"The Economist"in 2025-ci il üçün proqnozları: Dünyanı nələr gözləyir?
"The Economist" jurnalının illik proqnozlarının geniş icmalı olan "The World Ahead 2025" temalı hesabatı gələcək ilə bağlı müxtəlif sahələrdə əhəmiyyətli dəyişikliklərə işarə edir.
Ölkə.az Qaynarinfo-ya istinadən xəbər verir ki, jurnal həm optimist, həm də pessimist ssenarilər irəli sürərək, dünya gündəmindəki əsas məsələlərə toxunub. Aşağıda 2025-ci il üçün diqqətçəkən proqnozlar təqdim edilir.
Avropa təhlükəsizlik və siyasi dəyişikliklər qarşısında
"The Economist" jurnalının müdafiə redaktoru Şaşank Coşi Avropa təhlükəsizliyinin 2025-ci ildə ciddi sınaqlarla üzləşəcəyini qeyd edir:
* Donald Trampın yenidən prezident olması Avropa üçün "şok" effekti yaradacaq. NATO-nun möhkəmliyini qorumaq və ABŞ-ın Ukraynaya dəstəyini təmin etmək üçün Avropa liderləri Trampın diqqətini cəlb etməyə çalışacaq.
* Ukrayna müharibəsi davam etdikcə Avropa ölkələri daha çox müdafiə xərcləri ilə üzləşəcək. Kremlin təzyiqi və iqtisadi çətinliklər Avropa İttifaqında siyasi bölünmələri gücləndirə bilər.
Ukrayna-Rusiya müharibəsi: uzunmüddətli təsirlər
Jurnalın Avropa redaktoru Kristofer Lokvud qeyd edir ki, Ukrayna müharibəsi dördüncü ilinə keçəcək:
* 200 mindən çox ölüm və milyonlarla qaçqın: Ukrayna demoqrafik böhran və iqtisadi dağıntılarla üzləşəcək.
* Rusiya isə hərbi xərclərin artması, sanksiyalar və iqtisadi geriləmə səbəbindən ciddi daxili çətinliklər yaşayır. Hökumət daxilində narazılıqlar artsa da, Putin hakimiyyətini güclü nəzarətlə qoruyacaq.
Almaniya sağa meyllənir
"The Economist"in Berlin üzrə redaktoru Tom Nattalın fikrincə, Almaniya erkən seçkilərə hazırlaşır:
* 2025-ci ildə keçiriləcək seçkilərdə mühafizəkar Xristian Demokratlar (CDU) və Xristian Sosial Birliyi (CSU) lideri Fridrix Mers kanslerliyə yaxın görünür.
* CDU-nun sağa meyillənməsi və miqrasiya siyasətində sərtləşmə siyasətləri diqqət mərkəzində olacaq.
İqtisadi perspektivlər: Avropa və dünya
Avropanın iqtisadi vəziyyəti ilə bağlı proqnozlarda maliyyə sıxıntıları və zəif iqtisadi artım ön plandadır:
* Almaniya və digər Avropa ölkələrində iqtisadi artımın yavaşlaması, xərclərin artması fonunda problemlər dərinləşə bilər.
* Dünya üzrə faiz dərəcələrinin 2025-ci ildə kəskin şəkildə azalması gözlənilir. İnflasiya nəzarət altına alınacaq və iqtisadi stabillik qismən təmin ediləcək.
Siyasi arenada yeni çağırışlar
* Kanada: Baş nazir Castin Trüdonun dördüncü müddət üçün mübarizə aparacağı və daxili müxalifətlə üzləşəcəyi gözlənilir.
* ABŞ: Donald Tramp ikinci müddətində əvvəlkindən daha az məhdudiyyətlə qarşılaşa bilər. Eyni zamanda, daxili mübahisələr və məhkəmə müdaxilələri onun idarəetməsini çətinləşdirə bilər.
Elmi və texnoloji inkişaflar
* Çip müharibələri: ABŞ və Çin arasında yarımkeçiricilər sahəsində rəqabət daha da şiddətlənəcək. ABŞ-ın qabaqcıl çip istehsalını bərpa etməsi və Çin texnologiyalarını məhdudlaşdırması prioritet olacaq.
* Xərçəng peyvəndləri: 2025-ci il onkoloji xəstəliklərlə mübarizədə dönüş nöqtəsi ola bilər. mRNA texnologiyasına əsaslanan fərdi peyvəndlərin istifadəyə verilməsi gözlənilir.
Astronomiya və kosmos: Saturnun halqaları yox olacaq
2025-ci ildə Saturnun halqaları Günəşə tərəf meyl etməsi səbəbilə müvəqqəti olaraq görünməz olacaq. Bundan əlavə, NASA-nın Artemis proqramı çərçivəsində astronavtların Aya yenidən səyahət edəcəyi gözlənilir.
"The Economist"in proqnozları, 2025-ci ilin həm siyasi, həm iqtisadi, həm də texnoloji baxımdan mürəkkəb keçəcəyini göstərir. Bu proqnozlar, gələcək qərarların formalaşmasında əhəmiyyətli rol oynaya bilər.
