\"Özümüzü çalaya atmağımızla tankın üzərimizdən keçməyi bir olur\"

Yazının sonunda jurnalistlərin real döyüş şəraitində işləməsi üçün təlimlərin nəzərdə tutulduğunu bildirmişdik. Bu günki reportajımız isə həmin təlimlərdən birinə həsr edilib.

"Ölkə.Az" həmin təlim barədə hazırlanmış reportajı sizə təqdim edir:

Səhər saat 05:30. "Qalx" komandası səsləndirilir. Hər kəs tez paltarlarını geyinir, əl-üz yumaq yerinə tələsir. Əsgərlərdən bir fərqimiz var, əynimizdə hərbi geyimlər yoxdur. Əl-üz yuyulduqdan sonra səhər idmanına başlayırıq. Əsgər yeməkxanasında yemək yedikdən dərhal sonra media nümayəndələri üçün ayrılmış avtobusa minirik. Bizi nə gözlədiyini yalnız Müdafiə Nazirliyinin peşəkar mütəxəssiləri və təlimçimiz Əlisafa Mehdiyev bilir.

Səhərin sərin havası, boz dağlar və təlim məntəqəsi gözümüzün önündə canlanır. Bura məşhur "Seyfəli" poliqonudur. Seyfəli poliqonu Birinci Qarabağ müharibəsi zamanında da təlim məntəqəsi kimi fəaliyyət göstərib.

İllərdir ki, bu poliqonda güllələr, mərmilər uçuşur, tanklar və digər döyüş maşınları hərəkət edir. Poliqonun hər qarışda güllə izinə rast gəlmək olar.

Poliqonda avtobusda düşdükdən bir neçə dəqiqə sonra gurultulu bir səs gəlməyə başlayır. Bizim durduğumuz yerə doğru bir tank irəliləməkdədir. Artıq başa düşürük ki, təlimimiz bu tankla olacaq. Ancaq necə, nə cür (?) bunu bilmirik. Sonradan isə məlum olur ki, öncə tankın üzərinə minib döyüşdə necə işləməyimizi öyrənəcəyik, daha sonra isə həmin tank bizim üzərimizdən keçəcək.

Öncə tank və digər döyüş maşınları barədə məlumat aldıqdan sonra, tankın üzərində jurnalistin hərəkəti, təhlükəsizlik qaydaları barədə məlumat alırıq.

Məlumatları qəbul etdikdən dərhal sonra tank işə düşür. Artıq bilirik ki, tank işə düşən zaman onun 4 metr gerisində dayanmaq lazımdır. ümumiyyətlə tankın 10 metr arxasında dayanmaq daha təhlükəsizdir. Beləcə yan tərəflərdən tankın üzərinə çıxıb, təhlükəsizlik qaydalarına əməl edərək mövqeyimizi seçib hərəkətə başlayırıq.

Təlim olmasına baxmayaraq tank sürətlə hərəkət edir. Kimsə elə düşünə bilər ki, tank düz trayektoriya ilə hərəkət edib. Qətiyyən! Qarşıdakı maneələrdən yayınır, manevr edərək körpünün üzərindən keçirik. Bir qədər irəlidə isə hündür təpə görsənir. Tank təpəyə doğru hərəkət etməyə başlayır, hündürə çatmağa bir qədər qalmış, operator kamerasını götürərək tankdan aşağı tullanır və döyüş vəziyyətini lentə alır.

Təpədən bir qədər aşağıda isə dərin dərəni keçməli oluruq. Adrenalin üst səviyyədədir. Qarşıda görünən çalalara doğru qaçırıq. Tank isə üstümüzə doğru hərəkət edir. Özümüzü çalaya atmağımızla tankın üzərimizdən keçməyi bir olur. Nəhəng tank nərilti, gurultu ilə üstümüzdən keçir.

Heç bir xəsarət almadan zirehli texnika ilə davranışla bağlı təlim yekunlaşır. Müdafiə Nazirliyinin peşəkar mütəxəssisləri və təlimçimiz təlimdən dərhal sonra iradları və doğruları bizə çatdırdıqdan sonra məlum oldu ki, bu son deyil.

Yenidən avtobusa minirik. Bir qədər sonra isə minalanmış sahədə davranış qaydaları ilə tanış oluruq. Cəbrayılov soyadlı zabit minalar, onların növləri, xüsusiyyətləri barədə məlumat verir və minalanmış sahəyə keçərək minaların basdırılma formaları, təhlükəsizlik üçün davranış qaydalarını əyani surətdə diqqətimizə çatdırır. Bütün bunlara nəzəri və praktiki yiyələnsək də, bilirik ki, düşmən digər qaydalar kimi, minaların basdırılmasında da heç bir qaydalara əməl etmir.

Minalanmış sahədən sonra düşmənin piyada qüvvəsini, tenikasını zərərsizləşdirmək və ləngitmək üçün istifadə edilən qurğularla tanış oluruq. Burada isə əsas məsələ bu qurğuları tanımaq, mahiyyətini başa düşmək olur. Kimsə düşünə bilər ki, bir jurnalist üçün bu nə dərəcə vacibdir? Vacibdir, həm də çox.

Ekstremal vəziyyətdə işləyən jurnalist gördüyü, qarşısına çıxan maneənin nə olduğunu bilməli və xəbər hazırlayarkən oxucuya ətraflı və daha dolğun xəbər çatdırmalıdır.

Poliqonda təlimimiz bitdikdən sonra, kölgə olan bir ərazidə oturub, ekstremal vəziyyətdə məlumatların toplanması və yayılmasını müzakirə edirik. Təlimçinin çıxışından sonra bununla bağlı ciddi müzakirələr başlayır.

Yorulub əldən düşən təlim iştirakçıları hərbi hissəyə dönür. Hərbi hissədə isə bizi əsgərlər gözləyirdi. Sən demə dünən əsgərlərə söz vermişik ki, jurnalistlərlə əsgərlər arasında futbol yarışı keçirməliyik. Bir tərəfdə müxtəlif yaşlı jurnalistlər, digər tərəfdə isə gənc əsgərlər. Artıq qapımızda 4-cü qolu görəndən sonra, çox yorulduğumuzu bəhanə gətirərək oyunu dayandırırıq.

Sabah bizi nələrin gözlədiyini isə bilmirik.

Səxavət Məmməd
Fotolar: Valeh Arifoğlu
Ölkə.Az