"ABŞ-ın Əfqanıstandan çəkilməsi bölgədə müharibəni daha da alovlandıracaq"
ABŞ qoşunlarının Əfqanıstandakı missiyası gələn həftə başa çatır. Barak Obama bildirib ki, 2015-ci ildə Əfqanıstan və İraqda 180 min nəfərlik hərbi kontingentin sayı 15 min nəfərədək azaldılacaq. Qarşıda dünyanın bir çox yerlərində, o cümlədən İraqda həyata keçiriləcək mürəkkəb missiyalar durur.
ABŞ-ın Əfqanıstanla, İraqda qoşunlarının sayını azaltmasını və Obamanın ABŞ ordusunu gözləyən daha mürəkkəb misiyalar haqqında səsləndirdiyi fikirləri hərbi ekspert İbrahim Rüstəmov Ölkə.az-a şərh edib.
İbrahim Rüstəmov: "Əfqanıstan zaman-zaman həmişə iri dövlətlərin döyüş poliqonuna çevrilmiş bir ölkədir. Bu dövlətlər geniş salonlardan, siyasi kürsülərdən açıq şəkildə ifadə edə bilmədikləri fikirləri məhz Əfqanıstan kimi "səhra poliqonlarında" rahatlıqla tirajlayırlar.
Düzdür, Əfqanıstan kifayət qədər qeyri-müəyyən bir ölkədir və burada hər hansı bir siyasi manevr, yaxud siyasi mesaj çox ağır itkilər bahasına başa gəlir. Təkcə keçmiş Sovetlər Birliyi təcrübəsini xatırlamaq, bu təcrübənin uğursuz nəticələrini görmək yetərlidir. Müharibənin aparıldığı 1979-cu il dekabrın 25-dən 1989-cu il fevralın 15-dək Əfqanıstanda Sovetlər Birliyinin 620 min hərbi qulluqçusu xidmət edib və onlardan 14.427 nəfəri həlak olub.
On illik müharibə nəticəsində SSRİ Əfqanıstana təxminən 800 milyon ABŞ dolları miqdarında yardım göstərdi, 40-cı ordunun saxlanılması və hərbi əməliyyat üçün 3 milyard dollardan çox vəsait xərclədi. Kifayət qədər böyük rəqəmlərdir. Bəs nəticəsi necə oldu?!
Bu, xüsusilə öz dövrü üçün fantastik sayılan statistikanın müqabilində Sovetlər Birliyinin öz məqsədinə çatması ehtimalı haqqında düşünmək çox çətindir. Əfqanıstan bir bataqlıqdır. Digər ölkələrdə, məsələn, İraqda olduğu kimi, burada da ABŞ üçün, əgər siyasi diktəni nəzərə almasaq, hərbi baxımdan heç bir münbit şərait yoxdur. Statistika yalnız maddi və mənəvi cəhətdən ağır itkilərlə müşayiət olunur. O üzdən ABŞ ordusunun öz silahlarını satması ehtimalı da kifayət qədər böyükdür.
O ki qaldı bu silahların kimə satılması məsələsinə, əlbəttə, amerikalılar onları öz siyasi tərəfdaşlarına satacaqlar. Vəziyyət isə dəyişməyəcək. Çünki Əfqanıstanda xalqla dövlətin siyasi iradəsi və milli təhlükəsizlik konsepsiyası yox dərəcəsindədir.
Bütün bunları nəzərə aldıqdan sonra, bölgədə münaqişə ocaqlarının indən belə daha gur alovlanacağının şahidi olacağıq. Ən azı ona görə ki, ABŞ bölgədəki silahlı kontingentini dəfələrlə azaldır. İndi o, vəziyyətə səhnə arxasından nəzarət edəcək və öz siyasi kursunu saxlamağa çalışacaq. Bundan sonra baş verənlər isə, bu dövlətin siyasi iradəsinin ifadəsi kimi reallaşacaq".
Səxavət Məmməd
Ölkə.az