Alimlər miqrenin yeni mümkün səbəbini tapdı
Şimali Karolina Universitetinin Tibb fakültəsinin alimləri CGRP adlı peptidin beynin limfa damarlarından onurğa beyni mayesinin axmasına mane olduğunu və bununla da miqren tutmaları zamanı ağrıya səbəb olduğunu aşkar ediblər.
"Ölkə.az" xəbər verir ki, tədqiqatın nəticələri "Journal of Clinical Investigation" (JCI) jurnalında dərc olunub.
Bəzi tədqiqatlar göstərib ki, migren hücumları zamanı beyin qişalarının strukturlarında sensor neyronlarla qarşılıqlı əlaqəyə girərək ağrı siqnallarının ötürülməsində iştirak edən CGRP protein molekullarının sayı artır. CGRP-nin ağrıya necə səbəb olduğunu dəqiq öyrənmək üçün elm adamları iki qrup siçan üzərində təcrübə aparıblar.
Birinci qrupa CGRP-nin təsirlərinə qarşı immunitetə malik olan geni dəyişdirilmiş gəmiricilər daxildir. İkinci qrup gəmiricilər nəzarət rolunu oynayıblar - onların genomunda heç bir dəyişiklik edilməyib. Bütün gəmiricilər bir hissəsi çox parlaq işıqlandırılıb, digər hissəsi isə qaralmış ikiqat kameraya yerləşdirilib. İnaktivləşdirilmiş CGRP peptidi olan siçanlar parlaq işıqda özlərini daha rahat hiss edib, nəzarət qrupundan olan gəmiricilər isə kölgədə gizlənmək istəyini ifadə ediblər. Alimlər açıqlayıblar ki, parlaq işıq insanlarda miqren üçün bilinən bir tətikdir.
Hüceyrə mədəniyyəti üsullarından istifadə edərək tədqiqatçılar BE-kaderin adlı xüsusi zülalın limfa damarlarını əhatə edən ayrı-ayrı hüceyrələr arasındakı boşluqda necə paylandığını təhlil ediblər. Bu zülal limfatik endotel hüceyrələrini bir-birinə yapışdırmağa kömək edir və onurğa mayesi kimi nə qədər mayenin onların arasından keçib damarlara daxil ola biləcəyini idarə edir.
Alimlər müəyyənləşdirib ki, limfatik endotel hüceyrələri CGRP-nin iştirakı ilə VE-kaderin zülalından aralarında mayenin keçməsinə mane olan özünəməxsus xətlər yaradır. Onlar irəli sürüb ki, serebrospinal mayenin beynin meningeal limfa damarlarını tərk edə bilməməsi və orqanın immun hüceyrələri tərəfindən qoruyucu örtüyünün "patruluna" maneələr yaradılması migrenin səbəbidir.(Qaynarinfo)
