Ölülər dünyasının ruhları ilə birgə qonaqlıq

Son illər paytaxtda gənclər və məktəblilər arasında Hellouin bayramına maraq getdikcə artmağa başlayıb. Hətta bir çoxları bu bayramı xüsusi qeyd etmək üçün restoran və kafelərdə zal sifariş edir, müxtəlif kostyumlar geyinərək məkana təşrif buyurur, gecə saatlarına qədər atılıb-düşür, mənşəyini bilmədiyi bu bayramı xüsusi canfəşanlıqla qeyd edir.

Bəs gənclərimiz tərəfindən coşğu ilə qeyd edilən bu bayram necə yaranıb? Onun kökləri hara qədər gedib çıxır?

Ölkə.Az olaraq Hellouin bayramının tarixçəsini araşdırdıq.

Bu qəribə bayramın kökləri xristianlıqdan öncəki dövrə qədər uzanıb gedir. İngiltərə, İrlandiya və Şimali Fransa ərazisində yaşayan Kelt tayfaları ili iki yerə - qış və yaya bölmüşdülər. 31 oktyabr keltlər üçün ilin son günü sayılırdı. Bu tarix eyni zamanda məhsul yığımının sonu, qış mövsümünə keçid idi. Kelt tayfalarının təqviminə əsasən, 31 oktyabr qışın gəlməyindən xəbər verirdi.

Yeni il bayramı 1 noyabr tarixində qeyd edilirdi. Qədim kelt inancına görə bu gecə canlı və ölülər dünyası öz qapılarını açır, paralel dünyaların məxluqları dünyaya qonaq gəlirdi. Bu gecə Samayon və ya Samheyn gecəsi adlanırdı. Başqa dünyaların qonaqlarının qurbanına çevrilməmək üçün keltlər evdə ocağı söndürür, heyvan dərisi geyinirdilər.

Keltlər evlərin qırağında ruhlar üçün yemək saxlayır, özləri isə druidlərin qaladığı ocağın ətrafına yığışır, qurbanlar kəsirdilər. Qurban kəsdikdən sonra müqəddəs alovu evə aparırdılar. Bayramın simvolu balqabaq idi. Balqabaq təkcə yayın və məhsul yığımının sonu yox, eyni zamanda şər qüvvələri qorxutmaq üçün istifadə edilirdi. Keltlər balqabağı oyur, içinə müqəddəs ocaqdan köz qoyurdular.

Bu bayram nəsildən-nəsilə ötürülərək, birinci əsrə qədər davam etdi. Romalıların hücumundan sonra, Britaniya və İrlandiyada yaşayan keltlər xristianlığı qəbul edərək, qədim adətlərdən əl çəkmək məcburiyyətində qaldılar. Amma Samheyn gecəsi barədə xatirələr danışılmağa başlandı.

Papa 3-cü Qriqorinin əmri ilə 9-cu əsrdə Müqəddəslər Günü bayramı bir noyabra təyin edildi. Bununla da Kilsə bütpərəst adətləri tam silmək istəyirdi. Amma əksinə oldu. Bu bayram yenidən qeyd edilməyə başlandı. Bayramdan əvvəlki gecə, qədim ingilis dilində “All Hallows Even” kimi səslənirdi (Bütün Müqəddəslərin gecəsi). Sonradan isə qısaldılaraq “Hallowe'en” və  “Halloween” kimi səslənib. Beləcə, bayramın müasir adı yarandı.

Hikmət
Ölkə.Az