Hitlerin qorxduğu səs
Mətn ölçüsü:
  • 100%

Hitlerin qorxduğu səs

İkinci dünya müharibəsi dövründə Sovet İttifaqında ölkə əhalisinin əsas nəzəri radioya yönəlmişdi. Radiodan zabitəli və amiranə səs müharibədə gedən son vəziyyəti çatdırırdı. Bu səs Yuriy Levitana məxsus idi. Müharibə dövründə Hitlerin ən çox qorxduğu səs də Levitanın səsi idi.

Ölkə.Az bu gün Yuriy Levitan haqda qısa məlumatı oxucuları ilə paylaşacaq.

1930-cu illərin əvvəlində 17 yaşlı Yuriy Levitan Vladimir şəhərindən Moskvaya gəldi. Gənc qəti surətdə aktyor olmaq qərarına gəlmişdi. Amma Levitanın əyalət ləhcəsi qəbul komissiyasının üzvlərini güldürdü və o aktyor ola bilmədi.

Diktorluq

Yuriy təsadüfən diktorluq kurslarına qəbul elanını gördü və Radio Komitəsinə yollandı. Burada onun bəxti gətirdi. Ləhcəsinə baxmayaraq Levitanın çox güclü səsi var idi və onu stajçı qrupuna qəbul etdilər.

Stalinlə tanışlıq

Bir dəfə Yuriy gecə vaxtı radioda "Pravda" qəzetindən məqalə oxuyurdu. Stalin onun səsini eşitdi. Çünki rəhbər gecələr də işləyirdi və kabinetində radionu söndürmürdü. Stalin dərhal Radio Komitəsinin sədrinə zəng edir və partiyanın 17-ci qurultayında onun mətninin məhz bu aparıcı tərəfindən oxunmasını tələb edir. Beləcə 19 yaşlı gənc Sovet İttifaqının diktoruna çevrildi. Böyük Vətən Müharibəsi illərində Levitan müharibə xəbərlərini oxuyurdu. Onun səsi hər Sovet vətəndaşına tanış idi. Cəbhədən son xəbərləri dinləyən əhali radionun qarşısında donurdu. Rokossovski deyirdi ki, Levitanın səsi bir diviziyaya bərabərdir.

Hitlerin bir nömrəli düşməni

Yuriy Levitanı ölkə sərhədlərindən kənarda da tanıyırdılar. Hitler bildirmişdi ki, Levitan onun bir nömrəli düşmənidir. Siyahıda ikinci yerdə Stalinin adı var idi. Hitler söz vermişdi ki, alman ordusu Moskvaya girəndə diktoru asacaq.

Faşistlərin xüsusi xidmət orqanları Levitanı məhv etmək üçün plan hazırlamışdılar və onun başına mükafat qoyulmuşdu. Müxtəlif mənbələrdə bu rəqəm 100-250 min alman markı arasında dəyişir. Levitan 1941-ci ilin payız aylarından Moskvada yox, Sverdlovskda işləyirdi. 1943-cü ildə isə Kuybişevə köçür. Paytaxtdan radio reportaj aparmaq mümkün deyildi. Çünki bütün radio qüllələr Hitler aviasiyası üçün əlverişli hədəf idi. Müharibənin əvvəlində, Levitan Moskvada olanda alman bombası Radio Komitənin həyətinə düşsə də, partlamadı. Hitler radiosu diktorun ölümü barədə xəbər verdi. Amma 15 dəqiqə sonra efirdə Yurinin səsi eşidildi. Məxfilik səbəbindən diktora ancaq efir vaxtı kağızları verirdilər və o, bunu canlı efirdə birbaşa oxuyurdu. Diktor kiçik hiylə işlədirdi. O, birinci kəlmələri uzadaraq tələffüz edir, bu müddət ərzində kağıza qısa nəzər yetirib mətnlə tanış olurdu. 1943-cü ilin avqust ayında o, müharibə ərzində ilk dəfə Orel və Belqorodun işğal azad edilməsi münasibətilə təntənəli salyutun olacağı barədə xəbər oxudu.

Onun məhvi üçün külli miqdarda mükafat təyin edilmişdi. Gebbels özü diktorun oğurlanması üçün plan qurmuşdu. Faşistlər istəyirdilər ki, Moskvanın məhv edilmə xəbərini Levitan Berlin radiosunda oxusun. Levitanı ciddi-cəhdlə qoruyurdular. Heç bir yerdə onun fotosu yayımlanmırdı. Ölkənin baş diktorunun xarici görünüşü sirr kimi qorunurdu.

Bir dəfə Stalindən qələbənin nə vaxt əldə ediləcəyini soruşdular. Rəhbərin cavabı belə oldu: "Levitan elan edəndə". Həqiqətən də qələbə xəbərini Levitan oxumuşdu.

Hikmət
Ölkə.Az