\"Aktiv seçici Arif Hacılının nə dediyini bilir, indi seçiciyə yeni sima maraqlıdır\"

Noyabrın 1-i parlament seçkiləridir. Seçkilər yaxınlaşdıqca ölkədə siyasi fəallıq da artır

Ölkə.Az ölkədə baş verən siyasi prosesləri D18 hərəkatının sədri Ruslan İzzətli ilə dəyərləndirib.

Müsahibimizlə ölkədəki siyasi vəziyyəti, baş verən prosesləri, özünün namizədliliyi və digər məsələləri müzakirə etdik.

Ölkə.Az Ruslan İzzətli ilə müsahibəni oxucularına təqdim edir:

- Xoş gəlmisiz, Ruslan bəy. Necəsiniz?

- Salam. Yaxşılıqdır, həm də qaç-qovdayıq, seçkilərə hazırlaşırıq.

- Azərbaycanda hazırkı siyasi durum nə yerdədir?

- Azərbaycanda son bir ildir ki, siyasi proses ümumiyyətlə yoxdur. Bir çox ictimai hərəkat, mətbu orqan çökdürülüb. Siyasi partiyaların cəmiyyətə təsir mexanizmi demək olar ki, minimuma endirilib. Sevindirici bir hal var ki, artıq siyasətə yeni insanlar, yeni gənclər gəlir. Buna səbəb sosial mediadır. Sosial medianın köməyi nəticəsində artıq vətəndaş jurnalistikası da inkişaf edir. Bir neçə il öncə jurnalist hadisə haqqında eşidib ora getməli olurdusa, artıq vətəndaş hadisəni özü çəkir və özü yayır.

- Sizcə gənclər Azərbaycan siyasətində dönüş edə bilər?

- Gənclik harada varsa, orada yenilik, dinamiklik var. Biz gəncliyin proseslərə qatılmasından qorxmamalıyıq. 1918-ci ildə Azərbaycan Xalq Cumhuriyyətini quran şəxslər də gənc idi. 1989-cu il proseslərini başlayanlar da gənclər idi. Artıq MDB ölkələrinin bir çoxlarında siyasi dəyişiklik edənlər, hakimiyyətdə olanlar hamısı gəncdir. Bizdə sovet düşüncəsi var ki, gənclərə etimad göstərmək olmaz, gənclik bu işi bacara bilməz. Necə ola bilir ki, Gürcüstanda 29 yaşlı bir gənc nazir ola bilir, 1000-1500 işçini idarə edə bilir, ancaq Azərbaycanda bir gənc millət vəkili ola bilmir. Bu fikirləri daha çox ənənəvi müxalifət liderləri səsləndirir. Onlar özləri də görür ki, prosesdən çəkilirlər. Hakimiyyətə gəlmək şansları sıfıra bərabərdir. Hakimiyyətə gəlmək şansları olmadığı üçün müxalifətdə qalıb simalarını qorumaq istəyirlər. Artıq hər bir gənc ənənəvi müxalifət liderlərinin fikirlərini oxumaqdan bezib. Yeni bir simanı görmək və eşitmək istəyir.

- Ənənəvi liderlər, müxalifətçiliyə iş yeri kimi baxır?

- Bir çoxları üçün müxalifətçilik iş yeridir. Elə şəxslər var ki, seçkidən seçkiyə ortalığa çıxır. Bəziləri hakimiyyət daxili savaşlarda yer alıb, orada özlərini qoruyub saxlamağa çalışırlar. Elə müxalif lider var ki, siyasət onun peşəsidir, ikinci bir peşəsi yoxdur. Siyasətdən getdikdən sonra harada çalışacağı, nə iş quracağı sual altındadır. Son dövrlər Azərbaycandakı siyasi partiyalar "MMC" funksiyasını daşıyır, onun sədri və ətrafındakılar pul qazanmaqla məşğuldur.

- Bundan əvvəlki seçkilərdə müxalif düşərgə daha çox bloklar şəklində seçkilərə qatılırdı. Ancaq bu il bunu hələlik görmürük. Səbəb nədir sizcə?

- Müxalif düşərgə seçkiyə qədər o qədər xətləri yandırdı, bir-birilərini başqa yerə işləməkdə günahlandırdılar ki, artıq bir araya gəlməyə belə lüzum qalmadı. Cəmiyyət bunlardan bezib. 2-3 il bir-birini xəyanətdə günahlandırırlar, sonra baxırıq ki, onlar bir masa ətrafında toplaşıblar. Ən sevindirici hal odur ki, gənclər seçkilərə blok və fərdi şəkildə qatılırlar. Seçilib seçilməməklərindən asılı olmayaraq Azərbaycan cəmiyyəti, Azərbaycan siyasəti yeni simalar qazanacaq.

AXCP və Milli Şura seçkiləri boykot edir. Gəlin görək boykot nə qədər effektlidir. Milli Şuranın seçkiləri baykot etməsinin bir çox səbəbləri var. Seçki məcəlləsinin dəyişdirilməməsi, siyasi hakimiyətin seçkiyə birbaşa təsiri və s. Ancaq belə bir sual ortaya çıxır. Cəmil Həsənlinin 2005-ci ildə oturduğu parlament seçkiləri eyni məcəllə ilə keçirilmişdi. Cəmil Həsənli kimi Gültəkin Hacıbəylinin də seçilib oturduğu parlament həmin parlamentdir, məcəllə də eynidir. 2013-cü il prezident seçkiləri ilə bu il keçiriləcək seçkilər arasında nə fərq var? Bundan əvvəlki seçkilərdə də hakimiyyət və məcəllə eyni idi, insanlar ümüdsiz idi, ancaq seçkiyə qatılmışdınız. Bu il nə dəyişdi? Milli Şura 2013-cü ildə yaxşı performans göstərdi. Hakimiyyətin alternativi kimi göründü. Cəmil Həsənlinin efir çıxışları, ölkənin əsas partiyalarının orada olması ciddi alternativ yaratdı. Bu gün Milli Şura, daha dəqiq desək AXCP, düşündü ki, 125 seçki dairəsi üzrə ciddi namizədlər verə bilməyəcəklər və 2013-cü ildə yaratdıqları o forma 2015-ci ildə olmayacaq. Ona görə də, seçkini baykot etməyi qərara aldılar ki, o zəifliyi göstərməsinlər. Nə də olsa bir siyasi liderin və partiyanın mütləq seçkiyə qatılması lazımdır. Seçki bizim üçün bir bəhanədir. Seçkini bəhanə edərək insanlara fikirlərimizi çatdırırıq. Bundan əvvəllər də müxalif düşərgə seçkiləri baykot edib. Guya nə dəyişib? Baykot etdiyimiz, legitimliyini tanımadığımız seçkilərin verdiyi qanunları bir neçə ay sonra əməl etmək məcburiyyətində qalırıq.

- 2013-cü il prezident seçkilərindən dərhal sonra Ümid partiyasından getdiniz. Səbəb nə idi? Orada nələr baş verdi?

- Keçmiş var, ancaq keçmişi müzakirə edib orada qalmaq yoxdur. Mənim üçün dəyərlər və prinsiplər çox önəmlidir. O dəyər və prinsiplər pozulacaqsa, mən orada olmayacam. Son proseslər göstərdi ki, biz haqlı idik.

- 33 saylı Xətai seçki dairəsindən namizədliyinizi irəli sürəcəyinizi bilirik. Rəqiblərinizdən biri Müsavat başqanı Arif Hacılıdır. Rəqibiniz haqda nə deyə bilərsiniz?

- Arif Hacılı Azərbaycan siyasətində imzası olan bir şəxsdir. Milli azadlıq hərəkatının simalarından olub. Həbsxanalarda olub. Yaxın zamanda Arif Hacılı ilə də görüşmüşük. Rəqibik. Qoyun kim güclüdürsə, o da qalib gəlsin. Arif Hacılı əgər 33 saylı Xətai dairəsindən seçici olsa idi, bizim kompaniyamızı görüb, bizə dəstək verəcəkdi.

- Arif Hacılının qarşısında şansınızı nə qədər dəyərləndirirsiz?

- Aktiv seçici Arif Hacılının nə dediyini bilir. 20 ildən çoxdur ki, seçici Arif Hacılını görür. Seçiciyə yeni sima maraqlı olacaq. Seçiciyə maraqlıdır görəsən, gənc namizəd problemlərə necə baxır, nə vəd verir. Hər ikimizin proqramını məhəllə görüşləri zamanı seçici görüb dəyərləndirəcək.

- Seçkidən ümumi gözləntiniz nədir? Qalibiyyət yoxsa məğlubiyyət?

- Bizim əsas məqsədimiz odur ki, platformamızı, düşüncəmizi seçiciyə tanıdaq. Çalışacağıq ki, yeni simanın digərlərindən fərqini ortaya qoyaq. Təbii ki, seçkinin demokratik keçmə şübhəsi var.

- Özünüz Ağdam rayonundansınız. Niyə Ağdamdan namizədliyinizi vermədiniz?

- Adətən insanlar ilkin seçim edərkən öz doğulduğu yeri seçir. Orada onun qohumları, tanışları var. Seçici daha çox özününkünə səs verir. Oradan namizədliyimi verəcəyim halda yerli icra hakimiyyəti və digər orqanlar fəaliyyətə başlayacaqdılar. Ağdamda kampaniya aparmağımın qarşısını alacaqdılar. Əsassız yerə məni oradakı insanlarla üzbəüz qoyacaqdılar. İstəmirəm ki, kimlərsə üzümə dursun, seçki saxtakarlığında tanıdığım və bildiyim insanlar sonradan mənimlə görüşməyə utansın. İnsanların rayonda qarşı-qarşıya qoyulmaması üçün namizədliyimi Ağdamdan vermədim. Mətbuatın, mərkəzi ofisimizin və beynəlxalq təşkilatların Bakıda olması namizədliyimi Bakıdan verməyimə səbəb oldu. Ağdamla Bakı arasında 4 saatlıq yol var. Mətbuatın və ziyalıların kampaniyamıza cəlb edilməsi çətin olacaqdı. Həm maliyyə, həm də zaman baxımından Ağdam mənim üçün əlverişsizdir. D18 hərəkatı tərəfindən ən çox 3 rayondan namizədliyimin verilməsi istənildi: 177 saylı Oğuz-Qəbələ seçki dairəsi, 93 saylı Bərdə seçki dairəsi və 119 Ağdam kənd seçki dairəsi. Ancaq 33 saylı Xətai seçki dairəsini daha uyğun hesab etdik.

- Belə xəbərlər gəzir ki, parlament seçkilərindən sonra partiya yaradacaqsınız...

- Əgər partiya yaradıb insanların qapısına getməyə, təşkilatlanmağa, maddi və mətbuat tərəfinə hakimiyyət mane olacaqsa, 5-10 nəfəri bir yerə yığıb "MMC" səviyyəsində partiya yaradılmasını istəmirəm. Partiya yaratmaq fikrimiz hələlik yoxdur. D18 hərəkatı olaraq davam edəcəyik. Seçkidən sonra daha da genişlənmək istəyirik. Şüarımız da hazırdır: "Zamanı gəldi". Yeni simanın, yeni fikrin, cumhuriyyətçilərin meydana çıxıb öz gücünü meydana qoymasının vaxtıdır. Əgər seçkidən daha uğurlu çıxacağıqsa, sosial sifariş olacaqsa partiya quracağıq. Bu gün 50-dən çox qeydiyyatdan keçmiş siyasi partiya var. Bu cür partiya olmaqdansa, olmamaq daha yaxşıdır.

- Maliyyə dəstəyiniz haradandır?

- Üzvlərimiz hesabına. Bizə xaricdə yaşayan dostlarımız, ölkəmizdə olan dostlarımız kömək edir. Xaricdə olan dostlarımız var, onların dəstəyi sayəsində seçki qərargahı qurub, mətbuatla işləyə bilirik. Ölkədə tək siyasi qurumlardanıq ki, maliyyə məsələmiz şəffafdır.

- Tez-tez Türkiyədə olursunuz. Siyasətçilərlə görüşürsünüz?

- Türkiyədə həm magistr təhsili aldığım üçün və Türkiyə siyasəti bizə yaxın olduğu üçün bu qardaş ölkəyə səfərlərimiz daha çox olur. Türkiyənin siyasi partiyaları ilə həm fərdi, həm də qrup halında görüşlərimiz olub. Axırıncı dəfə Əminə Ərdoğanın fəxri sədri olduğu dərnək tərəfindən "Türkiyənin dostu" mükafatına layiq görüldüm. Rəcəb Tayyib Ərdoğan və həyat yoldaşı Əminə Ərdoğana da həmin dərnək mükafat vermişdi.

- Bütün müxalif düşərgə Seçki məcəlləsindən şikayət edir...

- Seçki məntəqəsindən tutmuş, dairə seçki komissiyasına və MSK-ya qədər hamısı, bərabər hüquqlu formalaşmalıdır. Səslərin sayılması, qərarların verilməsi daha şəffaf olmalıdır. Azərbaycanda 5 mindən çox seçki məntəqəsi var. Birini göstərə bilməzsiniz ki, orada fərqli düşüncənin təmsilçiləri var. MSK-nın tərkibində bir neçə partiyanın nümayəndələri var, ancaq onlardan fərqli mövqe görmürük. MSK üzvü Akif Qurbanovu çıxmaq şərti ilə, parlamentdə olan partiyaların nümayəndələri yuxarıdan nə deyirlərsə ona səs verirlər. Biz təklif edirik ki, məntəqə, dairə və MSK bərabər hüquqda formalaşsın. Bütün siyasi partiyalardan, siyasi institutlardan orada təmsilçi olsun. MSK müstəqil bir qurum kimi görünsə də, hakimiyyət orqanın verdiyi qərarları icra edir.

Səxavət Məmməd
Fotolar: Nurlan Gülməmmədov
Ölkə.Az