Sabun ixtirasına qədər insanlar necə yuyunurdular?
Müasir sabun reseptlərində bir çox əlavə maddələr olsa da, əsas sabunu hazırlamaq olduqca sadədir.
Ölkə.az lent.az-a istinadən bildirir ki, Albany Dövlət Universitetinin kimyaçısı Kristin Konkol Live Science-a bildirib ki, bu, yağ turşusunun duzudur, yəni qələvi - və yağın birləşməsidir.
Sabuna bənzər maddələrin ən erkən yazılı qeydləri Mesopotamiyada təxminən eramızdan əvvəl 2500-cü ilə aiddir. Gil həbləri göstərir ki, şumerlər su və natrium karbonatdan - toz halında olan duzdan, məsələn, bitki külündən, yaraların yuyulması üçün isə pivə və qaynar sudan istifadə edirdilər.
Bir neçə yüz il sonra Mesopotamiyadakı Akkad İmperiyası sabun hazırlamaq üçün xurma, şam qozaları və tamarisk adlı kol bitkilərin qarışığından istifadə edib. Bu qarışıq müasir sabunun əsas inqrediyentlərinə uyğundur: elm adamlarının "Antik dövrdə sabun" məqaləsində təsvir etdiyi kimi, irfan kimi qələvi, xurma ağacı kimi yağ və şam qozu kimi aşındırıcı maddələr.
Konkol deyir ki, insanlar sabunu çox güman ki, istəmədən yaradıblar. Məsələn, yağlı qabı bitki külü ilə yüksək istilikdə təmizləmək, heyvan yağlarını odun külü ilə qaynatmaq sabun əmələ gətirir. Tarixçilər bu üsulların mənşəyini Babil və Qədim Misir dövrünə götürürlər.