“Astanada Suriya danışıqları yarımçıq tədbir idi”
Bu barədə tanınmış siyasətçi Qabil Hüseynli Ölkə.Az-a açıqlamasında bildirib. Onun sözlərinə görə, Astana şəhərində keçirilən Suriya danışıqlarını kənardan izləyəndə, qəribə mənzərə yaranır.
“Açığı ABŞ və Qərbin güc dövlətlərinin iştirak etmədiyi tədbir yarımçıq görünür. Düzdür danışıqlara əsasən Suriyada atəşkəs rejiminə qismən əməl edilir. Keçid dövri ilə bağlı müəyyən razılaşmalara gəliblər. Amma onun icrası xeyli qəlizdir. Çünki Bəşər Əsəd və onun rejimi hələ qalır. Hətta Rusiya belə bir fikir səsləndirib ki, B.Əsəd prezidentlik müddətinin sonuna qədər işləməlidir. Onun prezident seçildiyi heç 5-6 ay deyil. Deməli hələ 5 il Əsəd rejimi davam etməlidir. Müxalifətçilər keçid dövrünü 1 il 8 ay təsəvvür edirdilər. Bu müddətdə seçkilər keçirilməli, ölkənin idarəetmə orqanlarının tərkibi müəyyən edilməli və prezident dəyişdirilməli idi. Lakin Rusiya buna icazə vermir. Danışıqlar zamanı Türkiyənin də təkidi ilə müəyyən razılığa gəlinib”, - deyə Q.Hüseynli bildirib.
Ekspert deyir ki, indi əsas məsələ ölkədə sabitliyin yaradılmasıdır. Onun fikrincə, bu hələlik alınası bir məsələ deyil:
“Suriyada sabitliyin yaradılması baş tutacaq ya yox, demək çox çətindir. Çünki ABŞ orada İŞİD-in sona qədər sıradan çıxarılmasında mübarizəyə başlayıb. İŞİD terrorçu təşkilatı kiçik ərazidə xilafət yaradıb. Rakka, Mosul şəhərləri hələ də terrorçuların nəzarəti altındadır. Yaxın Şərqdə məsələlər tam başa çatmayıb. Yaxın vaxtlarda Bəşər Əsəd müxalifət qüvvələrinin də daxil olduğu koalisiya hakimiyyətini formalaşdıra bilsə, bəlkə münaqişə bir az səngiyə bilər. Ölkənin idarəçiliyi baş tuta bilər. Suriya ölkəsinin yenidən qurulması üçün 700-800 milyard dollar pul tələb olunur. Əhaliyə humanitar yardım göstərmək, dağılmış əraziləri qurmaq üçün böyük maddi təminat lazımdır”.
Q.Hüseynli deyir ki, Suriya danışıqlarında ABŞ-ın iştirak etməməsinin əsas səbəbi Rusiyanın bu forumda düzgün mövqe tutmamasıdır. Siyasətçi bu baxımdan ABŞ-ın mövqeyini dəstəklədiyini deyir:
“Barak Obama hakimiyyətində ABŞ ilə Rusiya Suriya məsələsində razılaşmadı. Bunun səbəbi Rusiyanın orada İŞİD-lə mübarizə adı altında vaxtilə Türkiyə ilə birlikdə Amerikanın formalaşdırdığı müxalifətə qarşı döyüşməsi oldu. Müxalifətin içərisində də türkmənlər çox idi. Yəni Rusiyanın proseslərə qoşulması Suriyada həm dağıntıları, həm miqrantların sayını çoxaltdı, həm də heç bir səbəb olmadan müxalifəti pərən-pərən saldı. Bu baxımdan ABŞ-ın mövqeyi düzdür. Çünki İŞİD-lə mübarizəyə gedən Rusiya orada Bəşər Əsədin rejimini möhkəmlətməkdən başqa heç bir iş görmədi”.
Ziya Səccad
Ölkə.az
