Kamran Həsənli: \"Azərbaycanda televiziya, kino və teatr tənəzzüldədir, çıxış yolu...\"

Bir zamanlar Azərbaycanın ən populyar şoumeni idi. Elə təkcə "Sizin saat", "Musiqili meydan" kimi telelayihələrin adını çəkmək kifayətdir ki, nisbətən stajlı tamaşaçılar xatırlasınlar. Bu gün isə onu "dövranı keçmişlərdən" hesab edirlər. Şübhəsiz ki, özünü heç də belə hesab etmir. Bütün hallarda Müstəqil Azərbaycan televizyonçuluğunun ən yaddaqalan isimlərindəndir.

Kamran Həsənli elə Ölkə.az-ın suallarını da məhz bu istiqamətdə cavablandırıb.

- Azərbaycanlıların ən populyar frazası "mən Azərbaycan televiziyasına baxmıram"dır. Özü də bunu fəxrlə söyləyirlər. Əslində, bir xalqın öz televiziyasından belə narazı olması faciədir. Bilirəm ki, bir çoxları da baxırlar. Amma baxıb, utanırlar. Bir sadə azərbaycanlı kimi televiziyamızda olan görüntüyə görə mənim özümdə də utanc hissi var. Mən dediklərimin hamısını yazın.

- Təbii ki, fikirləriniz qeyd olunur. Bir zamanlar sizə həm çox böyük tələbat var idi, həm də ən çox tənqid olunanlardan biri idiniz. Ola bilərmi ki, hazırda çatışmazlıqları olan gənc nəsil müəyyən dövrdən sonra peşəkarlığa doğru gedəcəklər. Yoxsa üfüqdə perspektiv heç görünmür?

- Əvvəla, mən ən çox tənqid olunanlar sırasında olmamışam. Siz onu yanlış dediniz.

- Bu, mənim şəxsi qənaətimdir...

- Bəli, şəxsi fikriniz ola bilər. Amma ümumi qəbul olunmuş fikir kimi çatdırırsınız. O vaxt "Sizin saat" da, "Musiqili meydan" da tərifli proqramların içində olub. O vaxt deyəndə ki, söhbət 19-cu əsrdən yox, 3-4 il əvvəldən gedir. O zaman televiziyada bir inkişaf, rəqabət var idi. Bu rəqabəti aparıcılar arasında da, həmçinin rejissorlar, ssenaristlərin də içində görmək olardı. Təxminən son 4-5 ildə tənəzzül başladı. Tapşırıqla efirə adamlar çıxdı, bir çox şeylər pulla həll olunmağa başladı. Bunun da nəticəsində efirdə qeyri-peşəkar insanlar peyda oldu.

- 10-15 il əvvəl efirə tapşırıqla çıxanlar yox idi?

- Qətiyyən yox idi. Mən bunu sizə əminliklə söyləyirəm. Çünki o zaman televiziyada tamam başqa ab-hava vardı, istedada münasibət tamamilə başqaydı. Bu ab-hava demək olar ki, bütün televiziyalarda belə idi. Bizdə televiziyalar çox deyil ki, cəmi 5-6 kanalımız var da. Məsələn, qonşu Gürcüstanda yetmişdən çox kanal var. Oranın regional kanallarını da hesablasaq, sayları bəlkə yüzə qədərdir.

- Telekanalların sayının çoxluğu peşəkarlıq əlaməti sayıla bilərmi? Məsələn, Gürcüstanda telekanal sayı bizdəkindən təxminən on dəfə çoxdur. Bu rəqəm peşəkarlıq səviyyəsinə də dəlalət edirmi?

- Bəli, kanalların sayının çox olması göstəricidir və peşəkarların, televiziya işçilərinin sayının çox olması, insanların müxtəlif kanallara baxması deməkdir. Bizim kanallarımızda eyni sifət var. ANS-i çıxmaq şərtilə telekanallarımız bir-birindən fərqlənmir. ANS-də bir az fərq var. Yaradıcılıq azadlığı son üç ildə dalana dirənib. Çalışırlar ki, tamaşaçını ancaq əyləndirsinlər. Əyləndirmək üçün də bir intellekt, peşəkarlıq lazımdır da. Mahnını oxuyub, yeməyi bişirib, bişən yeməyin yanında bir az tullanıb-düşüb, boş-boş sözlər danışmaqla tamaşaçını əyləndirmək mümkün deyil. Kanalların çox olması o ölkədə televiziyanın keyfiyyətindən xəbər verir.

- Bu məqam mənim özüm üçün də maraqlıdır. Müəllif layihəsi ilə telekanallardan hansınınsa rəhbərliyinə müraciətiniz olubmu? Demisinizmi ki, bu layihə intellektə hesablanıb və bunu gerçəkləşdirsək, gələcək nəsilə hansısa mesaj vermiş olarıq və həmin ideya sponsor probleminə görə geri qaytarılıb?

- Şəxsən mənim televiziyadan aralanmağım yoxdur axı. Axırıncı verilişim bir ay öncə efirdə olub. Deyəsən darıxmısınız, çox darıxmısınız (gülür). O da ANS-in verilişi idi. Həmin layihədə maliyyə və digər problemlər olduğundan veriliş dayandırıldı. Ondan əvvəl apardığım "Günəbaxan" verilişi də ANS-in idi, müəllif layihəm deyildi. Ona görə də müraciət məsələsi ilyarımdan sonra danışıla bilər.

- Soruşmaq istədiyim başqa məsələdir. Konkret olaraq müəllif layihəsi ideyası ilə rəhbərlik qarşısında çıxış etmisinizmi?

- Televiziyada formata baxışda dəyişikliklər olmalıdır. Bu təkcə televiziyaya yox, teatra da kinoya da aiddir. Hamısında böyük tənəzzül var. Amma televiziyanın tənəzzülü daha çox gözə dəyir. Çünki indi televiziya dövrüdür, insanlar daha çox televiziyaya baxırlar. Sovet dönəmindən kim rus dilini bilirsə, daha çox Rusiyaya baxır, türkcəni bilən insanlar isə Türkiyə kanallarındakı verilişləri, serialları izləyirlər. Bu heç də yaxşı deyil. Fikrimcə, hər bir vətəndaş daha çox öz ölkəsinin televiziyasına baxmalıdır. Amma bu televiziyaya baxıb nə alacaqlar ki? Bir şey ala bilmirlər. Televiziyada müxtəlif janrlarda proqramlar olmalıdır. Bu proqramları da mütləq peşəkarlar, təcrübəli insanlar aparmalıdır.

- Son olaraq, yaxın zamanlarda sizi yeni layihə ilə efirdə görə biləcəyikmi?

- Məndə 3-4 layihə var. Onların üstündə iş gedib, hazırdır. Hələlik ANS-dəyəm. Düzdür, 1-2 həftədir gedib-gəlmirik, amma ola bilsin yeni layihəyə başladıq. Sadəcə, televiziyayla baxışlarımız üst-üstə düşmür. Televiziya rəhbərləri ilə görüşüb danışmasam da, ümumi mənzərə belədir. Bu mənada telekanal rəhbərləri ilə mənim fikrim tərs mütənasiblik təşkil edir.

İntiqam VALEHOĞLU
Ölkə.az