Donbasdakı münaqişəni həll etmək iqtidarında deyil. Normand formatı bir o qədər effekli deyil. Deyərdim ki, Cenevrə formatının ( Rusiya, Ukrayna, Aİ, ABŞ) hansısa şansları var idi, ancaq çox çətin ki, Kreml bununla razılaşsın. Rusiya maksimum dərəcədə Donbas və bütövlükdə Ukraynada vəziyyətin destabilizasiya olunmasında maraqlıdır. Ancaq hər bir məsələnin gizli tərəfləri də var: beynəlxalq ictimaiyyət ötən il "Boeing-777" təyyarəsinin Donbas üzərində qəzaya uğraması ilə bağlı araşdırmaların nəticələrinin açıqlanmasını sürətləndirmək üçün reaksiya verməli olacaq. Bu nəticələr isə Rusiya üçün tam qərəzsis formada olacaq.

- Ukrayna CAR, ABŞ və Rusiyadan istilik kömürü almağı planlaşdır. Buna münasibətiniz?

Bildiyim qədərilə, Ukrayna DTEK (DonbassYanacaq-Enerji Şirkəti) tərəfindən təhdidlərlə üzləşib. Sözügedən şirkətin sahibi Rinat Əhmədovdur. İndi isə Ukrayna ölkəyə kömür təchizatının diversifikasiyasına nail olmaü üçün yollar axtarır. Düşünürəm ki, bu problem həll olunacaq.

Xatırladaq ki, Şərqi Ukraynada münaqişə 2014-cü ilin aprel ayından bəri davam edir. ABŞ, Aİ və Ukrayna Moskvanı rusyönümlü separatçılara silah verməkdə, hərbi təlim keçməkdə və birbaşa hərbi müdaxilədə ittiham edirlər.

Rəşid Mustafazadə

Ölkə.Az