Yeni tarixdə insanı dəhşətə salan 10 qorxunc təcrübə
İnsanın elmə olan marağı bəzən əxlaqın sərhədlərini aşacaq həddə çatır.
Ölkə.Az alimlərin maraqlarına məğlub olaraq həyata keçirdiyi 10 qorxunc təcrübənin siyahısını hazırlayaraq təqdim edir:
10-cu yer: Pişiyi bir telefona çevirmə təcrübəsi
Ernst Qlen Uiver və Çarls Brey adlı iki alim 1929-cu ildə bir pişiyi telefona çevirməyə çalışırlar. Təcrübə çərçivəsində ilk olaraq pişiyin kəllə sümüyündən bir parça çıxaran alimlər daha sonra heyvanın eşitmə sinirlərinə və bədəninə elektrod yerləşdirir. Bu elektrodlar 18 metr uzunluğundakı kabellərlə gücləndiriciyə bağlanır. Beləliklə pişiyin qulağına gələn səs gücləndirici (amplifaktor) yerləşdirilən otaqda da eşidilir.
Təcrübənin nəticəsi olaraq səsi mükəmməl keyfiyyətdə çatdırmağa nail olurlar və verilən əmrlər pişik vasitəsilə çatdırıla bilir. Alimlər daha sonra pişiyi öldürərək səs ötürməsini yenidən yoxlayırlar, nəticə olaraq isə məlum olur ki, yalnız canlı pişikləri telefon kimi istifadə etmək mümkündür. Bu təcrübədə isə məqsəd bəlkə də casusluq olub, lakin hər halda maraq onların insanlığına üstün gəlib.
9-cu yer: Birinci Dünya Müharibəsi dövründə üz nəqli
Birinci Dünya Müharibəsi və ondan sonrakı dövrdə şrapnel ilə yaralanan 3000-ə yaxın əsgər Böyük Britaniyada yerləşən Queens Xəstəxanasında əməliyyat olunub və sağlamlqılarına qovuşmaları üçün müəyyən yeni üsullardan istifadə edilib. Vizual olaraq şok edici olan bu yaraların əməliyyatla sağaldılması o zamanlar üçün tibb sahəsində cığır açan bir təcrübə olaraq görülür. Harold Gillies adlı həkim həyata keçirdiyi bu estetik əməliyyatları daha sonra kitab halına salaraq dərc edib.
Bunlardan ən təsir edicisi isə yuxarıda fotosunu təqdim etdiyimiz Leytenant Uilyam Sprekli üzərində reallaşdırılan əməliyyatdır. Üzünə dəymiş güllə ilə burun və yanaqlarında deformasiya əmələ gələn leytenantın qabırğalarından alınan qığırdaq toxumasına yerləşdirilib və yeni bir burun meydana gətirmək üçün istifadə edilib. Üç ildən sonra 1920-ci ildə sona gəlinən əməliyyatların nəticəsində leytenantın yeni görünüşü hamını heyrətə salıb.
8-ci yer: Qaranlıqda parıldayan donuz təcrübəsi
Tarixdə bir çox bitki və heyvan genetik mutasiyaya məruz qoyularaq qaranlıqda parlamaları təmin olunmuşdur. Bunlar arasında toyuqlar, tütün bitkisi, siçanlar və ən maraqlı olanı, donuzlar var. Milli Tayvan Universitetinin Heyvan Elmi və Texnologiyası fakültəsinin tədqiqatçıları 2006-ci ildə meduzadan əldə etdikləri genetik məlumatı donuz rüşeyminə yeridərək üç donuzun qaranlıqda yaşıl rəngdə parlamasını təmin etiblər.
Ən maraqlı hal isə alimlərin bu təcrübə ilə donuzların daxili orqanlarının da parladığını kəşf etmələridir. Donuzların fərqli rənglərdə parlaması üçün həyata keçirilən sınaqlar əslində daha qədim zamanlara təsadüf etsə də da Tayvan Universitetinin tədqiqatçıları öz işlərinin bu günə qədər həyata keçirilənlər arasında ən uğurlu təcrübə olduğunu düşünürlər və bunun genetik xəstəliklərin müalicəsi üçün fürsət olduğunu önə sürürlər.
7-ci yer: Siçanlara insan qulağı nəqli
"Vacanti siçanı" adı verilən və 1997 ildə üzərində təcrübələr aparılan bu siçan, bədəninə bir insan qulağının uğurla nəql edildiyi ilk heyvandır. Siçanın üzərinə əkilmiş qulaq üç yaşlı bir uşaq qulağı boydadır. Qulaq formasında böyüməsini təmin edən qığırdaq toxuma isə bir inəkdən götürülmüşdür.
Bu təcrübə insanların itirdikləri orqanlarının yenidən inkişaf etdirilməsi üçün həyata keçirilib və müvəffəqiyyətə nəticələnib.
6-cı yer: Freyd və Emma Ekstein
Yüngül mədə narahatlıqları və depressiya səbəbi ilə Ziqmund Freydin adlı həkimdən onun dərdinə çarə tapmasını istəyən 27 yaşlı Ekstein, həkim tərəfindən isterika və o zamanlar əqli sağlamlıq üçün təhlükəli hesab edilən hədsiz masturbasiya təşhisi ilə müalicə edilir, bu prosesdə qadın lokal anesteziya və kokainlə keyləşdirilərək üzərində eksperimental əməliyyatlar həyata keçirilir. Nəticə isə gözlənildiyi kimi neqativ olur. Ancaq maraqlısı budur ki, doktor Freydin tibbi maraqları səbəbilə xəstə üzərində daha üç il təcrübə aparmaqda davam edir.
5-ci yer: İkibaşlı it
Rus inqilabının sonra 1918-ci ildə dünyaya gələn Vladimir Demixov 1960-cı ilə qədər heyvanlar üzərində nəql əməliyyatları həyata keçirmiş bir cərrahdır. Bu gün bu sahənin atası da sayılan alim, o dövr heyvanlar üzərində bir sıra ağlasığmaz təcrübələri ilə yadda qalıb. Bunlardan ən qəddar olanı isə, bir itin bədəninə ikinci bir baş və ön ayaqlar əlavə etdiyi təcrübədir.
Ölkə.Az xəbər verir ki, bu təcrübə çərçivəsində 9 aylıq olan Şavka adlı itin qabaq ayaqlarını və başını Brodyaqa adlı bir küçə itinə tikən cərrah, "yaratdığı" yeni canlının yaşaması üçün Şavkanın şah damarını və onurğasını da Brodyaqanınkı ilə birləşdirib. Nəticəsdə isə iki it də yalnız dörd gün bu şəkildə yaşaya bilir, lakin Demixov bu təcrübəni daha sonra bir neçə dəfə də təkrarlayıb.
4-cü yer: Holmesburq Həbsxanası
1951-ci ildə Pensilvaniya Universitetindən dermatoloq Dr.Albert Kliqman dəri üzərində təcrübələr aparmaq üçün Holmesburq həbsxanasındakı məhkumları bu proqrama cəlb edir. Məhkumlar üzərində təcrübələr aparan Kliqman, diş məcunu, dezodorant, şampun, bədən kremi, yuyucu tozlar, sulu qida, göz damcısı və saç boyası kimi bir çox məhsulu məhkumlar üzərində 20 il boyunca test edib. Təcrübələr nəticəsində məhkumlar bəzən ağrıverici proseslər keçirsələr də xoşbəxtlikdən məhkumların heç birində qalıcı bir problem əmələ gəlməyib.
3-cü yer: QKHILLTOP Layihəsi
1954-ci ildə ABŞ Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsi (CIA) tərəfindən QKHILLTOP adlanan layihə çinlilərin beyin yuma üsullarını öyrənmək və dindirmə üçün yeni metodlar tapmaq üçün həyata keçirilmişdir. Layihəyə rəhbərlik Kornell Universitetindən Harold Volfa həvalə edilir və o həbs edilmənin, məhrum edilmənin, alçaldılmanın, işgəncənin, beyin yumanın, hipnozun və digər müxtəlif narkotiklərin təsirlərini müşahidə edərək təcrübə nəticələrini illər boyu MKİ-yə təqdim etmişdir.
2-ci yer: Uşaqlara elektroşok terapiyası
Nyu-Yorkda yerləşən "Creedmoor" xəstəxanasında işləyən Dr.Lauretta Bender 60-cı illərdə inqilabi bir müalicə üsulu olaraq hesab etdiyi elektroşoku sosial problemləri olan uşaqlara tətbiq etməyə başlayıb. Benderin metoduna eyni zamanda uşaqların kütlə qarşısında dindirilməsi və təhlil edilməsi də daxil idi. Elektroşok müalicəsi tətbiq olunan uşaqlarda şizofreniya xəstəliyinin yarandığı görülməyə başlandığında Benderin təcrübəsi dayandırılsa da, o vaxta qədər 100-dən çox uşaq bu işgəncəyə məruz qalmışdı.
1-ci yer: "MK Ultra" Layihəsi
"MK Ultra" uzun illər ərzində ABŞ Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsi (CIA) tərəfindən aparılan və insanların davranışlarının formalaşmasını və idarə edilməsini araşdıran layihənin adıdır. Layihə çərçivəsində 1953-1973-cü illər arasında insanların beynini idarə etmək üçün müxtəlif üsullar sınamış və təcrübələrdə istifadə edilən şəxslər əsasən ABŞ və Kanada vətəndaşları arasından seçilmişdir. Razılıqları alınmadan layihəyə daxil edilən bu insanlar, hipnoz, həssas məhdudiyyətlər, işgəncə, sözlü və cinsi təcavüz edilərək və LSD verilərək test edilmişdir. Üstəlik bu qeyri-insani təcrübələr dövlət xəstəxanalarında və universitetlərində aparılıb.
