Anar Nəcəfli: "Düşünəndə ki, minlərlə göz sənə baxır..."

Bu gün Ümumdünya Televiziya günüdür. Televiziya hər ölkədə müxtəlif tarixlərdə yaranmağa və formalaşmağa başlayıb. Azərbaycanda isə televiziya radiodan 30 il sonra – 1956-cı il fevralın 14-də fəaliyyətə başlayıb. Bu, Stalin rejimindən qurtuluş tapan sovet cəmiyyətində aşkarlığın rüşeymlərinin yenicə yaranan dövrünə təsadüf edir.

Bakı televiziya mərkəzi üçün binanın inşasına 1954-cü ildə başlanılıb, 1955-ci ilin sonunda isə təhvil verilib. 1956-cı ilin fevralına qədər Bakı studiyasının ara-sıra sınaq verilişləri yayımlanırdı.

İlk veriliş günü ekranda sonradan Azərbaycanın tanınmış sənətkarına çevriləcək, o dövrdə isə gənc aktrisa olan Nəcibə Məlikova göründü. Çıxışını «Göstərir Bakı!» kəlməsi ilə açan Nəcibə Məlikova tamaşaçıları televiziyanın fəaliyyətə başlaması münasibətilə təbrik etdi. Həmin gün ekranda «Bəxtiyar» bədii filmi nümayiş etdirildi.
Bakı studiyası əvvəlcə həftədə iki, sonra üç dəfə 2 saatlıq proqramla efirə çıxmağa başladı.

1956-cı ilin mayında ekranda ilk diktorlar göründülər:

Ölkə.az olaraq ölkənin ilk diktorları ilə əlaqə yarada bilməsək də, bu sahəyə illərini sərf edən Qulu Məhərrəmli və Anar Nəcəflinin fikirlərini aldıq.

Qulu Məhərrəmli: "Televiziya sahəsi jurnalistlər üçün böyük məsuliyyət tələb edir. Televiziyanın xususi özəlliyi ondan ibarətdir ki, onun emosional təsiri var. Burada işin təşkili qəzetdən radiodan xeyli fərqlidir. Buna görə, burada incəlikləri bilmək və yüksək dərəcədə peşəkar olmaq lazımdır. Görüntünü yaxşı duymalısan, səs ilə görüntünün sintezini anlamalısan. Televiziya həm yaradıcılığın, həm də siyasətin sintezidir. Televiziyada çalışmağın çətinlikləri daha çoxdur. Burada çox düzgün, daxilən zəngin və dürüst olmalısan. Televiziya yalanları daha tez duyur, buna görə də tamaşaçı ilə səmimi olmaq lazımdır. Bizdə bəzi insanlar əyləncə proqramı ilə jurnalistikanı qarışdırırlar. Bunu əsla qarışdırmaq olmaz. Televiziya jurnalistikası məlumatlandırmaqla məşğul olan bir sahədir. Şou verlişlər isə tamam başqa".

Anar Nəcəfli: "Bir çoxları üçün televiziya işi kənardan çox asan gəlir. Siz özünüz də bilirsiniz ki, televiziyada işləmək nə qədər çətin və məsuliyyətli bir işdir. Bu üzdən burda çalışan hər bir işçi öz peşəsinin sahibi olmalıdır. Təəssüflər ki, indi televiziyalarda işləyənlərin əksəriyyəti heç tv -yə aid olmayan insanlardı. Mən öz peşəmi misal gətirim. İndi kimi gəldi efirə çıxarırlar. Çox vaxti həmin aparıcı heç jurnalistikanın nə olduğunu bilmir. Məncə bu böyük qəbahətdir. Ən azından aparıcı olana qədər həmin şəxs müxbir kimi çalışmalı, tv jurnalistikasının nə olduğunu, insanlarla necə rəftar edilməli olduğunu,efir mədəniyyətini öyrənməlidir. Heç mən aparıcıların efirə yaraşıb yaraşmamasından söhbət etmirəm. Bax bu cür problemlər var.

- Televiziyada işlədiyiniz müddət ərzində yaşadığınız maraqlı anlardan danışardınız...

- Maraqlı hadisələrə gəlincə, təbii ki,canlı efir zamanı texniki problemlərə zaman-zaman rastlaşırsan. Bəzən efirdə səhvlər olur. Çalışıram ki, bu səhvlərin üstündən elə keçim ki, məni izləyən insanlar bunu hiss etməsinlər. Məsələn, hər hansı sözü səhv deyəndə bunun üzərindən gülərək keçirəm ki, tamaşacı bu səhvə çox fikir verməsin. Yəni bu gülüşlə tamaşaçılara hiss etdirməyə çalışıram ki, çaşdığımın fərqindəyəm. Bəzən səhvlərimi düzəldirəm, bəzən də düzəltmədən üzərindən keçirəm. Bu zaman çalışıram ki, tamaşaçı mənim çaşmağıma yox, xəbərə fikir versin. Xəbərləri elə tərzdə çatdırtmağa önəm verirdim ki, insanlar artıq təsəvvür etsin o xəbərdə nə baş verir.

Bir dəfə efir zamanı işıqlar sönmüşdü. Təsəvvür edin ki, canlı efirdi və işıqlar sönür. Efirdə nəyin baş verdiyini bilmirsən. Studiya qaranlıq. Rejissorla əlaqə yoxdur. Bilmirdim neynəyim. Heç kim də heç nə girib studiyaya demir. Mən də heç nə olmamış kimi danışmağa davam edirəm, yəni xəbər təqdim edirəm (gülür). Sonradan məlum oldu ki, əslində düz etmişəm ki özümü itirib artıq əskik şey canlı efirdə danışmamışam. Çünki qaranlıq olsa da səsim efirə gedirmiş (gülür).

- İlk efirə çıxdığınız vaxtlar...

- İlk efirə çıxdığım vaxt çox həyəcanlı idim, düşünəndə ki, minlərlə göz sənə baxır, ümumiyyətlə özünü itirirsən, bilmirsən nə danışırsan. Müəyyən vaxt keçdikdən sonra artıq bunlar barədə düşünmürsən. Yalnız oxuyacağın xəbəri necə təqdim edəcəyin barədə düşünürsən.

- Son olaraq nə demək istəyirsiniz?

- Sonda bir daha bütün həmkarlarımı beynəlxalq televiziya günü münasibətilə təbrik edirəm. Günümüz mübarək!

Sonda Ölkə.az olaraq bir daha bütün həmkarlarımızı, televiziya işçilərini "Beynəlxalq televiziya günü" münasibətilə təbrik edir, onlara fəaliyyətlərində uğurlar arzu edirik.

Fatimə İbrahimova
Ölkə.az