Qarabağ müharibəsinin taleyini bu cümlə həll etdi

"Ölkə.az" "Musavat.com"a istinadla təqdim edir.

İl 2020. Zaman 16 oktyabr. II Qarabağ müharibəsinin 20-ci günü. Prezident İlham Əliyev Türkiyənin “A Haber” televiziya kanalına müsahibəsində Şuşa haqda danışır. Xalqa müraciətində, xarici telekanallara verdiyi müsahibələrində Şuşanın adı zatən qırmızı xətlə keçirdi. 16 oktyabrdan gərək ki, iki gün əvvəl rusiyalı jurnalist Dmitri Kiselyova müsahibəsində Prezident Əliyev  Qarabağ xanlığının tarixinə qısaca şəyahət etmişdi, Şuşa xanından danışmışdı, ermənilərin heç vaxt bu torpaqların əzəli sakinləri olmadığını yenə təkrar etmişdi. 

Türkiyə telekanalına müsahibəsində isə Prezident müharibənin ən kritik nöqtəsində hamının gözlədiyi bəyanatı səsləndirdi. Prezident indiyədək olan danışıqlarda 5 rayonun Azərbaycana təklif edildiyini yada saldı: “Beş rayonu alıb qalan rayonları sonraya, qeyri-müəyyən vaxta saxlayıb, məsələni bitmiş hesab etmək heç cür düzgün olmazdı. Ona görə müxtəlif mərhələlərdə vasitəçilər və bəzi beynəlxalq təşkilatlar təəccüb edirdilər ki, nə üçün İlham Əliyev buna razılaşmır. Axı ona deyirik ki, indi beş rayon, halbuki Ermənistan indi görünür o beş rayonu da vermək istəmirdi. Ancaq belə təkliflər olub. Amma mənim mövqeyim hər zaman belə olub ki, Şuşasız bizim işimiz yarımçıq olar”.

Dövlət başçısı vurğuladı ki, Şuşanın işğaldan azad edilməsi qarşıda duran hədəflər arasında xüsusi yer tutur: “Biz buna çalışmalıyıq, biz buna nail olmalıyıq. Bu, nə zaman olacaq? Əlbəttə ki, onu yaxın gələcək göstərər...” 

...Müharibənin bitməsinə hələ 24 gün qalırdı. Hələ Şuşa zəfəri ilə bizi qan-qadalı 22 gün ayırırdı. Amma artıq hər şey aydın idi: Şuşa işğaldan azad edilməyinədək bu müharibə bitməyəcək! Bitərsə, işimiz də, müharibəmiz də, mübarizəmiz də yarımçıq olacaqdı. Bunu hamı bilirdi, amma Şuşanın necə alınacağını bəlkə də üç general və bir də o Zəfər yoluna çıxmağa hazırlaşan qəhrəman bölmələrimiz bilirdi. Arada qeyri-rəsmi xəbərlər gəlirdi: “Qubadlı çoxdan bizdədir, “əsgərlərimiz Zəngilan istiqamətində  yerləşiblər”, “Şuşaya isə az qalıb...”     

Şuşa 44 günlük müharibədə ən çox adı çəkilən şəhər idi. Rus, fransız, ingilis hərbi mütəxəssisləri bu xırda, amma çox strateji Qala-şəhərin istiqamətinə, yerləşmə nöqtəsinə baxırdılar, təhlil edirdilər və sonda...“no!”, “no!” deyirdilər. Doğrudanda, Laçını, Xankəndini işğalda azad etmədən bu şəhərə necə girmək olardı ki? 

Əcnəbilər İlham Əliyevin müsahibələri, qəti mövqeyi sayəsində Şuşanın Azərbaycan üçün hansı mənəvi dəyər daşıdığını öyrənmişdilər, amma bu tarixi şəhərinin düşmən ordusunun tapdağından necə qurtalacağını ağıllarına belə sığışdırmırdılar.Biz necə inanırdıqmı? Hə, bu möcüzəyə hamımız inanırdıq...   

Hamının bildiyi həqiqətdir: müharibə Şuşadan, elə həm də Qarabağın ürəyi olan bu şəhərin işğal etmək  üçün başlamışdı. Hamıya əvvəl gündən də aydın idi  ki, məhz Ordumuzun zəfər bayrağı o şəhərdə dalğanmayanədək bizim Vətən müharibəsi bitməyəcək. Hər azad edilən bir qarış ərazimizdə şəhidlərimizin qanı varsa, ora şübhəsiz, müqəddəs torpaqdır. Amma Şuşa kilid idi, Qarabağ münaqişəsinin açar nöqtəsinin o zaman da, indi də o şəhərdə olduğunu kim inkar edə bilər ki? Ən mühümü Şuşa təkcə Qələbənin açarı deyildi, həm də mənəviyyat məsələsi idi.  Müharibə günlərdə Prezident dəfələrlə demişdi ki, Paşinyan qondarma qurum başçısına Şuşada saxta “andiçmə” mərasimi keçirməklə Azərbaycan xalqını təhqir edib, mənəviyyatına toxunub. Əməliyyatların ilk günlərində dəqiq zərbə ilə həmin “andiçmə” ilə murdarlanmış məkanı (indi sökülüb) erməni zabitlərin toplaşdığı anda başlarına uçarmaqla Azərbaycanın incidilmiş qürurunun qısası alındı. Bu qisas cavabı həm də onu göstərdi ki, ermənilər dağın başında-Şuşada da başlarını sonadək qoruya bilməyəcəklər... 

15 oktyabrda Azərbaycan ordusu Füzuli rayonunun mərkəzini mühasirəyə almışdı. Döyüşlər Məngələnata yüksəkliyi tərəfdə gedirdi. Ermənilər sentyabrın 27-dən Füzuli şəhərini tərk edib, həmin yüksəklikdə qərar tutmuşdular. Məngələnatanın arxası Qırmızı Bazar idi... Ordan da Şuşaya cəmi 40 kilometr qalırdı. Hamı xəritəni qarşısına qoyub “Şuşa planı” cızırdı. Məndən də soruşurdular: Şuşaya necə girmək mümkündür? “Ancaq ya Laçın yolu, ya Ağdam yolu” deyirdim...Laçına hələ uzun yol vardı. Ağdam cəbhəsində isə müəmmalı sakitlik hökm sürürdü. Hardan ağlımıza gələ bilərdi Zəfər yolu. Necə bir çətin yol. Heç kimin ağlına gəlməyən yol. Şuşa zəfərinə apacaq qələbə yolu... 

Allah bu yolda şəhid olan bütün qardaşlarımıza rəhmət eləsin. Şuşasız təkcə işimiz, müharibəmiz yox, Azərbaycan yarımçıq olardı...